به قلم : دکتر کوثر هدایت ؛ متخصص پوست، مو و زیبایی
تحریریه زندگی آنلاین : لب های ترک خورده اصطلاحی است که، معمولا برای توصیف لب های خشک استفاده می شود. لب های ترک خورده یک عارضه شایع است که برای اکثر افراد رخ می دهد. اما در برخی از افراد ممکن است، به شکل شدیدتر لب های ترک خورده به نام chelitis مبتلا شوند. شیلیت می تواند ناشی از عفونت باشد که، با ترک خوردگی پوست در گوشه های لب مشخص می شود.ترک خوردن لب ها می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که عبارتند از:
- آب و هوا
- لیس زدن بیش از حد لب ها
- داروهای خاص
لب های ترک خورده چیست؟
پوست لب‌های شما نازک‌تر و حساس‌تر از پوست سایر قسمت‌های بدن است، زیرا لب‌های شما فاقد غدد چربی است. در نتیجه در خطر خشک شدن و ترک خوردن قرار دارند. لب های شما بیشتر از بقیه بدن در معرض این عوامل قرار دارند و ممکن است در اثر قرار گرفتن در معرض آفتاب، شرایط آب و هوایی خشک یا سرد دچار ترک خوردن شوند. لب های ترک خورده، که از نظر پزشکی به نام شیلیت شناخته می شود، می تواند در اثر تماس با یک آلرژن یا یک بیماری پزشکی ایجاد شود.
خشکی لب ها را معمولا می توانید با اقدامات درمانی ساده و پیشگیرانه درمان کنید. اگر لب های شما همچنان به شدت خشک و ترک خورده است، باید با یک مشورت کنید.
لب های ترک خورده چقدر رایج است؟
- لب های ترک خورده ممکن است در هر فردی در هر سنی رخ دهد. کودکان و نوجوانانی که اغلب لب های خود را می لیسند، مستعد ترک خوردن لب ها هستند. آنها می توانند به بیماری به نام درماتیت پری اورال مبتلا شوند که، منجر به بثورات و دانه های زبر کوچک قرمز رنگ در اطراف دهان و همچنین ترک خوردن لب ها می شود.
افرادی که در مناطقی زندگی می کنند که، هوا خشک و گرم است، یا در آب و هوای سرد زندگی می کنند، اغلب دچار ترک خوردن لب می شوند. ترک خوردگی لب های فصلی، در فصل زمستان اتفاق می افتد و در افرادی که خشکی پوست دارند، شایع است.
بیشتربخوانید:
علائم ترک خوردن لب چیست؟
علائم ترک خوردن لب عبارتند از:
- خشکی یا پوسته پوسته شدن لب ها
- ترک خوردن پوست
- قرمزی و سوزش پوست
- خارش
- درد خفیف
- زخم روی لب ها و در دهان
این علائم ممکن است علاوه بر خود پوست لب پوست اطراف لب را هم درگیر کند.
چه چیزی باعث ترک خوردن لب ها می شود؟
دلایل ترک خوردن لب عبارتند از:
- آفتاب سوختگی
- هوای سرد
- هوای گرم یا خشک
- لیسیدن مکرر لب هایتان
- شرایط پزشکی (آلرژی، اختلال تیروئید، برخی اختلالات خود ایمنی) یا واکنش به یک دارو.
- عفونت های قارچی و‌باکتریال
- کمبود ویتامین (آهن، ویتامینB2 B)
- کم آبی بدن
لب ها مانند سایر قسمت های پوست حاوی غدد چربی نیستند. این بدان معناست که، لب ها بیشتر مستعد خشک شدن و ترک خوردن هستند. کمبود رطوبت می تواند مشکل را بدتر کند، چه به دلیل کمبود آب بدن باشد و چه خشکی و کم آبی ناشی از عوامل محیطی.
رطوبت کم در هوا در ماه های زمستان باعث ترک خوردن لب ها می شود. قرار گرفتن مکرر در معرض آفتاب در تابستان نیز می تواند وضعیت شما را بدتر کند. یکی دیگر از دلایل رایج ترک لب ها، لیس زدن های معمولی است. بزاق دهان می تواند، رطوبت لب ها را بیشتر کند و باعث خشکی بیشتر شود.
ترک خوردگی لب چگونه تشخیص داده می شود؟
معاینه بالینی لب ها و پوست اطراف دهان می تواند به تشخیص ترک خوردگی لب کمک کند. برای تشخیص ترک خوردگی لب نیازی به آزمایش نیست.
بیشتربخوانید:
چگونه لب های ترک خورده را درمان می کنید؟
لب های ترک خورده را می توان در خانه درمان کرد:
استفاده از پماد در صورت نیاز در طول روز. لیپ بالم و داروهای مخصوص ترمیم پوست کمک کننده هستند
اگر به این داروها دسترسی ندارین روغن هایی مانند کره کاکائو، روغن نارگیل و ترکیباتی مانند شی باتر روی لب کمک کننده هستند.
استفاده از پماد با کرم ضد آفتاب بویژه در خارج از منزل.
از لیسیدن، چیدن یا گاز گرفتن لب خودداری کنید.
دور نگه داشتن اجسام خارجی از دهان (قلم، جواهرات، اشیاء فلزی)
در اغلب موارد به ویژه در فردی که زمینه اگزما یا اتوپی دارد محرکهای حساسیت زا می‌توانند خشکی لب را بدترکنند مانند استفاده از رژ لب و رنگ‌های مصنوعی یا مصرف غذاهای تند و ادویه ها و ترکیباتی مانند سس و فست فود ها که مواد نگه دارنده دارند پس طبق توصیه در زمان خشک شدن لب ها از این عوامل دوری کنید.
عوامل خطر برای ترک لب
هر فردی ممکن است دچار ترک خوردن لب شود، به خصوص اگر پوست خشکی داشته باشد.
مصرف برخی داروها نیز می تواند، خطر ترک خوردگی لب را افزایش دهد. داروها و مکمل هایی که می توانند، باعث ترک خوردن لب شوند عبارتند از:
- ویتامین A به ویژه داروی ایزوترتینویین یا آکوتان
- رتینوئیدها
- لیتیوم (معمولا برای درمان اختلال عصبی دوقطبی استفاده می شود)
- داروهای شیمی درمانی
افرادی که دچار کم آبی یا سوءتغذیه هستند، نیز بیشتر از افراد دیگر دچار ترک خوردن لب‌ها می‌شوند. اگر هر یک از این موارد با لب های ترک خورده همراه است، با پزشک خود تماس بگیرید - کم آبی و سوء تغذیه هر دو شرایط جدی هستند که، نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند.
چه زمانی باید به دنبال درمان پزشکی بود؟
اگر خشکی شدید و ترک خوردگی با خود مراقبتی بهبود نیافت، باید به متخصص پوست مراجعه کنید. شیلیت اغلب مقصر ترک خوردگی شدید لب است. این وضعیتی است که، با ترک خوردگی پوست در گوشه های دهان و چندین ترک روی لب شما مشخص می شود. اگر این عارضه را دارید، لب های شما ممکن است:
- به رنگ صورتی تیره یا قرمز باشد
- بافت توده ای دارند
- زخم دارند و اغلب سوزش یا حتی دردناک هستند
یا ممکن است دارای پلاک های سفید روی سطح لب باشید
شیلیت اغلب به عفونت ها و بیماری های التهابی مانند: بیماری کرون نسبت داده می شود. آسیب های دندانی و تولید بیش از حد بزاق نیز ممکن است، یک مورد معمولی از ترک خوردگی لب ها را به شیلیت تبدیل کند. باکتری ها می توانند، از طریق شکاف ها وارد شوند و باعث عفونت شوند.
بزرگسالان و کودکانی که بریس های ارتودنسی دارند، یا افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند یا از پستانک استفاده می کنند، همگی مستعد ابتلا به شیلیت هستند.
بیشتربخوانید:
چه نوع پماد لبی برای لب های ترک خورده بهتر است؟
برای درمان لب های ترک خورده، یک پماد لب، با مواد زیر انتخاب کنید:
- بدون بو
- ضد حساسیت
- پمادها (ژله نفتی، گلیسیرین)
- روغن ها (روغن معدنی یا روغن دانه کرچک)
- مرطوب کننده (سرامید، دایمتیکون)
- محافظ در برابر آفتاب (اکسید تیتانیوم، اکسید روی)
از پماد لب حاوی مواد زیر استفاده نکنید، زیرا می توانند لب های ترک خورده را تحریک کنند:
- حاوی عطر و طعم دهنده
- دارای ترکیبات فلزی مانند سرب که در برخی رژ لب ها استفاده میشود
- اکالیپتوس
- کافور
- موم ها
اگر پماد لب شما باعث گزگز یا سوزش شد، استفاده از آن محصول را متوقف کنید.
هر چند وقت یکبار باید بالم لب یا پماد را روی لب های ترک خورده خود بمالم؟
بالم لب ترک های لب های شما را می پوشاند و پماد براساس مواد تشکیل دهنده و ضخامت پماد، لب های شما را برای مدت طولانی تری هیدراته نگه می دارد. بالم لب و پمادهای لب را می توان در صورت نیاز در طول روز زمانی که متوجه خشکی لب های خود شدید استفاده کنید. استفاده از پماد لب در شب باعث آبرسانی لب های شما در طول شب می شود. همیشه بعد از خوردن و آشامیدن بالم لب یا پماد را دوباره بمالید. در بیرون از منزل، بالم لب یا پماد با SPF 30 یا بالاتر را هر دو ساعت یکبار بمالید.
اگر لب های ترک خورده ام خونریزی کرد چه کاری باید انجام دهم؟
این حالت خونریزی زمانی اتفاق می‌افتد که ترک‌ها (شکاف‌ها) در لب‌های شما پاره می‌شوند و به بریدگی و زخم تبدیل می‌شوند. پوست لب‌های شما مستعد ترک‌خوردگی است و ترک‌های لب‌های درمان نشده ممکن است خونریزی کرده و باعث درد و سوزش شود. شما می توانید جهت درمان و پیشگیری از خونریزی لب های خود، در خانه پمادی که مخصوص لب است استفاده نمایید. اگر خونریزی مکرر است و درمان خانگی کمکی نمی کند، به پزشک مراجعه کنید که می تواند درمان پیشرفته تری را تجویز کند.
چقدر بعد از درمان احساس بهتری خواهم داشت؟
استفاده منظم از بالم لب باید ترک های لب و ناراحتی ناشی از آن را کاهش دهد، تا زمانی که لب های شما زمان لازم برای بهبودی پیدا کنند. ترک خوردگی های شدید لب ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا بهبود یابد، اما میانگین زمان بهبودی کامل دو تا سه هفته است. اگر ترک خوردگی لب ها را به محض مشاهده، درمان کنید، لب های شما خیلی سریع تر بهبود می یابند و می توانید از عوارض احتمالی مانند: عفونت جلوگیری کنید.
چگونه از ترک خوردن لب هایم جلوگیری کنم؟
با افزودن مراقبت از لب به برنامه روزانه خود می توانید از ترک خوردن لب ها جلوگیری کنید:
- قبل از بیرون رفتن از بالم لب دارای SPF استفاده کنید.
- قبل از رفتن به رختخواب و هنگامی که از خواب بیدار می شوید از بالم لب یا پماد استفاده کنید.
- بالم لب را در دسترس داشته باشید تا، در مواقع نیاز از آن استفاده کنید (در کیفتان، روی پاتختی، در ماشینتان داشته باشید.)
برای جلوگیری از خشکی هوا از یک دستگاه رطوبت ساز در خانه خود استفاده کنید.
اگر لب هایمان ترک خورده باشد چه در انتظارما خواهد بود؟
لب های ترک خورده بی ضرر هستند و تا زمان درمان می توانند، باعث تحریک موقت شوند. ترک خوردگی مداوم و شدید لب ها می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد.
چرا بعضی از لب های ترک خورده خوب نمی شوند؟
اگر ترک خوردگی لب‌های شما پس از درمان بدتر میشود یا بهبود نمی‌یابد، با پزشک خود صحبت کنید تا، درمان پیشرفته‌تری را تجویز کنند. آنها همچنین ممکن است آزمایش هایی را انجام دهند، که می توانند تشخیص دهند آیا لب های ترک خورده شما مشکوک به نشانه های یک بیماری است یا خیر.
