جایگاه زن در قرآن همان جایگاه انسان در قرآن است

شهر رمضان الذی انزل فیه القران هدی للناس ⁽¹⁾

ماه رمضان همان ماهی است که در آن قرآن نازل شده است، که مردم را هدایتگر باشد.

کلمه ناس صنف مخصوص یا گروه خاصی را در نظر ندارد بلکه شامل زن ومرد بطور یکسان می شود.

قرآن کریم، گاه تعبیر به «ناس » وگاه تعبیر به «انسان » می کند ومی فرماید:

ما برای انسان، قرآن فرستادیم.

الرحمن علم القران، خلق الانسان، علمه البیان ⁽²⁾

خدای رحمان، قرآن را یاد داد، انسان را آفرید، به او بیان آموخت.

در آیه اول، سخن از تعلیم قرآن است، بعد سخن از خلقت انسان، وبعد سخن از تعلیم بیان. با این که نظم طبیعی آن است که اول انسان خلق بشود، بعد بیان یاد بگیرد، وبعد قرآن را بفهمد. خداوند رحمان، معلم است، ورحمتش هم فراگیر است.

ورحمتی وسعت کل شی ء ⁽³⁾

ورحمتم همه چیز را فرا گرفته است.

وقتی گفته می شود مهندسی درس می گوید، یعنی، درس هندسه می دهد واگر گفتند، یک طبیب درس می گوید، یعنی، درس طب می دهد یا اگر گفتند، ادیب تدریس می کند، یعنی درسش ادبیات است، واگر گفتند، الرحمن تدریس می کند، یعنی درس رحمت می دهد. واگر معنای رحمت ومصادیق آن در قرآن تبیین شود، معلوم خواهد شد که این مدرس رحمت به انسانها چه درسی می دهد، وچگونه نبی اکرم صلی الله علیه و اله رحمة للعالمین است. او خود، درس معلمی است که آن معلم، رحمان است. اگر کسی از رحمت حق مدد نگرفت، انسان نیست، واگر کسی انسان نبود بهیمه است، وقتی بهیمه شد، حرفش مبهم است، واگر حرفش مبهم بود، گفتار او بیان نیست.

بنابراین این چهار مرتبه در طول هم هستند، در ابتدا الله به عنوان وصف رحمانیت معلم است، وقتی شاگردی در این مکتب رحمت تربیت شد، می شود انسان، و وقتی انسان شد، حرف او روشن وگفتارش بیان است.

خلاصه آن که، وقتی خداوند فرمود: قرآن برای هدایت ناس است ورحمان درس قران می گوید، وشاگردانش انسانها هستند، دیگر سخن از زن ومرد نیست، چه این که در تعبیراتی نظیر:

فمن تبعنی فانه منی ⁽⁴⁾

هرکه مرا پیروی کند از من است.

سخن از زن ومرد نیست. این نمونه ای بود مبنی بر این که قرآن «هدی للناس » است وبرنامه تدریس انسانها می باشد، ومراد از «ناس » صنف مخصوصی نیست.

پی نوشتها:

1- بقره، 185.

2- رحمن، 4- 1

3- اعراف، 156.

4- ابراهیم، 36.