شهرهای میزبان بازی‌های المپیک چه هزینه‌هایی متحمل می‌شوند؟

آیا زمان المپیک بر میزان هزینه‌ها تأثیر می‌گذارد؟

بازی‌های تابستانی بسیار بزرگ‌تر هستند و صدها هزار گردشگر خارجی را جذب می‌کنند تا بیش از ده هزار ورزشکار را در حدود سیصد رویداد تماشا کنند. بازی‌ها در دیگر فصل‌ها در مقایسه با تابستان، بازدیدکنندگان کمتری دارد؛ برای مثال کمتر از سه هزار ورزشکار در حدود یکصد رویداد در طول بازی‌های زمستانی شرکت می‌کنند.

هزینه‌های زیرساختی و عملیاتی المپیک چقدر است؟

فوری‌ترین نیاز، ایجاد یا ارتقاء امکانات ورزشی بسیار تخصصی مانند پیست‌های دوچرخه‌سواری و میدان‌های پرش اسکی، دهکده المپیک و مکانی به اندازه کافی بزرگ برای میزبانی مراسم افتتاحیه و اختتامیه است. همچنین معمولاً نیاز به زیرساخت‌های عمومی‌تر، به ویژه مسکن و حمل‌ونقل وجود دارد.

کمیته بین‌المللی المپیک شهرهای میزبان بازی‌های تابستانی را ملزم می‌کند که حداقل چهل هزار اتاق هتل در دسترس داشته باشند. برای مثال ریو نیاز به ساخت پانزده هزار اتاق هتل جدید داشت. جاده‌ها، خطوط قطار و فرودگاه‌ها نیز نیاز به ارتقا یا ساخت دارند.

در مجموع، هزینه‌های زیرساختی از 5 میلیارد دلار تا بیش از 50 میلیارد دلار متغیر هستند. بسیاری از کشورها چنین هزینه‌هایی را به این امید توجیه می‌کنند که فایده این مخارج پس از بازی‌های المپیک باقی بماند.

برای مثال، حدود 85 درصد از بودجه بیش از 50 میلیارد دلاری بازی‌های سوچی در سال 2014 صرف ساخت زیرساخت‌های غیرورزشی از ابتدا شد. بیش از نیمی از بودجه 45 میلیارد دلاری پکن در سال 2008 به راه‌آهن، جاده‌ها و فرودگاه‌ها اختصاص یافت و تقریباً یک چهارم به پاکسازی محیط زیست اختصاص یافت.

هزینه‌های عملیاتی، بخش کوچک‌تر اما همچنان قابل توجهی از بودجه المپیک میزبان را تشکیل می‌دهد. هزینه‌های امنیتی پس از حملات 11 سپتامبر به سرعت افزایش یافته‌اند. سیدنی در سال 2000، 250 میلیون دلار و آتن بیش از 1.5 میلیارد دلار در سال 2004 هزینه کرد و از آن زمان بین 1 تا 2 میلیارد دلار هزینه باقی مانده است. (هزینه‌ها حتی در طول همه‌گیری کووید-19 در سال 2022، زمانی که توکیو 2.8 میلیارد دلار صرفاً برای پیشگیری از بیماری هزینه کرد، بیشتر هم بودند.)

امکانات گران‌قیمتی که به دلیل بزرگی یا ماهیت تخصصی‌شان، استفاده‌های محدودی برای پس از المپیک دارند، مشکل‌ساز هستند. این هزینه‌ها که فیل سفید خوانده می‌شوند، نه به راحتی از بین می‌روند و نه هزینه نگهداری آن‌ها به صرفه است و اغلب هزینه‌های زیادی را به سال‌های آینده تحمیل می‌کنند.

هزینه نگهداری استادیوم المپیک سیدنی سالانه 30 میلیون دلار برای این شهر آب می‌خورد. استادیوم معروف «آشیانه پرنده» پکن، برای ساخته شدن 460 میلیون دلار هزینه داشت و برای نگهداری آن به 10 میلیون دلار در سال نیاز است.

پس از بازی‌های سال 2008 نیز عمدتاً بدون استفاده ماند تا اینکه شهر دوباره از آن برای میزبانی بازی‌های زمستانی 2022 استفاده کرد. تقریباً تمام تأسیسات ساخته‌شده برای المپیک 2004 آتن، که هزینه‌های آن به بحران بدهی یونان کمک کرد، اکنون متروک شده‌اند.

در مونترال، استادیوم المپیک که با نام Big O شناخته می‌شود، اغلب به دلیل هزینه‌های هنگفتش، به شوخی Big Owe (بدهی بزرگ) خوانده می‌شود. در سال 2024، دولت کبک اعلام کرد که برای سومین بار برای تعویض سقف ورزشگاه که به ندرت استفاده می‌شود، 870 میلیون دلار هزینه خواهد کرد، که باعث شد منتقدان برای تخریب آن تلاش کنند.

هزینه فرصت

اقتصاددانان می‌گویند که هزینه‌های به اصطلاح ضمنی بازی‌ها نیز باید در نظر گرفته شود. این هزینه‌ها شامل هزینه فرصت هزینه‌های عمومی است که می‌توانست برای اولویت‌های دیگر هزینه شود. پرداخت بدهی‌هایی که پس از میزبانی بازی‌ها باقی می‌ماند، می‌تواند برای چندین دهه بودجه عمومی را تحت فشار قرار دهد. برای مونترال پرداخت آخرین بدهی خود از بازی‌های 1976، تا سال 2006 طول کشید؛ در حالی که بدهی‌های میلیاردی یونان در بازی‌های المپیک به ورشکستگی کشور کمک کرد.

کارشناسان تخمین می‌زنند که بدهی و هزینه نگهداری بازی‌های زمستانی سوچی 2014 برای مالیات‌دهندگان روسی، در آینده قابل پیش‌بینی سالانه یک میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. اما در حالی که برخی در سوچی استادیوم‌های بلااستفاده و تأسیسات بیش از حد ساخته‌شده را ضایعات می‌دانند، سایر ساکنان استدلال می‌کنند که این بازی‌ها باعث افزایش سرمایه‌گذاری برای جاده‌ها، سیستم‌های آبی و سایر کالاهای عمومی شد که در غیر این صورت اتفاق نمی‌افتاد.