دور دنیا با اکونومیست/ نمایش لباس‌های ۴ قرن با انواع فناوری‌ها در متروپولیتن نیویورک

 تاریخ انتشار: 6 مه 2024
مترجم: لیلا احمدی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
یکی از قابل‌توجه‌ترین بخش‌های هفته‌نامۀ اکونومیست، "جهان در یک نگاه" است که هر روز "مهم‌ترین رخدادهای جهان" در حوزه‌های مختلفِ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را در قالب "گزارش خبری جامع" به‌روزرسانی می‌کند. ترجمۀ آخرین چکیده با 11 عنوان خبری پیش روی شما قرار دارد.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 
 
1- عملیات اسرائیل در رفح و پذیرش آتش‌بس ازسوی حماس

بنیامین نتانیاهو (نخست‌وزیر اسرائیل) گفت: «کابینۀ جنگ این کشور به اتفاق آرا تصمیم گرفته به عملیات خود در رفح (شهری در جنوب غزه) ادامه دهد.» پیشتر اسرائیل به بیش از 100هزار نفر در این منطقه گفته بود به منطقه‌ای در همان حوالی بروند و رفح را تخلیه کنند. درهمین‌حال، حماس اعلام کرد توافق آتش‌بس برای غزه را که از سوی مصر و قطر پیشنهاد شده بود، تأیید کرده است. به‌این‌ترتیب اکنون توپ در زمین اسرائیل است. نتانیاهو روز دوشنبه در بیانیه‌ای گفت: «این پیشنهاد از خواسته‌های اصلی اسرائیل متفاوت است»، اما مذاکرات ادامه خواهد یافت. سازمان‌ملل از دولت اسرائیل و رهبر حماس خواسته به توافق برسند.
 
2- دیدار رهبران فرانسه و چین

"شی‌جین‌پینگ" (رئیس‌جمهور چین) با "امانوئل مکرون" (رئیس‌جمهور فرانسه) و "اورسولا‌‌فون‌درلاین" (رئیس کمیسیون اروپا) در پاریس دیدار و سفر دو روزۀ خود به فرانسه را آغاز کرد. شی روابط چین با فرانسه را «الگویی برای جامعۀ بین‌المللی» خواند. مکرون از رهبر چین خواست تا برای کاهش تنش‌های تجاری و تضمین «روابط متعادل» بین اروپا و چین، «قوانین عادلانه برای همه» ارائه کند.

رئیس‌جمهور چین روز دوشنبه سفر رسمی خود به فرانسه را آغاز کرد و سپس برای گفتگو به صربستان و مجارستان رفت. این دیدارها تلاش برای نشان‎دادن چهرۀ منسجم اروپایی به رهبر چین است. رئیس‌جمهور فرانسه شی را برای دیداری نمادین به پیرنه (رشته‌کوهی در جنوب ‌غربی اروپا و مرز طبیعی فرانسه و اسپانیا) خواهد برد، جایی که مکرون تعطیلات دوران کودکی خود را آن‌جا می‌گذراند.

مکرون امیدوار است بتواند مهمان خود را متقاعد کند که به کاهش شدت تجاوز روسیه در اوکراین کمک کند. او همچنین پیام قاطعی درمورد یارانه‌ها، تجارت و نیاز به حفاظت از امنیت استراتژیک اروپا و تولیدکنندگان خواهد داشت. خودروسازان فرانسوی می‌خواهند در برابر هجوم خودروهای برقی چینی از خود دفاع کنند. آلمانی‌ها با این رویه مخالف‌اند، زیرا می‌ترسند به عملکرد آن‌ها در بازار چین آسیب برساند. اتحاد اروپا دراین‌خصوص نگاهی جاه‌طلبانه دارد و واقعیت را درنظر نمی‌گیرد.
 
3- لغو مراسم فارغ‌التحصیلی دانشگاه کلمبیا به‌دلیل اعتراضات

دانشگاه کلمبیا در نیویورک اعلام کرد مراسم افتتاحیۀ خود را که برای 15 مه برنامه‌ریزی شده بود، پس از هفته‌ها تظاهرات دانشجویان حامی فلسطین لغو می‌کند. این دانشگاه درعوض برای هر یک از 19 کالج خود جشن‌های کوچکتری برگزار خواهد کرد. از اواسط آوریل بیش از 200 نفر در کلمبیا دستگیر شده‌اند. "دانشگاه اموری" در آتلانتا نیز اعلام کرد مراسم آغاز به کار خود را به مکانی خارج از دانشگاه منتقل می‌کند.

تظاهرات دانشجویان حامی فلسطین در دانشگاه کلمبیا از 17 آوریل 2024 آغاز شد. دانشجویان در محوطۀ دانشگاه اردوگاهی متشکل از 50 چادر برپا کردند و آن را «اردوگاه همبستگی با غزه» نامیدند و خواستار قطع رابطه و عدم سرمایه‌گذاری در اسرائیل شدند. رئیس دانشگاه به ادارۀ پلیس شهر نیویورک اجازۀ حمله به محوطۀ دانشگاه و دستگیری‌های دسته‌جمعی داد. درنتیجه اردوگاه به زور برچیده شد، اما بعدها دوباره برپا شد. این اولین باری بود که کلمبیا از زمان تظاهرات سال 1968 علیه جنگ ویتنام به پلیس اجازۀ سرکوب اعتراضات دانشگاهی را داده است.

در نتیجۀ اعتراضات، دانشگاه کلمبیا به آموزش ترکیبی و آنلاین روی آورده و دامنۀ این اعتراضات به دانشگاه‌های دیگر نیز کشیده شده است.
 
4- قاضی برای دهمین بار ترامپ را جریمه و تهدید به زندان کرد 

"خوان مرچان"، قاضی دادگاه جناییِ "دونالد ترامپ" در منهتن او را هزار دلار دیگر جریمه کرد. او برای دهمین بار ترامپ را به‌دلیل نقض حکم قبلی خود و تهمت‌زدن به دادگاه شماتت کرد و هشدار داد که تخلفات بیشتر می‌تواند رییس‌جمهوری پیشین را در معرض خطر زندانی‌شدن قرار دهد.

قاضی می‌گوید قصد دارد از «حیثیت سیستم قضایی حفاظت کند» و توهین‌های مکرر ترامپ به شاهدان و هیئت منصفه به‌منزلۀ «حملۀ مستقیم به حاکمیت قانون» است. خوان مرچان می‌گوید: «من نمی‌خواهم مجازات زندان را اعمال کنم و همۀ تلاشم را کرده‌ام تا از صدور حکم زندان اجتناب کنم، اما اگر لازم باشد، این کار را خواهم کرد.
  
من زندان را «آخرین راه حل» می‌دانم، زیرا زندانی‌کردن ترامپ روند دادگاه را مختل می‌کند، چالش‌های امنیتی فوق‌العاده‌ای ایجاد می‌کند و انتخابات ریاست‌جمهوری 2024 را پیچیده‌تر می‌سازد».

قاضی مرچان پیش از این نیز دونالد ترامپ را به دلیل اهانت به دادگاه، 9 هزار دلار جریمه کرده بود. صدور حکم حبس، گامی بی‌سابقه در دادگاهی است که رویدادی تاریخی محسوب می‌شود؛ زیرا دونالد ترامپ، اولین رییس‌جمهور پیشین آمریکا در تاریخ این کشور است که در دادگاهی جنایی محاکمه می‌شود. ترامپ به دلیل پرداخت حق‌السکوتی 130 هزار دلاری به "استورمی دنیلز" (بازیگر فیلم‌های پورن) محاکمه می‌شود. دادستان‌ها در جلسۀ اول داگاه، پرداخت این حق‌السکوت در جریان رقابت‌های انتخاباتی سال 2016 را عین تقلب انتخاباتی قلمداد کرده‌اند.
 
5- تحریم‌های جدید اتحادیۀ اروپا علیه روسیه

اتحادیۀ اروپا قصد دارد اولین تحریم‌های خود را علیه بخش سودآور گاز طبیعی مایع روسیه اعمال کند. "کادری سیمسون" (مسئول انرژی اتحادیه اروپا) گفت که این اتحادیه "دسترسی" LNG روسیه به پایانه‌های انرژی اروپا را محدود خواهد کرد. "پولیتیکو اروپا" گزارش می‌دهد که تحریم‌های آتی - بخشی از چهاردهمین بستۀ اتحادیۀ اروپا از زمان تهاجم روسیه به اوکراین - می‌تواند تقریباً یک چهارم درآمد LNG این کشور را تحت‌تأثیر قرار دهد.
 
6-رزمایش هسته‌ای روسیه در پاسخ به تهدید مقام‌های غربی

ولادیمیر پوتین به ارتش روسیه دستور داد مجموعه‌ای از رزمایش‌های نظامی شامل سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی را آغاز کند. وزارت دفاع روسیه گفت این رزمایش که نیروی هوایی و نیروی دریایی نیز در آن شرکت خواهند کرد، "در پاسخ به اظهارات تحریک‌آمیز و تهدیدهای برخی مقامات غربی" سازماندهی شده است. پوتین بارها از تهدیدهای هسته‌ای برای ارعاب دولت های غربی حامی اوکراین استفاده کرده است.
 
7- رقابت‌های حزبی در اسکاتلند

 با خروج "گریم‌مک‌کورمیک" (فعالSNP) از دور رقابت‌های حزبی، "جان‌سوئینی" رهبر حزب ملی اسکاتلند شد. او که بین سال‌های 2000 تا 2004، SNP را رهبری می‌کرد، اواخر این هفته اولین وزیر اسکاتلند خواهد شد. سلف او، "همزا یوسف" یک هفته قبل پس از کنارگذاشتنِ ائتلاف با سبزهای اسکاتلند، استعفا داد. "جان‌سوئینی" از باتجربه‌ترین سیاستمداران حزب ملی اسکاتلند، قرار است پس از انتخاب به‌عنوان رهبر جدید حزب، "وزیر اول" شود. طرفداران مک‌کورمیک معتقدند پیروزی رهبر حزب بدون مخالفت، امری غیردموکراتیک است.
   
8-انتخابات پرابهامِ چاد

 "محمد‌ادریس‌دبی"، رئیس‌جمهور موقت چاد که پس از مرگ پدرش در سال 2021 قدرت را به دست گرفت، تقریباً مطمئن است که در انتخابات ریاست‌جمهوری روز دوشنبه پیروز خواهد شد. تعدادی از چهره‌های مخالف، حذف شده‌اند. یک نفر در ماه فوریه در تیراندازی با نیروهای امنیتی کشته شد. این امر باعث شده "سوکس‌مسرا" (نخست‌وزیر و رهبر اپوزیسیون) رقیب اصلیِ دبی باشد. اما بسیاری گمان می‌کنند این دو حتی درصورت پیروزی آقای مصره، قدرت را به اشتراک خواهند گذاشت.

بعید است قدرت‌های غربی مخالفت کنند. فرانسه (قدرت استعماری قدیمی) و آمریکا سابقه حمایت از دیکتاتورهای چاد را دارند. هر دو کشور بیم ازدست‌دادن قدرت بیشتر در ساحل را دارند. رهبران کودتا در نیجر، بورکینافاسو و مالی برای امنیت به روسیه روی آورده‌اند. چاد آخرین کشور منطقه با حضور نظامیِ قابل‌توجه فرانسه است. دبی همچنین با روسیه، ترکیه و امارات‌متحده‌عربی متحد خواهد شد. او در ماه آوریل گفت: «ما مثل برده‌ای که می‌خواهد ارباب خود را تغییر دهد، رفتار نمی‌کنیم.»
 
9- مشکلات حقوقی بیون‌تک (BioNTech)

روز دوشنبه "بیون‌تک" (شرکت بیوتکنولوژی آلمانی) که به تولید یکی از اولین واکسن‌های کووید (با مشارکت شرکت آمریکایی فایزر) معروف است، نتایج ناخوشایندی را گزارش کرد.

درآمد این شرکت در سه ماهۀ اول سال 2024 از 1.3 میلیارد یورو در سال گذشته به 188 میلیون یورو (203 میلیون دلار) کاهش یافته است. این شرکت، کاهش فصلی تقاضا برای واکسن را دخیل دانست و گفت انتظار دارد در ماه‌های پایانی سال 2024، بیش از 90 درصد از درآمد سالانۀ خود را به‌دست آورد. بیون‌تک با مشکلات حقوقی نیز مواجه است که مدت طولانی‌تری ادامه خواهد داشت.

  "گلاکسو‌اسمیت‌کلاین" (غول داروسازی) در 25 آوریل از فایزر و بیون‌تک در "دادگاه فدرال ایالت دلاور" شکایت کرد. این شکایت حاکی از این است که واکسن کوویدِ این شرکت‌ها، حقوق ثبت اختراع را در نوآوری‌هایی که "بیش از یک دهه قبل" از شیوع کووید توسعه یافته‌اند، نقض کرده است. این دو شرکت در حال مبارزه با ادعاهای مشابهی هستند که ماه گذشته ازسوی "مدرنا" (شرکت آمریکایی) در دادگاهی در لندن مطرح شده است.
 
اتهامات طولانی و پیچیده‌ای دراین‌باره تنظیم شده است. واکسن‌های کووید مبتنی بر فناوری mRNA هستند و فقط به لطف تلاش جمعیِ دانشمندان می‌توانند به‌سرعت ساخته شوند؛ این واقعیت ادعای مالکیت را برای شرکتی مثل بیون‌تک دشوار می‌کند.
   
10- بوئینگ استارلاینر سرانجام پرتاب می‌شود 

اواخر عصر دوشنبه به وقت محلی، جدیدترین فضاپیمای آمریکا با "موشک اطلس‌وی" به آسمان فلوریدا پرتاب می‌شود. اگر همه‌چیز طبق برنامه پیش رود، سرنشینان این کپسولِ دونفره، "بوچ ویلمور" و "سونی ویلیامز"، تقریباً 38 ساعت بعد به ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌‌رسند؛ سفری کوتاه برای فضانوردان ولی طولانی و پردردسر برای بوئینگ.

ناسا 10 سال پیش قراردادی 4.2 میلیارد دلاری به بوئینگ برای توسعۀ CST-100 Starliner به‌عنوان راهی برای ارسال فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی و بازگشت به زمین اعطا کرد و پروژه سال‌ها به‌دلیل نواقص فنی و مدیریتی به تعویق افتاد.

"اسپیس‌ایکس" (از شرکت‌های ایلان‌ماسک) همان‌زمان قرارداد مشابهی منعقد و "عملیات کرودراگون" خود را در سال 2020 به راه انداخت. ازآن‌زمان تاکسی‌های ناسا به ایستگاه فضایی بین‌المللی رفت‌و‌آمد می‌کنند و برای مأموریت‌های خصوصی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. استارلاینر در تلاش است راه دوم و مستقلی برای آمریکا فراهم کند که بتواند به نقل و انتقال مردم به فضا بیانجامد؛ چیزی که تاکنون رخ نداده است.

  11- تب‌و‌تابِ مُد  در "مت‌گالا"

 اولین دوشنبۀ ماه می، شب برگزاریِ "مت‌گالا" (بزرگ‌ترین جشنوارۀ مد سال) است. رژۀ سالانه افراد مشهور با لباس‌های عجیب‌و‌غریب بار دیگر به مدیریت "آنا وینتور" (سردبیر مجلۀ ووگ) در "موزۀ متروپولیتن نیویورک" برگزار می‌شود. باید منتظر گیاهان و جانوران محیرالعقول باشیم. موضوع جشنوارۀ امسال ملهم از داستان «باغ زمان» (جی‌جی‌بالارد) است که به زیبایی ناپایدار و گذر زمان اشاره دارد.

از فناوری‌های همه‌جانبه ازجمله انیمیشن ویدیویی، پروژکشن نور، هوش‌مصنوعی و CGI برای نمایش ظریف‌ترین لباس‌های چهار قرن گذشته استفاده خواهد شد. گالا در شرایط حساسی قرار دارد. کارکنان اتحادیۀ "کُنده ناست" (ناشر ووگ) تهدید به اعتصاب کرده‌اند و "تیک‌تاک" حامی اصلی جشنواره نیز تحت قوانین اخیر درباب سرکوب "برنامه‌های کنترل شده ازسوی دشمن خارجی" با ممنوعیت احتمالی در آمریکا مواجه است. بااین‌حال "شوزی‌چو" (مدیر اجرایی پلتفرم رسانه‌های اجتماعی) کماکان روی فرش قرمز حضور خواهد داشت.