به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، همزمان با فرارسیدن سالروز شهادت امام حسن عسکری(ع)، ترجمه و شرح حدیثی در این خصوص از مرحوم آیتالله العظمی آقا مجتبی تهرانی برای علاقهمندان ذکر میشود:
«روی عن حسن بن علی العسکری علیه السلام قال: اَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَةِ، اَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ اَقَامَ عَلَى الْفَرَائِضِ، اَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَکَ الْحَرَامَ، اَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَکَ الذُّنُوبَ».
از امام حسن عسکری(ع) روایت شده که حضرت فرمودند: باورعترین مردم کسی است که وقتی به عملی رسید که نمیداند حرام است یا حلال، آن کار را انجام ندهد. «اَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَةِ»؛ وقتی به یک عملی میرسی که شبههناک است، یعنی نمیدانی این کار باطل است یا صحیح، حرام است یا حلال، اینجا توقف کن! آن کار را انجام نده! با ورعترین مردم این شخص است.
«اَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ اَقَامَ عَلَى الْفَرَائِضِ»؛ عابدترین مردم کسی است که واجباتش را انجام بدهد. خوب توجه کنید! در آن نه مستحبات دارد و نه چیز دیگری، حضرت فرمودهاند: کسی که فقط واجباتش را انجام دهد، از عابدترین مردم است. حالا بعضی خیال میکنند عابدترین مردم کسی است که شب تا به صبح بایستد و نماز بخواند؛ یا روزه مستحبی بگیرد. اینطور نیست؛ بلکه عابدترین مردم کسی است که مقید باشد واجباتش را انجام دهد.
«اَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَکَ الْحَرَامَ»؛ زاهدترین مردم کسی است که مرتکب حرام نشود؛ یعنی حرام را ترک کند. چون در باب زهد غالباً جنبههای مالی پیش میآید، فقط همین امور به ذهن آدم میآید. یعنی معمولاً ما از زهد این را میفهمیم که انسان مقید باشد مال حرام را ترک کند. ما این فرد را زاهدترین مردم میدانیم. اما حضرت میفرماید: زاهدترین مردم از حرام خودداری میکند چه مال باشد و چه غیر مال. یعنی مرتکب حرام نمیشود.
حضرت نفرمود که زاهدترین مردم آن کسی است که مثلاً نان خشک بخورد! اصلاً و ابداً. یا مثلاً کسی است که زیرش فرش نیندازد و روی مقوا بخوابد! زیر سرش بالشت نگذارد و مثلاً آجر بگذارد! مرحوم پدرم میفرمود: هیچ وقت از این اداها در نیاورید! اینها کار شیطانی است. اینها کار الهی نیست. در این کارها خدا نیست. این حرف ایشان است. «اَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَکَ الْحَرَامَ». کسی که کار حرام انجام ندهد، زاهدترین مردم است.
«اَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَکَ الذُّنُوبَ»؛ روایات در باب طاعات و عبادات و امثال اینها، این تعبیرات را میکنند که انسان باید کوشش کند و اجتهاد در اطاعت و عبادت داشته باشد. لذا تعبیر «کوشش» و «اجتهاد»، در باب طاعات و عبادات مطرح میشود. در روایات ما هم همینطور است.
حضرت عسکری(ع) در اینجا میفرمایند: میدانید سخت کوشترین مردم از نظر کوشش کردن نسبت به اطاعات الهی و عبادات الهی، کیست؟ آن کسی است که مقید باشد، گناه نکند. اینکه مقید باشی که گناه نکنی خیلی سخت است. اگر اینگونه باشی، تو را جزو افرادی مینویسند که کوشش زیاد برای اطاعت و عبادت خدا کردهای.
«اَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَکَ الذُّنُوبَ»؛ یعنی گناه را ترک کن، تمام مستحبات پیشکش! با مستحبّات کاری نداشته باش! مکروهات خیلی مهم نیست. اصلاً این حرفها تا زمانی که تو آلوده به گناه هستی، مطرح نیست.
به تعبیر دیگر، از اول تا آخر روایت این است: کسی که مقید باشد و به واجباتش عمل کرده و محرمات را ترک کند، با ورعترین، عابدترین، زاهدترین و باکوشش ترین مردم در راه اطاعت الهی است.