جولیان آسانژ کیست و ویکی‌لیکس چه اسراری را افشا کرد؟

در سال ۲۰۰۶، آقای آسانژ وبسایت ویکی‌لیکس را تاسیس کرد. این وبسایت ادعا می‌کند که بیش از ده میلیون سند، از جمله بسیاری از گزارش‌های رسمی محرمانه یا توزیع محدود مرتبط با جنگ، جاسوسی و فساد را منتشر کرده است./عکس: مه ۲۰۱۹ - آسانژ از بالکن سفارت اکوادور در لندن با رسانه‌های صحبت می‌کند.

جولیان آسانژ، بنیان‌گذاروبسایت افشاگر ویکی‌لیکس، پس از دستیابی به توافقی با آمریکا که به مبارزه او علیه استردادش به ایالات متحده پایان می‌دهد، از زندانی در بریتانیا آزاد شد. آمریکا آقای آسانژ را متهم به افشای اسرار حساس در مورد جنگ در عراق و افغانستان کرده است. آمریکا او را به افشای اسناد محرمانه نظامی و به خطر انداختن جان سربازانش متهم کرده بود.

بعد از سال‌ها دعوای حقوقی، ویکی‌لیکس می‌گوید که جولیان آسانژ، بنیان‌گذار این سازمان، در پی توافق با آمریکا، بریتانیا را ترک کرده تا در دادگاهی در یک جزیره در اقیانوس آرام اتهام خود را بپذیرد و با پذیرش اتهام اما بدون مجازات بیشتر به استرالیا بازگردد.

جولیان آسانژ کیست و ویکی‌لیکس چیست؟

آقای آسانژ در نوجوانی به خاطر تسلط بر برنامه‌نویسی کامپیوتری شهرتی پیدا کرد.

در سال 1995، به اتهام هک وبسایت‌ها در زادگاهش، استرالیا، محاکمه و به پرداخت جریمه محکوم شد. دادگاه تنها در برابر دریافت تعهد عدم تکرار جرم از حبس او صرفنظر کرد.

در سال 2006، آقای آسانژ وبسایت ویکی‌لیکس را تاسیس کرد. این وبسایت ادعا می‌کند که بیش از ده میلیون سند، از جمله بسیاری از گزارش‌های رسمی محرمانه یا توزیع محدود مرتبط با جنگ، جاسوسی و فساد را منتشر کرده است.

این وبسایت در سال 2010، ویدیویی از یک هلیکوپتر نظامی آمریکایی منتشر کرد که نشان می‌داد 18 غیرنظامی در بغداد، در جریان عملیات نظامی کشته شدند.

ویکی‌لیکس همچنین چند هزار سند محرمانه را که چلسی منینگ، تحلیلگر سابق بخش اطلاعات ارتش آمریکا در اختیار آن قرار داده بود منتشر کرد.

این اسناد نشان می‌داد که ارتش ایالات متحده صدها غیرنظامی را در جریان حوادثی گزارش نشده در طول جنگ در افغانستان کشته است.

آسانژ سال 2019 در داخل سفارت اکوادور توسط پلیس بریتانیا دستگیر شد

واکنش دولت آمریکا به ویکی‌لیکس چه بوده است؟

در سال 2019، وزارت دادگستری ایالات متحده افشای اطلاعات محرمانه از طرف ویکی‌لیکس را «یکی از بزرگ‌ترین تخلفات در ارتباط با اطلاعات طبقه‌بندی شده در تاریخ ایالات متحده» توصیف کرد.

وکلای دولت آمریکا گفتند که انتشار این اطلاعات پرسنل نظامی و اطلاعاتی ایالات متحده در افغانستان و عراق را در معرض «خطر آسیب جدی، شکنجه و حتی کشته شدن» قرار داده است.

آقای آسانژ تاکید داشته است که این اسناد فقط سوء استفاده‌ جدی توسط نیروهای مسلح ایالات متحده را آشکار می‌کند و تشکیل پرونده علیه او انگیزه سیاسی دارد.

او متهم به اقدام برای نفوذ به پایگاه‌های اطلاعاتی ارتش آمریکا با قصد کسب اطلاعات حساس بوده و دادستانی ایالات متحده در این ارتباط او را به 18 فقره ارتکاب جرم متهم کرده است.

مقامات ایالات متحده روند استرداد آقای آسانژ را جهت محاکمه در آن کشور به جریان انداخته‌اند.

وکلای او استدلال می‌کردند که اگر دادگاه‌های ایالات متحده موکل آنان را مجرم تشخیص دهند، ممکن است او را به 175 سال حبس محکوم کنند. در مقابل، مقامات آمریکایی می‌گفتند که احتمالا مجازات او بین چهار تا شش سال زندان است.

چرا جولیان آسانژ به آمریکا تحویل نشده است؟

در سال 2019، پس از یک سری جلسات دادگاه در بریتانیا، درخواست ایالات متحده برای استرداد جولیان آسانژ پذیرفته شد، اما از آن زمان، او چندین سال را صرف تلاش برای لغو این حکم کرده بود.

او در سال 2019 به خاطر ارتکاب جرم جداگانه‌ای به زندان امنیتی بلمارش در لندن فرستاده شد که به دلیل امکان فرار او در صورت آزادی به قید وثیقه، بازداشت او در همان زندان ادامه داشت.

در سال 2021، دادگاه عالی در بریتانیا به استرداد او رای داد و این ادعا را رد کرد که مشکلات روانی او ممکن است باعث شود که در صورت حبس در آمریکا، دست به خودکشی بزند.

در سال 2022، دیوان عالی بریتانیا این رای را پذیرفت و پریتی پاتل، وزیر کشور وقت، دستور استرداد را تایید کرد.

آقای آسانژ در 20 و 21 فوریه 2024 برای رسیدگی به حکم قبلی دادگاه عالی در رد اجازه درخواست تجدید نظرش بار دیگر به دادگاه مراجعه کرد.

حامیان او می‌گفتند که این آخرین چالش قانونی او در برابر حکم استرداد است.

در همان حال، وکلای جولیان آسانژ به دادگاه حقوق بشر اروپا نیز مراجعه کرده و خواسته‌اند از دادگاه بخواهند به جلوگیری از استرداد موکل آنان رای دهد.

آسانژ در زندان بلمارش با استلا موریس، که وکیل دعاوی است، ازدواج کرد

چرا جولیان آسانژ در سفارت اکوادور اقامت داشت؟

مقامات سوئدی در سال 2010 حکم بازداشت آقای آسانژ را به اتهام تجاوز به یک زن و آزار جنسی زن دیگری در هنگام حضور در این کشور متهم کردند.

او این ادعاها را «بی‌اساس» توصیف کرد.

سوئد از بریتانیا خواست که آقای آسانژ را که دستگیر و با قرار وثیقه بازداشت شده بود، تحویل دهد.

این درخواست دو سال درگیری حقوقی را به دنبال داشت، اما در سال 2012، دادگاه عالی بریتانیا حکم داد که او باید برای بازجویی به سوئد مسترد شود.

آقای آسانژ به جای تمکین از حکم دادگاه، از سفارت اکوادور در لندن درخواست پناهندگی کرد. درخواست پناهندگی او با حمایت رافائل کورئا، رئیس جمهور وقت اکوادور و از حامیان ویکی‌لیکس، پذیرفته شد.

آقای آسانژ هفت سال را در سفارت اکوادور گذراند در حالیکه افراد مشهوری مانند لیدی گاگا، خواننده، و پاملا اندرسون، بازیگر مرتبا با او ملاقات می‌کردند.

در آوریل 2019، لنین مورنو، رئیس جمهور جدید اکوادور به آقای آسانژ دستور داد به دلیل «رفتار ناپسند و تهاجمی»، شکایت از بهداشت شخصی و سوء‌ظن در مورد تلاش برای دست یافتن به پرونده‌های امنیتی سفارت را ترک کند.

آقای آسانژ در داخل سفارت توسط پلیس بریتانیا دستگیر و سپس به دلیل عدم اجرای حکم دادگاه برای استرداد به سوئد و تخطی از شرایط آزادی به قید وثیقه محاکمه و به 50 هفته حبس محکوم شد.

در نوامبر 2019، مقامات سوئدی از پیگیری پرونده خود علیه آسانژ صرفنظر کردند زیرا جرایم ادعا شده مشمول گذشت زمان شده بود.