جت جنگنده نسل پنجمی F-35 با اختلاف پرتولیدترین و محبوب ترین جت جنگنده نسل پنجم جهان است. بسیاری از کشورهای متحد ایالات متحده در حال خرید F-35 هستند، در حالی که کشورهای دیگری مانند امارات و ترکیه مایل به خرید آن هستند اما ظاهرا ایالات متحده تاکنون درخواست آن ها برای دریافت این جنگنده مدرن را رد کرده است.
به گزارش روزیاتو، F-35 دارای سه نوع نسبتاً متفاوت است: F-35A مستقر روی زمین، F-35B مستقر روی ناوهای هواپیمابر (که می تواند از روی عرشه ناوهای هواپیمابر کوچکتر فعالیت کند) و F-35C مختص نیروی دریایی ایالات متحده.
محبوب ترین نوع صادراتی این جنگنده F-35A است و برخی کشورها نیز F-35B را خریداری کرده اند. فقط نیروی دریایی ایالات متحده (و تفنگداران دریایی، در تعداد محدودتر) نسخه F-35C را در اختیار دارند. در ادامه این مطلب 5 ارتشی که غیر از ایالات متحده، جنگنده F-35 را در اختیار دارند معرفی خواهیم کرد.
1- بریتانیا
بریتانیا احتمالاً 138 فروند F-35B دریافت خواهد کرد
| نسخه |
F-35B |
| تعداد |
احتمالاً 138 فروند، 74 فروند تاکنون قرارداد بسته شده یا برنامه ریزی شده است |
| توضیحات |
شریک سطح اول |
بریتانیا یک مقصد صادراتی ویژه برای این برنامه است و تنها “شریک سطح یک” آن به شمار می آید. این کشور بعداً تعداد F-35هایی را که برای خرید آن برنامه ریزی کرده بود از 150 فروند اولیه به 138 فروند و سپس بسیار کمتر از آن کاهش داد.
قرارداد تحویل 48 فروند F-38B به بریتانیا بسته شده و مذاکرات برای خرید 27 فروند دیگر و در مجموع 74 فروند در حال انجام است. در فوریه 2024 اعلام شد که بریتانیا بار دیگر به خرید 138 فروند F-35B متعهد شده است. بریتانیا یکی از اولین کشورهایی بود که F-35 را به خدمت گرفت و یکی از اولین کشورهایی بود که آنها را از روی ناوهای هواپیمابرش به پرواز درآورد.
خرید بریتانیا منحصر به فرد است زیرا این کشور فقط نوع F-35B را خریداری می کند که به طور مشترک توسط نیروی دریایی سلطنتی (در دو ناو هواپیمابر کلاس الیزابت) و نیروی هوایی سلطنتی به کار گرفته می شود. در حالی که این امر باعث صرفه جویی در هزینه ها شده است، نیروی هوایی سلطنتی مجبور است به جای F-35A معمول ساخته شده برای پایگاه های زمینی، از F-35B کوچکتر و برد کوتاه تر استفاده کند.
2- ژاپن
ژاپن دستکم 127 فروند F-35 دریافت خواهد کرد
| نسخه |
F-35A و F-35B |
| تعداد |
بیش از 127 فروند |
| توضیحات |
نسخه های F-35A در ناگویا، ژاپن سرهم بندی می شوند |
در حالی که ژاپن از برنامه توسعه F-35 دور نگه داشته شد، اکنون بزرگترین مشتری صادراتی F-35 است (مگر اینکه بریتانیا به برنامه قبلی خود برای خرید 138 فروند از این جت بازگردد). همچنین این کشور یکی از تنها دو مرکز مونتاژ و بررسی نهایی (در ناگویا) در خارج از ایالات متحده را دارد. ژاپن 105 فروند از مدل F-35A و حداکثر 42 فروند از مدل F-35B (و دستکم 22 فروند F-35B) را خریداری خواهد کرد.
F-35A ها در ژاپن مونتاژ می شوند، در حالی که F-35B ها در کارخانه لاکهید مارتین در فورت ورث، تگزاس ساخته می شوند. ژاپن دارای چهار کشتی است که به طور رسمی DDH یا ناوشکن های هلیکوپتربر نامیده می شوند.
دو ناوشکن هلیکوپتربر کلاس Hyūga عملاً ناوهای هلیکوپتربر سبک هستند و دو DDH کلاس Izumo نیز عملاً ناوهای هواپیمابر سبک به شمار می آیند. ژاپن در حال حاضر در حال تغییر ساختار دو کشتی کلاس Izumo برای استقرار جنگنده های F-35B روی آن هاست.
3- اسرائیل
اسرائیل دستکم 75 فروند F-35 دریافت خواهد کرد
| نسخه |
F-35A |
| تعداد |
دستکم 75 فروند |
| توضیحات |
اولین نیروی هوایی که از این جنگنده در میدان نبرد استفاده کرد |
اسرائیل از روابط ویژه ای با ایالات متحده برخوردار است و تنها خریدار این جنگنده است که اجازه دستکاری این جت ها برای سازگاری با نیازها و تجهیزات خود را دارد. اسرائیل اولین نیروی هوایی بود که F-35 را از طریق فرآیند فروش نظامی خارجی آمریکا انتخاب نموده و از آن در جنگ استفاده کرد. ایالات متحده برای اطمینان از حفظ برتری فناوری اسرائیل در منطقه، جنگنده های اف-35 را در اختیار اسرائیل قرار می دهد.
اسرائیل به تازگی قراردادی را برای خرید 25 فروند F-35A دیگر امضا کرده است که تعداد کل آنها را به 75 فروند رسانده است. در اسرائیل، F-35 با نام Adir به معنای «قدرتمند» شناخته می شوند و ناوگان آن ها در پایگاه هوایی نواتیم در جنوب اسرائیل قرار دارد. این F-35Aها باعث شده اند که اسرائیل همچنان یکی از قوی ترین نیروهای هوایی منطقه را در اختیار داشته باشد.
4- ایتالیا
ایتالیا 60 فروند F-35A و 30 فروند F-35B دریافت خواهد کرد
| نسخه |
F-35A و F-35B |
| فروند |
90 فروند |
| توضیحات |
مونتاژ نهایی در کامری، ایتالیا |
ایتالیا نیز یک از خاص ترین کشورهای دریافت کننده اف-35 است که هر دو نوع F-35A و F-35B را خریداری می کند. F-35B قرار است روی ناوهای هواپیمابر جدید کلاس Cavour و Trieste ایتالیا استفاده شود. این ناوهای هواپیمابر ایتالیایی مجهز به سیستم های پرتاب پرش اسکی برای تسهیل برخاست و فرود هواپیماهای F-35B هستند.
ایتالیا پس از بریتانیا دومین شریک بزرگ خارجی در برنامه F-35 بوده است. F-35 های این کشور در پایگاه هوایی قِدی، پایگاه هوایی آمندولا و پایگاه دریایی تارانتو (ناو هواپیمابر Cavour) مستقر هستند. ایتالیا میزبان دومین مرکز مونتاژ و بررسی نهایی در خارج از ایالات متحده در کامری است.
5- استرالیا
استرالیا 72 فروند F-35A دریافت خواهد کرد
| نسخه |
F-35A |
| تعداد |
دستکم 72 فروند |
| توضیحات |
ممکن است تا 100 فروند F-35A بخرد |
استرالیا یکی دیگر از متحدان اصلی ایالات متحده است که جنگنده های F-35A را خریداری می کند. استرالیا در حال جایگزینی F/A-18 Hornet های قدیمی خود با حداقل 72 فروند F-35A است. اولین F-35A در سال 2018 به خدمت استرالیا پذیرفته شد و اولین اسکادران F-35A، اسکادران شماره 3، در سال 2021 عملیاتی گردید.
استرالیا F-35A های خود را در پایگاه نیروی هوایی ویلیام تاون در نیو ساوت ولز، شمال سیدنی و در پایگاه تیندال در منطقه شمالی دورافتاده نزدیک داروین مستقر می کند. نیروی هوایی استرالیا از جنگنده های EA-18G Growler و F/A-18F Super Hornet نیز بهره می برد.
