محمد اعتباری، کارشناس حوزه فولاد، در گفت‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» گفت: قیمت شمش طی یک‌ماه خرداد چیزی حدود یک‌هزار و 500تومان افزایش داشت که در ادامه قیمت محصولات پایین‌دستی نیز تحت‌تاثیر این موضوع طی هفته‌‌های گذشته با رشد همراه بود. نتیجه این افزایش قیمت‌ها ذخیره شدن محصولات در انبار کارخانه‌‌هاست و محصول تولیدهای گذشته واحدهای صنعتی بدون افزایش قیمت مورد توجه خریداران قرار می‌گیرد. از طرفی در حال حاضر به دو دلیل اصلی وضعیت خرید و فروش‌ها مطلوب نیست؛ چراکه پروژه‌‌های دولتی تعطیل است و از این‌رو خرید مقاطع طویل به عنوان مصالح ساختمانی با کمبود مشتری مواجه می‌شود. همچنین به دلیل قوانین سختگیرانه در روند صادرات و با توجه به کمبود تقاضا در بازار داخلی بیشتر محصولات فولادی در انبار کارخانه‌‌ها باقی می‌‌ماند. این نوع مشکلات اجازه افزایش قیمت را به محصولات فولادی در بازار نمی‌‌دهد.
وی افزود: از این‌رو بازار همیشه یک پس‌‌انداز محصول را در انبارها برای تجار دارد. در شرایط فعلی محصولات در کارخانه‌‌ها به صورت ناقص تولید می‌شود. به‌عنوان مثال در واحدهای نورد میلگرد 12 تا 32 تولید شود؛ اما فقط سه‌نوع میلگرد ساخته و روانه بازار می‌شود. مهم‌ترین عامل این وضعیت تولید در واحدهای نورد را می‌‌توان به کمبود شمش و همچنین سهمیه‌‌بندی برق با آغاز فصل گرما نسبت داد. اما آیا قطعی برق به‌تنهایی می‌‌تواند موجب افزایش قیمت شمش و سایر محصولات فولادی شود؟ پاسخ خیر است، چراکه تا زمانی که پروژه‌‌های دولتی از سر گرفته نشوند و راه‌‌های صادراتی تسهیل نشوند و محصولات فولادی به مصرف نرسند، هیچ اتفاقی برای قیمت‌گذاری محصولات فولادی نخواهد افتاد. به عبارت بهتر تا زمانی که میزان تقاضا برای شمش و سایر محصولات حلقه پایانی زنجیره فولاد افزایش نداشته باشد، این صنعت در رکود به سر خواهد برد.
احتمال ادامه رکود در بازار فولاد
اعتباری عنوان کرد: به دلیل تعطیلات دهه محرم در تیرماه و همچنین طبق روال سال‌های گذشته با توجه به قطعی‌‌های برق، پیش‌بینی می‌شود میزان تولید و تقاضا با کاهش مواجه شود. در این میان سرنوشت انتخاب رئیس‌جمهور و وضعیت نرخ دلار در بازار آزاد می‌‌تواند به عنوان محرک برای قیمت‌گذاری فولاد عمل کند. به طور کلی پیش‌بینی می‌شود تا مردادماه برای بخش فولاد اتفاق خاصی نیفتد. از طرفی با شروع فصل گرما قطعی‌‌های برق در واحدهای احیای مستقیم آغاز می‌شود و از این‌رو تولید آهن اسفنجی طبق روال سال‌های گذشته باید کاهش یابد. اما در سال‌جاری با توجه به کمبود برق در دو فصل تیر و مرداد، طی هفته‌‌های گذشته معاملات آهن اسفنجی شرایط مطلوبی نداشت و میزان خرید و فروش‌ها به صورت حداقلی انجام می‌‌شد که این اتفاق می‌‌تواند نشانگر چند موضوع باشد. از طرفی کمبود تقاضا می‌‌تواند به دلیل محدودیت سرمایه و نقدینگی در واحدهای تولیدی و نورد باشد. برنامه‌‌های بانک‌مرکزی در راستای پرداخت تسهیلات بانکی با قوانین عجیبی مواجه است و همچنین راه‌‌های خروجی برای فروش محصول با چالش مواجه شده که این موارد ازجمله دلایل مهمی است که گردش مالی واحدهای تولیدی را با مشکل مواجه کرده و خرید مواد اولیه را برای تولیدکننده‌‌ها دشوار ساخته است.
وی یادآور شد: به طور کلی باید گفت مواد اولیه در بازار وجود دارد، اما محصول نهایی قابلیت نقل و انتقال و خروج از کارخانه را ندارد و در واقع چرخه با مشکل جدی مواجه شده است. در واقع در بازار داخل و خارج برای محصولات پایانی زنجیره تقاضایی وجود ندارد و انبارها از محصولات پر شده‌‌اند. از این‌رو با توجه به عدم‌خرید مواد اولیه اجازه افزایش قیمت شمش و سایر محصولات داده نمی‌شود، این در حالی است که کارخانه‌‌ها مجبور به خرید شمش هستند، در صورتی که با کمبود نقدینگی و سرمایه مواجه هستند؛ در نتیجه بخش فولاد در چرخه معیوبی به دام افتاده است. بررسی تالار صنعتی و معدنی بورس‌کالای ایران در روز دوم تیرماه سال‌جاری نشان می‌دهد 301هزار و 100تن آهن اسفنجی در این تالار عرضه شد که با تقاضای 0.18برابری نسبت به عرضه مواجه شد و به عبارت بهتر فقط 56هزار و 200تن تقاضا برای آهن اسفنجی ثبت شد و در نهایت 44هزار و 300تن از این محصول ابتدایی زنجیره فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالا با میانگین قیمت موزون 12هزار و 291تومان به ازای هر کیلوگرم مورد معامله قرار گرفت. به عبارت بهتر در روز دوم تیرماه فقط 14.7درصد از آهن‌اسفنجی‌‌های عرضه‌شده به فروش رسید. بررسی تالار فیزیکی در دو هفته پیاپی نشان می‌دهد که میزان عرضه و معاملات در روز دوم تیرماه به ترتیب 10درصد افزایش و 134درصد کاهش را به ثبت رسانده است و از طرفی میانگین قیمت موزون معاملات دوهفته متوالی با کاهش یک‌درصدی همراه بود.