عصر ایران؛ سروش بامداد- روزنامۀ کیهان در گزارش روز پنجشنبۀ خود از ساخت مسجد در پارک قیطریه حمایت کرده و پرسیده: «اگر غیر از مسجد به عنوان مثال یک سالن کنسرت یا سینما یا استخر در این محل احداث میشد آیا باز هم این به اصطلاح مدافعان حقوق شهروندی و محیط زیست این هجمههای واهی را به مدیریت شهری که متعلق به همه شهروندان است وارد میکردند؟» در ادامه هم شبهات پیرامون ساخت مسجد را از این قرار بر شمرده و رد کرده است:
اول. شبهۀ قطع درختان پارک؛ این شبهه را اما مردود دانسته. چگونه؟ از زبان کارشناسان و اهل فن؟ نه! چون علیرضا زاکانی شهردار تهران و مهدی چمران رییس شورای شهر تهران و نیز سخنگوی شهرداری تهران گفتهاند قطع نمیشود، یعنی مطمئن باشیم قطع نمیشود!
بالای گزارش عنوان سرویس اجتماعی دارد یعنی قاعدتا باید با نگاه حرفهای تنظیم شده باشد و حرفهای یعنی انعکاس نظرات تمام طرفها چون در غیر این صورت بیانیه یک طرف یا شبیه جوابیه های روابط عمومی هاست وگرنه معلوم است که زاکانی و چمران توجیه میکنند! باید استدلال منتقدان و مخالفان را میپرسید و البته نپرسیده است!
شبهه دوم این که مجوز ندارد و باز از زبان رییس شورای شهر نوشته دارد. در حالی که یکی از اعضای کنونی و برخی از اعضای شورای قبلی گفته بودند ندارد و سراغ آنها هم نرفته چون اصلا گزارش نیست و متنی است با یک هدف از پیش تعیین شده.
شبهه سوم این است که در محل، آثار تاریخی و میراث فرهنگی وجود دارد. در این باره هم باز سراغ هیچ کارشناس میراث فرهنگی نرفته و تنها یک جمله کلی از عزتالله ضرغامی نقل کرده که تصریح کرده «با توجه به پیشینه تپه قیطریه ساخت مسجد باید با حضور کارشناس میراث فرهنگی جلو برود.»
در حالی که کار که از کار بگذرد دیگر کاری از کارشناس برنمی آید و پیشاپیش باید ممانعت کرد و وزیر میراث فرهنگی البته حمایت نکرده و احتمالا این فقره را گذاشته برای مناظرههای 1404 ریاست جمهوری که هم ضرغامی و هم زاکانی به احتمال زیاد کاندیدا خواهند بود و اگر حالا یکی به نعل میزند یکی به میخ به خاطر آن است که نه متهم به مخالفت با مسجدسازی و از دولت رییسی اخراج شود و نه بر کار زاکانی مهر تایید بزند!
جدای این که خود آقای ضرغامی تخصصی در میراث فرهنگی ندارد روزنامه چرا از هیچ کارشناسی نظر نپرسیده؟ به لحاظ حرفهای هم این یک گزارش اجتماعی نیست. انبوهی از کارشناسان در این چند روز نظر دادهاند و همان طور که با یک جستوجوی ساده در اینترنت نظرات مقام های رسمی را منعکس کردهاند میتوانستند از دیدگاههای آنان هم آگاه شوند یا دستکم پیشنهاد دهند همایشی در این زمینه برپا شود.
درباره هزینه ساخت مسجد هم این گونه رفع شبهه کرده که دبیر شورای ساماندهی و توسعه مساجد گفته هزینه ساخت مسجد را خیرین تأمین کردهاند و قسمت تجاری ندارد. باز به یک نقل قول از یک مقام رسمی اکتفا شده و به خود زحمت ندادهاند سراغ آن خیرین بروند تا بدون ذکر نام بگویند آیا همین گونه است؟
کیهان ضرورتی ندیده نظر معترضین را جویا شود. چون از سه حال خارج نیست. یا مالکاند یا مستأجرند یا در خانۀ دولتی یا مصادره ای نشستهاند. اگر در آن محل مالک باشند معلوم است که وضعشان خوب است و نفسشان از جای گرم بلند میشود. اگر در خانۀ دولتی یا مصادره ای نشسته باشند هم باید با سیاستهای رسمی هم سویی نشان دهند و اگر هم مستأجر باشند با سیاستهای اقتصادی و مشعشع دولت مورد حمایت و تبلیغ و تمجید و تکریم و تقدیس کیهان بعید است در آن منطقه دوام بیاورند و به زودی باید منطقه به منطقه پایین بیایند و احتمالا نیروهای همسو که در اوضاع نابهسامان اقتصادی به آلاف و الوفی رسیدهاند و با تشدید تنش و تحریم بیشتر هم میرسند در سالهای آتی قیطریه نشین خواهند شد و در آینده که مسجد پارک قیطریه ساختهشد باید نظرات باشندگان و ساکنان آتی را جویا شد نه فعلیها را!
البته در کل متن این پرسش درست و قابل تأمل است که «اگر ساخت و ساز در بوستانهای بزرگ و اصلی غیر قابل قبول است چرا وقتی در دورۀ شهرداری آقای قالیباف پردیس عظیم سینمایی ملت در پارک ملت را میساختند صدای اعتراضی برنخاست؟»
اتفاقا اعتراض شد و در آنجا بحث مهمتر از پارک این بود که چشم انداز شهروندان - کوه - را میگرفت. چون تهران شهری کوهپایهای است و مطابق قانونی نوشته یا نانوشته قرار بود این چشم انداز زیبا آسیب نبیند. اول بار در رژیم گذشته هتل هیلتون این مورد را نقض کرد و مورد دوم بعد از انقلاب رخ داد و همانا ساخت وزارت نیرو در بزرگراه نیایش بود و بعد هم این ساختمان پروانهای که دید مردم را میگیرد.
جدای این شورای شهرهای قبلی از پشتیبانی شهروندان بیشتری برخوردار بودند و قالیباف و کرباسچی کارهای دیگر هم انجام داده بودند نه این که مهمترین پروژهشان همین باشد.
حالا برمیگردیم به آن پرسش که اگر در پارک سالن کنسرت و استخر میساختند چه؟
در این باره هم باید گفت بله. تفاوتی ندارد. پارک پارک است و جای سالن کنسرت و استخر نیست. پارک جایی برای پناه بردن به طبیعت است در دل شهر و ریه های شهرهای آلوده اند. جدای این باب ساخت وساز که در پارک باز شود فضای سبز و درختان آسیب میبینند و پای منافع تجاری که در میان بیاید همه چیز قربانی میشود کما این که در شمال یوسفآباد قرار بود دو باغ بزرگ مجموعا به مساحت 20 هزار متر مربع به پارک سید جمالالدین اسدآبادی اضافه و منضم شود. نقشه باغ پرندگان در یکی آماده شده بود و در دیگری هم قرار بود بنیاد مولانا احداث شود اما گفتند همان ساختوساز هم مخل است و کل محوطه باید مطابق مصوبه کمیسیون ماده 5 شهرداری تهران پارک شود و اهالی خوشحال منتظر تبدیل باغ گل با مالکیت شخصی و فعالیت تولیدی به پلاک ثبتی 70/942 و باغ مصادرهای مجاور به پارک بودند اگرچه قبل از آن هم اولی کم از پارک نداشت و بزرگترین مجموعه گل وگیاه بود. میدانید چه شد؟ بروید ببینید! تبدیل به دو برج مرتفع شده. دو برج بزرگ در محلی که قرار بود پارک شود! اگر مسجدساز بودید چرا شمال پارک سید جمال را مسجد نکردید؟ اگر مسجد سازید چرا 40 سال است ساخت مصلای تهران تمام نمیشود؟
پس گزاف نیست اگر گفته شود چه بسا داستان اصلا بر سر ساخت مسجد نباشد. با نگاه تجاری به بهانه مسجد میتوان پارکینگ طبقاتی ساخت و از آب و برق و گاز رایگان برخوردار شد و با نگاه سیاسی هم پایگاه میشود و حضور خود را به رخ دیگران میکشند. ساختوسازی هم میکنند و به بهانههای مختلف مراسمی برگزار می کنند که با تمایلات فرهنگی قیطریه نشینان متفاوت باشد و بعد اندک اندک حضور فیزیکی هم خواهند داشت و دست کم بلندگویی نصب میکنند تا خیلیها قید قدم زدن در پارک را بزنند و بعد لابد طرح توسعه و تا کل پارک را به تصرف خودشان یا کنترل خودشان درنیاورند دست بردار نیستند!
چالش بزرگ اصول گرایان در عرصه های گوناگون این است که فضاهای عمومی را هم می خواهند تملک کنند و گرنه پیوست فرهنگی برای پارک شوخی است.
راستی در 45 مین سالگرد برگزاری نماز عید فطر به امامت حجت الاسلام دکتر محمد مفتح در تپه های قیطریه در شهریور 1357 قرار داریم. روزی که انبوه نمازگزاران در همین تپههای قیطریه پشت سر شهید مفتح نماز خواندند و بعد آن راه پیمایی بزرگ شکل گرفت که نقطه شروع انقلاب در تهران بود خاصه وقتی بدون هماهنگی قرار گذاشتند سه روز بعد در میدان ژاله گرد آیند و چون از برقراری حکومت نظامی خبر نداشتند و تازه صبح رادیو اعلام کرد فاجعه 17 شهریور رخ داد. 45 سال قبل بحث مسجد در پارک قیطریه نبود اما انبوه نمازگزار بود که نماز عید فطر را برگزار کردند. حالا می گویند نمازگزار زیادی هم نباشد مهم نیست تعداد مساجد باید افزایش یاید! (عدد 45 سال البته کاملا دقیق نیست. چون به سال قمری بیشتر میشود و به سال خورشیدی هم 45 سال و نیم درست تر است چون شهریور 57 بود.)
(با روند و نگاه سیاسی و جلب نکردن نظر شهروندان لابد اگر مسجد پارک قیطریه ساخته شود امامت جماعت آن هم به حجتالاسلام کاظم صدیقی تولیت مدرسۀ علمیۀ ازگل سپرده خواهد شد که روزنامۀ دورۀ فعلی شهرداری تهران در ماجرای باغ بازگل با تیتر "برخورد مؤمنانه" تمام قد از او حمایت کرد)