مالیات میلیاردی بر درآمد میلیونی خانه تئاتر؟

افزایش مالیات و تلاش برای اخذ مالیات از برخی موسسه‌های هنری و فرهنگی، حاشیه‌های ادامه‌داری داشته است. در‌حالی‌که فرار مالیاتی برخی از بنگاه‌های بزرگ اقتصادی همچنان در کانون نقد کارشناسان و مسوولان قرار دارد، اخذ مالیات از گروه‌های تئاتر و همچنین خانه تئاتر تبدیل به موضوعی چالش‌برانگیز برای فعالان این حوزه شده است. معمولا گروه‌های نمایشی وقتی اجرایی دارند،‌ 35درصد از درآمد خود را باید بابت اجاره به سالن‌دار بپردازند. اگر 10درصد مالیات ارزش افزوده را هم حساب کنیم، عملا 45درصد از کل درآمد یک گروه تئاتری در اولین مراحل خرج شده است. آنچه می‌ماند تنها نیمی از کل فروش است که باید بین همه اعضای گروه، از کارگردان و نویسنده تا بازیگر و طراح صحنه و لباس و گریم و ...، تقسیم شود.

گروه‌های تئاتری معمولا در سال دو تا سه بار روی صحنه می‌روند و هر بار درآمدشان به طور میانگین بین 600 تا 700میلیون تومان است. یعنی در سال به طور میانگین 2میلیارد تومان درآمد دارند که نیمی از آن خرج مالیات و اجاره می‌شود. اگر 1100میلیون باقی‌مانده را تقسیم بر 10 نفر عضو گروه کنیم، به هر نفر 110میلیون تومان در سال می‌رسد؛ ماهی کمتر از 10میلیون تومان درآمد. این یعنی اگر بازیگری در نمایشی بازی کند، در سال سه بار همین نمایش روی صحنه برود و هر بار 10 روز روی صحنه باشد و در تمام روزهای اجرا،‌ سالن پر از تماشاگرانی باشد که بلیت 200هزار تومانی تئاتر خریده‌اند، این بازیگر به طور میانگین ماهی 9.5میلیون درآمد خواهد داشت. این در حالی است که طبق قانون، حقوق‌های کمتر از 10میلیون تومان مشمول دریافت مالیات نخواهد بود.

ماجرای خانه تئاتر

اما این تنها ماجرای مالیات در حوزه تئاتر نیست. عجیب‌تر از آن، گفته‌های ایرج راد، رئیس هیات‌مدیره خانه تئاتر، در گفت‌وگو با رسانه‌هاست. او با اشاره به اینکه زیرساخت‌های دریافت مالیات از موسسات فرهنگی و هنری در اداره مالیات نادرست تعریف شده، تصریح کرد: به دلیل این زیرساخت‌های غلط، اظهارنامه‌ای که ما سالانه پر می‌کنیم، همان اظهارنامه‌ای است که بنگاه‌های اقتصادی پر می‌کنند، در‌حالی‌که ما اصلا فعالیت سودده نداریم و ناچاریم مبالغ کمک‌هایی را که دریافت کرده‌ایم، در جایی درج کنیم که ویژه سود تعریف شده است. چون اگر چنین نکنیم، اظهارنامه رد می‌شود.او با اشاره به موارد مندرج در اساسنامه خانه تئاتر مبنی بر غیر‌انتفاعی بودن و غیر‌سیاسی بودن آن ادامه داد: اشکالی که اینجا اتفاق می‌افتد، این است که ممیز مالیاتی بر اساس مبالغی که ما به جای سود اعلام کرده‌ایم، برای ما مالیات در نظر می‌گیرد و همین سبب شده خانه تئاتر دچار مشکلات عجیبی بشود، به طوری که ما هنوز بابت سال‌های 97، 98 و حتی 96 بدهی مالیاتی داریم.

راد اضافه کرد: به عنوان نمونه برای سال 97 حدود 360میلیون تومان و برای سال 98 نیز بیش از 600میلیون تومان مالیات در نظر گرفتند که در مجموع رقمی بیش از یک‌میلیارد تومان شده که باید بپردازیم. روال این است که وقتی اظهارنامه‌ را ارائه می‌دهیم، معمولا دو سال بعد مبلغ مالیات را مشخص می‌کنند. ما بعد از اطلاع از این مبلغ، با ریاست اداره مالیات جلسه گذاشتیم که گفتند اعتراض کنید و اعتراض کردیم و در نهایت گفتند موظف به پرداخت مالیات هستید. اما مشکل بعدی این است که اعلام کردند به دلیل تاخیر، مشمول جریمه شده‌ایم و حالا علاوه‌بر 360میلیون تومان مالیات سال 97، باید 270میلیون تومان اضافه به عنوان جریمه بپردازیم.او با اشاره به پیگیری‌هایی که برای حل این مشکل انجام شده است، افزود: ما اعتراض کردیم و مدتی طول کشید تا پاسخ بدهند. حتی با رئیس کل دارایی جلسه گذاشتیم که قرار شد بررسی کنند، اما این بررسی 7، 8 ماه زمان برد. تمام مدتی که منتظر پاسخ اعتراض خود بودیم، به دلیل تاخیر در پرداخت مالیات، مشمول جریمه شدیم، در‌حالی‌که اگر از همان اول می‌گفتند این حکم قطعی است، زمان را برای اعتراض کردن از دست نمی‌دادیم که بعدا به دلیل تاخیر، جریمه شویم ولی متاسفانه اصلا به این قضایا فکر نمی‌شود.

راد در ادامه، درباره وضعیت بودجه خانه تئاتر توضیح داد: بعد از نامه‌نگاری‌های فراوان، بودجه ناچیزی دریافت می‌کنیم که شامل مالیات هم می‌شود در‌حالی‌که در همه جای دنیا از فعالیت‌های فرهنگی حمایت می‌شود. اداره مالیات خودش باید به ما کمک کند نه اینکه از ما مالیات بگیرد.