عصر ایران؛ شادی مکّی/ فرآوری و تنظیم: افراد دارای شخصیت مرزی به دلیل تخلیههای شدید هیجانی قدرت تاثیرگذاری بالایی دارند و میتوانند اطرافیان و بهویژه افرادی را که با آنها در ارتباط عاطفی قرار دارند تحت تاثیر قرار دهند و به آنها آسیب برسانند.
این اختلال یکی از انواع اختلالات شخصیت است که بیثباتی در روابط میان فردی، خُلق و خو، اهداف، عواطف، احساسات و و رفتار از مشخصههای آن است.
فرد مبتلا به این اختلال در واقع همواره بر روی لبه یک مرز یا خط در حال حرکت بوده و هر لحظه امکان دارد از یکسوی مرز سقوط کند.
این افراد به دلیل داشتن عواطف ناپایدار یک لحظه شاد و لحظهای دیگر افسردهاند. آنها در یک لحظه آرام و در لحظهای دیگر نزاعطلباند و تغییر سریع احساسات در آنان کاملا ملموس است.
هستۀ اصلی این اختلال ناشی از این است که اینان واجد توانایی درک عواطف و احساسات نسبت به خود و دیگران نیستند. حالتی که از آن به عنوان حالتی برزخی یاد میشود به این معنا که این افراد نمیتوانند یک حس را به طور کامل تجربه کنند و پاسخهایی متناسب با آن از خود بروز دهند.
شیوع اختلال شخصیت مرزی
اختلال شخصیت مرزی در اوایل بزرگ سالی یعنی حداقل در سن 18 سالگی شروع شده و اگرچه میزان شیوع این اختلال 1.6 درصد گزارش شده، ولی شیوع آن در بیماران روانی بستری تا 20 درصد هم گزارش شده است.
مطالعات انجام شده نشان میدهد که این بیماری در میان زنان شایعتر از مردان است. همچنین 60 تا 80 درصد از زنان مبتلا به این اختلال در دوران کودکی و بلوغ خود مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند.
علت قهر و کناره گیریهای این افراد آن است که جدایی و کنارهگیری یک راهبرد تطبیقی بر جای مانده از دوران کودکی آنهاست روشی که در دوران کودکی این افراد مناسب بوده، اما در بزرگسالی میتواند آثاری مخرب بر زندگی آنها و اطرافیانشان بر جای بگذارد.
نشانههای شخصیت مرزی
روابط متزلزل، رفتارهای پرخطر، زیادهروی در مصرف مواد مخدر و مشروبات الکل، خشم نابهجا و افراطی، رفتارهای خودتخریبی مانند خودزنی و خودکشی (معمولا ساختگی)، احساس پوچی، ترس از رها شدن و تنها ماندن، تصویر شخصی ناپایدار و عدم ارتباط با واقعیت و تفکرات پارانویایی گذرا از جمله مهمترین علائم ابتلا به این اختلال هستند.
اختلال شخصیت مرزی معمولا همراه با سایر اختلالات روانی است که شایعترین آنها شامل افسردگی، اختلال دوقطبی، اختلالات اضطرابی و اختلالات مربوط به خوردن میشود.
علل بروز اختلال شخصیت مرزی
متخصصان معتقدند ریشه ابتلا به اختلال شخصیت مرزی را باید در عوامل ژنتیک و مغزی در کنار علل اکتسابی و بحرانهای دوران کودکی جستجو کرد، اما نقش تجارب دوران کودکی به ویژه سه سال اول زندگی در ابتلا به این بیماری بسیار مهم است.
از مهمترین عللی که میتوانند به بروز این اختلال در فرد منجر شوند میتوان به موارد زیر اشاره کرد: عدم ثبات مادر به دلایل مختلف، طرد در کودکی، عدم وجود دلبستگی امن در دوران کودکی، درگیری بین والدین، تنبیه کودک، بیتوجهی به احساسات کودک، تجربه آزارهای جنسی، جسمی و روانی.
همچنین ریسک ابتلا به این اختلال در افرادی که در کودکی در تلاش برای استقلال هویت و ابراز آن مورد تمسخر واقع شدهاند بیشتر بوده و این افراد در بزرگسالی احساس پوچی عمیقی کرده و تلاش میکنند احساس ارزشمندی را جایگزین این احساس در خود کنند.
ازدواج با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی
ازدواج با فردی که مبتلا به اختلال شخصیت مرزی است بسیار پرچالش و مخاطره آمیز است.
این فرد در ابتدای آشنایی بسیار هیجانزده بوده و از طرف مقابل خود یک بت تمام عیار میسازد به نحوی که این باور را ایجاد میکند که فرد مقابل نیمه دیگر اوست. البته نوع رفتار و واکنشهای فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، با توجه به ویژگیهای فردی با یکدیگر متفاوت است.
در شرایط مثبت این افراد برای خوشحال کردن طرف مقابل هر کاری میکنند، اما به دلیل عواطف ناپایدار این فرد بعد از مدت زمان کوتاهی طرف مقابل را به باد انتقاد گرفته و نه تنها او را مورد بیاحترامی قرار میدهد که به جای عشق شورانگیز ممکن است دچار نفرت از طرف مقابل شود.
این افراد در روابط خود آشفته و بیثبات هستند و برای ازدواج با چنین فردی حتما باید از مشاور کمک بگیرید. اگر بارها عاشق و شیفتۀ افرادی شدهاید که به این اختلال مبتلا هستند باید نگاهی دوباره به علائق خود درباره افراد بیندازید.
شیفتگیهای مکرر نسبت به این افراد نشان میدهد که شما شیفته افرادی هستید که از این ویژگیها برخوردارند: دمدمی مزاج و بی ثبات، عزت نفس ضعیف، عصبانی و خشن، تکرار قهر و افسردگی در طرف مقابل، آسیبزننده به روج و جسم شما.