دانشیار دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: اسانس گیاه زردچوبه در جراحی کیست هیداتید کارایی بالایی دارد.
دکتر حسین محمودوند در گفت‌وگو با ایسنا، بیان کرد: هیداتیدوزیس(Hydatidosis) یکی از مهمترین بیماری‌های مشترک بین انسان و دام است که توسط مرحله لاروی کرم پهن اکینوکوکوس گرانولوزوس ایجاد می‌شود.
وی ادامه داد: عفونت لاروی (بیماری هیداتید) با رشد طولانی مدت کیست ها در میزبان واسط همراه است.
محمودوند افزود: انسان به عنوان میزبان تصادفی با بلع تخم (دفع شده با مدفوع سگ) انگل همراه سبزیجات، میوه‌ها، آب و تماس با سگ‌های آلوده به بیماری مبتلا می‌شود.
وی اظهار کرد: بیماری بعد از دوره نامشخصی از چندین ماه تا سال‌ها ممکن است به صورت ضایعات فراگیر، علامت دار شود، هرچند 60 درصد از عفونت‌ها بدون علامت هستند.
محمودوند گفت: کیست‌ها معمولا در کبد (78-47 درصد)، ریه (35-8 درصد) و به ندرت سایر ارگان‌ها مانند طحال، مغز، کلیه، حفره پریتوان، ماهیچه‌ها، استخوان و قلب(24-4 درصد) را درگیر می‌کند.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: این بیماری در بیشتر نقاط جهان بویژه در کشورهایی که درآنها دامپروری رایج است شایع بوده و سالیانه زیان‌های بهداشتی و اقتصادی زیادی را بدنبال دارد، ضمن اینکه آلودگی به این انگل ضمن گسترش جهانی در بیشتر مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر دنیا از جمله ایران به صورت آندمیک انتشار دارد.
وی اضافه کرد: درمان استاندارد کیست هیداتید جراحی است اما در مواردی که کیست‌های متعددی در ارگان‌های حیاتی وجود داشته باشد و یا بیمار از نظر جراحی در ریسک خطر بالا باشد، درمان‌های دارویی نظیر خانواده بنزیمیدازول‌ها (آلبندازول و مبندازول) و همین طور آمفوتریسین B و پرازیکوانتل جایگزین می‌شود.
محمودوند ادامه داد: گرچه خطر نشت پروتواسکولکس در حین جراحی افزایش می‌یابد که این خود بیشترین علت عود بیماری بوده و در 10 درصد موارد رخ می‌دهد، اما جلوگیری از نشت محتویات کیست در خلال جراحی و به کارگیری عوامل کشنده پروتواسکولکس در کاهش میزان عود و درمان مطمئن‌تر بیماری بسیار ضروری است.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: از مهمترین مواد پروتواسکولکس کش می‌توان نیترات نقره 0.5 درصد، سالین 10 یا 20 درصد و پراکسید هیدروژن را نام برد که هرکدام دارای اثرات سمی و جانبی قابل توجهی مثل فیبروز کبدی بر روی بیمار هستند.
از این رو یافتن ماده موثری با منشأ گیاهی که به عنوان پروتواسکولکس کش مورد استفاده قرار گیرد و اثرات سمی و جانبی آن برای بیمار کمتر باشد و بتوان از آن در جراحی‌های کیست هیداتید استفاده کرد؛ همیشه مد نظر محققین انگل شناس بوده است.
وی در ادامه صحبت‌هایش با بیان اینکه زردچوبه (Curuma longa)از نظر طب قدیم ایرانی گرم و خشک است و برای استفاده درمانی می‌توان آن را مانند چایی دم و استفاده کرد، گفت: البته جدیداً در بازار کانادا و آمریکا کپسول آن هم به بازار آمده است.
محمودوند افزود: زردچوبه در طب سنتی به عنوان تصفیه‌کننده خون و کبد، یرقان، دندان درد، بهبود دهنده زخم، تب بر، باد شکن، اسهال، اسهال خونی و رماتیسم به کار می رود. علاوه بر این در مطالعات اخیر اثرات ضد آمیب، درد، اسید معده، آرتریت، باکتری، قارچ، ضد ادم، حساسیت، سرطان، ویروس، آنتی اکسیدانت، و ضد عفونی کننده، آن به اثبات رسیده است.
این دانشیار دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: با در نظر گرفتن این موضوع و همچنین با توجه به مطالعات قبلی که نشان دهنده فعالیت و اثرات ضد میکروبی قابل توجه این گیاه بوده بر آن شدیم که ترکیبات شیمیایی، اثرات پروتواسکولیسیدال و سمیت اسانس گیاه زردچوبه را بر روی پروتواسکولکس‌های اکینوکوکوس گرانولوزوس در طرح تحقیقاتی با عنوان بررسی سمیت و اثر پروتواسکولیسیدال اسانس گیاه زردچوبه (Curcuma longa) بر روی پروتواسکولکس های اکینوکوکوس گرانولوزوس مورد بررسی قرار گرفت.
وی افزود: نتایج نشان داد تمام پروتواسکولکس‌ها پس از پنج دقیقه مواجهه با دوز 200 میکرولیتر بر میلی‌لیتر اسانس به طور کامل کشته شدند. از سوی دیگر، دقیقه 10 مواجهه با اسانس، به طور کامل 100 درصد از پروتواسکولکس‌ها را با دوز 100 میکرولیتر بر میلی لیتر از بین برد.
محمودوند اضافه کرد: نتایج ما نشان داد که پس از تزریق داخل صفاقی اسانس به مدت 14 روز به موش سفید آزمایشگاهی، هیچگونه تغییر معنی داری در سطوح سرمی فاکتورهای عملکرد کبد و کلیه و همچنین پارامترهای خونی ایجاد نگردید.
این تحقیق نشان داد اسانس اثرات پروتواسکولیسیدال بالایی را بر روی پروتواسکولکس‌ها در شرایط in vitro و ex vivo از خود نشان داد، درحالی که فاقد هرگونه اثر سمی بر عملکرد کبد و کلیه در حیوانات آزمایشگاهی است. در صورت انجام آزمایشات تکمیلی بویژه در فاز بالینی می‌توان آن را به عنوان یک پروتواسکولیسیدال گیاهی به منظور کاهش خطر نشت پروتواسکولکس در حین جراحی کیست هیداتید در نظر گرفت.
