عصر ایران- اعتقاد بر این است که تنفس آهسته و کنترل شده فواید زیادی برای سلامت انسان به همراه دارد. در واقع محققان ممکن است یک روش محافظتی شگفت انگیز جدید در برابر آلزایمر کشف کرده باشند!
هم اکنون به آرامی نفس بکشید، روی انبساط ریه های خود تمرکز کنید و تا پنج بشمارید. درست مانند مرحله دم، به همان آرامی بازدم را انجام دهید و تا پنج بشمارید.
در نهایت متوجه خواهید شد که فقط در همان 10 ثانیه، به طور ناگهانی احساس آرامش و تمرکز بیشتری می کنید. این تمرین را هر بار به مدت 20 دقیقه و چند بار در هفته دنبال کنید، چرا که طبق تحقیقات معتبر طراحی شده، شما با این کار از مزایای مرتبط با احساس آرامش بهره نخواهید برد.
بر اساس مطالعه ای که از طریق مجله ساینتیفیک ریپورتز در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است، چنین تمرین ساده ای می تواند به محافظت در برابر بیماری های مختلف و به ویژه آلزایمر کمک کند.
فواید تمرینات تنفسی که گاهی اوقات "کار تنفس" نامیده می شود، برای هزاران سال شناخته شده است. در دهه های اخیر، به نظر می رسد که مطالعات علمی نیز از آنچه مردم در بسیاری از فرهنگ ها به ویژه آسیا، مدت هاست انجام می دهند، حمایت کرده اند: تنفس عمدی ممکن است به بهبود انواع اختلالات سلامتی، از جمله فشار خون بالا، استرس، اضطراب و حتی درد مزمن یاری برساند.
یک مطالعه و دو روش
در جدیدترین مطالعه، محققان بیومارکرهایی را در پلاسمای خون شرکت کنندگان اندازه گیری کردند که با خطر بالاتر ابتلا به آلزایمر مرتبط هستند؛ همچون آمیلوئید بتا 40 و 42.
در ادامه به نیمی از 108 شرکت کننده گفته شد که سعی کنند با تصور فضایی آرامش بخش، گوش دادن به صداهای مشابه، بستن چشم ها و اساسا انجام تمرینات ذهن آگاهی، خود را به مکانی آرام برسانند. هدف کاهش نوسانات ضربان قلب آنها برای دست یابی به ضربانی ثابت تر بود.
گروه دیگر یک تمرین تنفسی را روی صفحه کامپیوتر دنبال کردند. زمانی که مربع روی صفحه نمایش طی پنج ثانیه بالا می رفت، شرکت کنندگان دم انجام می دادند و وقتی به مدت پنج ثانیه پایین می آمد؛ بازدم. مشخص شده است که این نوع تنفس عمیق و آهسته نوسانات ضربان قلب را افزایش می دهد و باعث می شود فاصله زمانی بین ضربان قلب متغیرتر باشد (از این رو "تغییرات ضربان قلب" بالاتر است). این گروه تکنیک مورد نظر را دو بار در روز، هر بار 20 تا 40 دقیقه، به مدت پنج هفته تمرین کردند.
دکتر Mara Mather، استاد پیری شناسی، روانشناسی و مهندسی زیست پزشکی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و یکی از نویسندگان این مطالعه، می گوید: هنگامی که نمونه های خون شرکت کنندگان را چهار هفته پس از تمرین بررسی کردیم، به نتایج "غافلگیر کننده" دست یافتیم. تمرینات تنفسی با هدف افزایش تغییرات ضربان قلب باعث کاهش سطح آمیلوئید بتا شدند. در مقابل تمرینات تمرکز حواس و ذهن آگاهی که تغییرپذیری ضربان قلب را کاهش می دهند، این سطوح را بالاتر می برند.
هرچند تا به حال هیچ علت قطعی مشخصی برای بیماری آلزایمر شناسایی نشده است، توده های پروتئین آمیلوئید بتا معروف به پلاک یکی از ویژگی های کلیدی این بیماری به شمار می روند. زمانی که انواع خاصی از این پروتئین ها در داخل سلول های مغزی به هم بچسبند، می توانند سمی شوند. در نتیجه با ایجاد آسیب به این سلول ها، عملکرد طبیعی آنها مختل شده و در نهایت دچار مرگ می شوند.
گفتنی است دکتر Mather و تیم وی انتظار نداشتند که سطوح آمیلوئید بتا "تا این حد قوی" تحت تاثیر قرار بگیرد. علاوه بر این، یافته های مورد نظر فقط برای افراد مسن که معمولا بیشتر مستعد داشتن سطوح بالای آمیلوئید بتا هستند، صدق نمی کند. Mather می گوید: «تاثیرات در هر دو گروه افراد جوان و مسن قابل توجه بودند.»
وی اضافه می کند: «این یک یافته جالب است زیرا در بزرگسالان سالم، سطوح پایین آمیلوئید بتا در پلاسما با خطر کمتر ابتلا به بیماری آلزایمر در آینده مرتبط است. تنفس آهسته ممکن است نه تنها برای سلامت عاطفی، بلکه به منظور بهبود نشانگرهای زیستی مرتبط با بیماری آلزایمر نیز مفید باشد.»
دانشمندان خاطرنشان کردند که این می تواند اولین مطالعه ای باشد که نشان می دهد یک رفتار خاص (تنفس آهسته) قابلیت کاهش پپتیدهای آمیلوئید بتا در پلاسمای خون را در اختیار دارد. تحقیقات قبلی نشان داده اند که محرومیت از خواب و استرس می توانند سطوح این پروتئین ها را افزایش دهند. در مقابل مداخلات ورزشی نتوانستند سطوح مد نظر را کاهش دهند.
بیوفیدبک ؛ راهکاری که می تواند مورد توجه قرار گیرد
با استناد به انتشارات سلامت هاروارد، بیوفیدبک تلاش می کند تا به افرادی که از آن استفاده می کنند، کنترل عملکردهای خودکار بدن را آموزش دهد.
این تکنیک می تواند به افراد در کنترل ضربان قلب، تنش عضلانی، تنفس، تعریق و دمای پوست یاری برساند و نهایتا به مدیریت برخی از شرایط پزشکی مانند فشار خون بالا کمک کند.
در بیوفیدبک به حسگرهای الکتریکی وصل می شوید که به شما کمک میکند اطلاعاتی دربارهٔ بدن خود را دریافت و اندازه‌گیری نمایید، حسگرهای بیوفیدبک به شما می آموزد که چطور تغییرات ظریف و ماهرانه ای در بدن خود، به عنوان مثال آرام کردن بعضی ماهیچه ها را کم کم انجام دهید تا به آنچه می خواهید، به عنوان مثال کاهش تنش، برسید.
محققان خاطرنشان کردند که بیوفیدبک می تواند راهی کم هزینه و کم خطر برای کاهش پپتیدهای پلاسما باشد.
اکثر تمرینات تنفسی که به آرامش ما کمک کنند، استرس را کاهش دهند و همچنین به خواب بهتر منتج شوند، به پیشگیری از آلزایمر نیز کمک می کنند.
به گفته انتشارات سلامت هاروارد، طی یک جلسه بیوفیدبک، درمانگر شما را به حسگرهایی متصل می کند که با کامپیوتر ارتباط دارند. حسگرها پاسخ های بدن را تشخیص می دهند و کامپیوتر نیز آنها را ثبت می کند.
همانطور که یاد می گیرید عملکردهای بدن خود مانند تنفس را کنترل کنید، دستگاه بیوفیدبک سیگنال پیشرفت شما را ارسال می کند. در ادامه درمانگر تعیین می کند که چند جلسه مورد نیاز است و در پایان نیز ممکن است تمریناتی را برای ادامه دادن در خانه ارائه دهد.