ماموریت آپولو 11 در جولای 1969 میلادی یعنی پنجاه و پنج سال پیش جهشی بزرگ برای بشریت محسوب میشود، اما از آن زمان به این سو ناسا نتوانسته شاهکار قابل توجه خود در اعزام افراد به سطح ماه را بهبود و ارتقاء بخشد. در ماموریت موفقیت آمیز آپولو 11 "نیل آرمسترانگ" و "باز آلدرین" دو قضانورد امریکایی در 20 جولای 1969 میلادی به سطح ماه رسیدند.
ده مرد امریکایی دیگر نیز بر روی ماه قدم زدند و پرچمها و ردپایی را در غبار ماه برجای گذاشتند، اما برنامه آپولو پس از آخرین ماموریت در سال 1972 پیش از موعد تعیین شده لغو شد. از آن زمان به این سو هیچ فضانوردی به ماه بازنگشته است. اما علت آن چه بوده است؟
به گزارش فرارو به نقل از دیلی میل، روزنامه "دیلی میل" برای یافتن پاسخ این پرسش با کارشناسان صحبت کرده است. مشهور است که دستاورد آمریکا در اعزام انسان به سطح ماه در ژوئیه 1969 اوج "مسابقه فضایی" با اتحاد جماهیر شوروی بود.
در اوایل دهه 1960 میلادی آن دو ابرقدرت کاوشگرهای فضایی را به سطح ماه پرتاب کرده بودند. اولین کاوشگری که موفق به فرود موفقیت آمیز شد لونا 9 اتحاد جماهیر شوروی در سال 1966 بود، اما هدف نهایی آنان پا گذاشتن فضانوردان شان بر روی سطح ماه بود.
ناسا پس از آپولو 11 در پنج نوبت دیگر انسانها را به فضا اعزام کرد ماموریتی که با آپولو 17 در سال 1972 به پایان رسید. در این میان ماموریت آپولو 13 ناموفق بود. با این وجود، از آن زمان نه ناسا و نه روسها و هیچ آژانس فضایی دیگری در سراسر جهان حتی تلاشی برای بازگشت کاوشگرهای سرنشین دار به ماه نکرده اند.
دکتر "مارتین الویس" اخترفیزیکدان ارشد در موسسه اسمیتسونین میگوید یک دلیل کلیدی وجود دارد که چرا ناسا برنامه آپولو را متوقف کرد. او میگوید: "ایالات متحده در مسابقه پیروز شده بود و جنگ ویتنام هزینه زیادی برایش به همراه داشت و سفر به ماه به قول باز آلدرین "ویرانی باشکوه" به نظر میرسید. بنابراین، به نظر نمیرسید پیگیری ماموریت ماه فایدهای داشته باشد".
پیتر رید" استاد فیزیک در دانشگاه آکسفورد میگوید دلیل اصلی عدم بازگشت انسان به ماه "عمدتا سیاسی" بوده است. او میگوید: "زمانی که امریکاییها نشان دادند میتواند افراد را به سلامت بر روی ماه فرود آوردند و انان را به زمین بازگردانند اتحاد جماهیر شوروی اساسا علاقه خود را برای ادامه رقابت از دست داد.
در واقع برنامه آپولو در دهه 1970 به دلیل کاهش علاقه عمومی به ماموریت کاوشگرهای سرنشین دار برای سالهای بعد ادامه نیافت و کوتاهمدت بود. به نظر میرسد که علاقه دوباره به فرود انسانها در حال حاضر با هدف بهره برداری از ماه و استفاده از آن به عنوان ایستگاهی برای رفتن به مریخ است".
"آنا لنا کیونیکسن" استاد بخش مهندسی کالج دانشگاه اوستفولد در نروژ هزینههای بالای مورد نیاز برای انجام ماموریت ماه را مقصر اصلی در عدم تداوم آن میداند. در زمان برنامه ریزی ماموریت آپولو آن پروژه در حدود 355 میلیون دلار (معادل 3 میلیارد دلار امروز) هزینه به همراه دشت، اما امروز یک ماموریت اعزام کاوشگر سرنشین دار به ماه 28 میلیارد دلار هزینه به همراه خواهد داشت.
پروفسور "کیونیکسن" میگوید: "شما باید هدفی برای رفتن به آنجا داشته باشید که خرج کردن مبالغ هنگفت پول را توجیه کند".
علاوه بر این، مشخص شد که یک کاوشگر فضایی متحرک میتواند بخشهایی از ماه را به طور موثرتری در مقایسه با فرود کاوشگر سرنشین دار در یک نقطه بررسی کند.
دکتر "الویس" میگوید: "پس از سالها ماموریتهای علمی جدید نشان دادند که ماه بسیار متنوعتر و جالبتر از برداشت اولیه ما میباشد".
البته ناسا در نهایت قصد دارد تا با جانشین برنامه آپولو به نام "آرتمیس" که برگرفته از نام الهه اساطیری یونانی ماه است به ماه بازگردد. در اولین ماموریت "آرتمیس 1" فضاپیمای بدون سرنشین در اواخر سال 2022 به دور ماه اعزام شد و به زمین بازگشت در حالی که ماموریت بعدی کاوشگر همراه با سرنشین در همان مسیر با نام "آرتمیس 2" ظاهرا قرار است سال آینده انجام شود.
ناسا میگوید تا سپتامبر 2026 دیگر انسانی را به سطح ماه اعزام نخواهد کرد اگرچه برخی از کارشناسان بر این باورند که ماموریت "آرتمیس 3" بار دیگر به تعویق خواهد افتاد. برخلاف آپولو ماموریت آرتمیس در نهایت در نهایت ایجاد یک پایگاه دائمی و "حضور انسانی پایدار" با زیرساختها خواهد بود.
"توماس هرزیگ" مدیرعامل شرکت معماری فضایی Pneumocell در اتریش فکر میکند که علاقه مجدد برای بازگشت به ماه از سوی کشورهایی مانند چین میتواند باعث آغاز مسابقه فضایی بعدی شود. با این وجود، این بار مسابقه فضایی متفاوت خواهد بود: اعزام انسان به مناطق جدیدی از ماه و ایجاد تمدن مناسب در آنجا برای قابل سکونت کردن سیاره ماه برای انسان ها.
هرزیگ در ادامه میافزاید: "با ورود چین به عرصه فضایی یک رقیب جدید قوی و جاه طلب در این حوزه ظاهر شده است. بودجه ناسا در سال 1972 میلادی به شکل چشمگیری کاهش یافت و دیگر هیچ علاقه سیاسی برای ماموریتهای همراه با سرنشین بیشتر به ماه یا حتی ساخت یک پایگاه ماه وجود نداشت. این وضعیت ممکن است اکنون تغییر کند".