چربی دور قلب: خطرناک‌تر از آنچه فکر می‌کنید!

بسیاری از افراد تصور می‌کنند که چربی دور قلب تنها یک بیمای ساده است، اما واقعیت این است که این چربی می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. علت چربی دور قلب هرچه که باشد، یکی از عوامل اصلی بیماری‌های قلبی و عروقی محسوب می‌شود.

به گزارش به اندام دکتر کرمانی، مطالعات نشان می‌دهند که افراد مبتلا به این عارضه، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون بالا و سکته قلبی هستند. در این مقاله، به بررسی علت چربی دور قلب و راه‌هکارهای جلوگیری و درمان آن می‌پردازیم. تا انتها با ما همراه باشید.

1چربی دور قلب چیست؟

چربی دور قلب یا پریکارد لایه‌ای از چربی است که قلب را احاطه می‌کند. برخلاف چربی زیر پوستی که در نواحی ران‌ها و باسن تجمع می‌یابد، چربی دور قلب در عمق شکم و اطراف قلب قرار می‌گیرد.

2علت چربی دور قلب چیست؟

علت چربی دور قلب متفاوت است. از مهم‌ترین این دلایل عبارتند از:

2.1رژیم غذایی ناسالم

مصرف زیاد غذاهای فرآوری شده، قندهای افزوده، چربی‌های ترانس و نوشابه‌ها، از عوامل اصلی افزایش این عارضه هستند. این نوع غذاها باعث افزایش التهاب در بدن و مقاومت به انسولین می‌شوند که هر دو از عوامل خطر برای تجمع چربی هستند.

2.2کم تحرکی

سبک زندگی کم تحرک و نداشتن فعالیت بدنی کافی، باعث کاهش سوخت و ساز بدن و در نتیجه افزایش ذخیره چربی می‌شود. علاوه بر این، کم‌تحرکی می‌تواند تغییراتی در هورمون‌های مرتبط با اشتها و متابولیسم ایجاد کند که به نوبه خود باعث افزایش ذخیره چربی می‌شود.

2.3ژنتیک

عوامل ژنتیکی نیز در میزان تجمع این چربی نقش دارند. برخی افراد به دلیل ژن‌های خود مستعد چاقی شکمی هستند.

2.4سن

با افزایش سن، تغییراتی در بدن رخ می‌دهد که می‌تواند بر تجمع چربی دور قلب تأثیرگذار باشد. این تغییرات شامل موارد زیر است:

• کاهش متابولیسم: با افزایش سن، متابولیسم بدن به طور طبیعی کاهش می‌یابد. این بدان معناست که بدن کالری کمتری می‌سوزاند و در نتیجه، کالری اضافی به صورت چربی ذخیره می‌شود، از جمله در اطراف اندام‌های داخلی.
• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی ناشی از افزایش سن، به ویژه در زنان، می‌تواند بر توزیع چربی در بدن تأثیر بگذارد و احتمال تجمع این چربی را افزایش دهد.
• کاهش توده عضلانی: با افزایش سن، معمولاً توده عضلانی کاهش می‌یابد و به جای آن، بافت چربی جایگزین می‌شود. عضلات کالری بیشتری نسبت به چربی می‌سوزانند، بنابراین کاهش توده عضلانی می‌تواند به افزایش چربی دور قلب کمک کند.
• کاهش فعالیت بدنی: با افزایش سن، افراد تمایل دارند فعالیت بدنی کمتری داشته باشند که این خود عاملی برای افزایش وزن و تجمع چربی است.

2.5هورمون‌ها

یک علت چربی دور قلب می‌تواند به هم ریختن هورمون‌ها باشد. هورمون‌ها که پیام ‌رسان‌های شیمیایی بدن هستند، نقش بسیار مهمی در تنظیم بسیاری از فرآیندهای بدن، از جمله متابولیسم و ذخیره‌سازی چربی دارند. تغییرات هورمونی می‌تواند به طور مستقیم بر تجمع چربی در اطراف قلب تأثیر بگذارد.

2.6استرس

استرس یک عامل مهم و پنهان در افزایش این چربی است. هنگامی که تحت استرس قرار می‌گیریم، بدن ما واکنش‌های فیزیولوژیکی نشان می‌دهد و با افزایش سطح هورمون کورتیزول باعث افزایش اشتها و ذخیره چربی می‌شود.

2.7برخی داروها

یک علت چربی دور قلب ممکن است مصرف برخی از داروها باشد. برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد افسردگی می‌توانند باعث افزایش وزن و تجمع چربی در ناحیه قلب شوند..

3علائم چربی دور قلب

متاسفانه چربی دور قلب اغلب علائم واضحی ندارد و به همین دلیل یک تهدید خاموش محسوب می‌شود. بسیاری از افراد تا زمانی که عوارض جدی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی را تجربه نکنند، از وجود این مشکل آگاه نمی‌شوند. با این حال، برخی از نشانه‌های غیرمستقیم که ممکن است به وجود این عارضه اشاره کنند عبارتند از:

• افزایش اندازه دور شکم
• کاهش تحمل ورزش
• تنگی نفس
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• دیابت نوع 2

توجه: این علائم به تنهایی نمی‌توانند نشان‌دهنده وجود چربی دور قلب باشند و ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشند. برای تشخیص دقیق، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

3.1تشخیص چربی دور قلب

با روش‌های زیر می‌توانید تشخیص دهید که دور قلب شما را چربی فراگرفته یا نه:

• اندازه‌گیری دور کمر: پزشک با اندازه‌گیری دور کمر شما می‌تواند تخمین بزند که آیا چربی اضافی در ناحیه شکم دارید یا خیر.
• آزمایش خون: آزمایش خون برای بررسی سطح کلسترول، قند خون و سایر نشانه‌های التهابی انجام می‌شود.
• تصویربرداری: در برخی موارد، ممکن است به تصویربرداری مانند سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن نیاز باشد تا میزان دقیق این چربی مشخص شود.

4عوارض افزایش چربی دور قلب

افزایش چربی دور قلب یک مشکل جدی سلامتی است که می‌تواند عوارض متعددی را به دنبال داشته باشد. این نوع چربی، اطراف اندام‌های داخلی از جمله قلب را احاطه کرده و فعالیت‌های متابولیکی بدن را مختل می‌کند. عوارض اصلی این عارضه عبارتند از:

4.1بیماری‌های قلبی عروقی

از جمله مشکلاتی که این چربی ممکن است ایجاد کند عبارتند از:

بیماری عروق کرونر: چربی دور قلب با افزایش کلسترول بد و التهاب در رگ‌ها، خطر تصلب شرایین و بیماری عروق کرونر را افزایش می‌دهد.

حمله قلبی: انسداد کامل یا جزئی عروق کرونر به دلیل رسوبات چربی می‌تواند منجر به حمله قلبی شود.

سکته مغزی: تجمع چربی در رگ‌های مغز نیز می‌تواند باعث سکته مغزی شود.

4.2دیابت نوع 2

چربی دور قلب با مقاومت به انسولین مرتبط است. مقاومت به انسولین به معنای عدم پاسخگویی سلول‌های بدن به انسولین است و در نتیجه قند خون بالا رفته و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 افزایش می‌یابد.

4.3فشار خون بالا

چربی دور قلب باعث تولید التهاب در بدن می‌شود. این التهاب رگ‌های خونی را تحریک کرده و باعث تنگ شدن آن‌ها می‌شود. تنگ شدن رگ‌ها برای پمپاژ خون به قلب فشار وارد می‌کند و در نتیجه فشار خون بالا می‌رود.

4.4اختلالات خواب

آپنه خواب یکی از عوارض شایع این چربی است. در آپنه خواب، تنفس در طول خواب متناوباً قطع می‌شود و می‌تواند باعث خستگی مزمن و مشکلات قلبی شود.

4.5اختلالات متابولیک

چربی دور قلب با سندرم متابولیک مرتبط است. سندرم متابولیک مجموعه‌ای از عوامل خطر است که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت و سکته مغزی را افزایش می‌دهد.

4.6برخی انواع سرطان

برخی مطالعات نشان می‌دهند که چربی دور قلب با افزایش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان مانند سرطان روده بزرگ و سینه مرتبط است.

چربی دور قلب، یک عامل خطر جدی برای بیماری‌های قلبی است. خوشبختانه، با اتخاذ سبک زندگی سالم می‌توان از تجمع این چربی خطرناک جلوگیری کرد.

5راه‌های پیشگیری از ایجاد چربی دور قلب

پیشگیری از ایجاد چریب دور قلب برای سلامتی و افزایش طول عمر موثر است. بهترین راه‌های پیشگیری از ایجاد این چربی‌ها عبارتند از:

5.1تغذیه سالم

تغذیه سالم یکی از بهترین راهکارهای پیشگیری از این بیماری است. نکات زیر در پیشگیری از این عارضه کمک می‌کند:

• مصرف فراوان میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات
• کاهش مصرف غذاهای فرآوری شده، قندها، چربی‌های اشباع و ترانس
• افزایش مصرف ماهی‌های چرب مانند سالمون و قزل آلا
• مصرف آجیل و دانه‌ها
• نوشیدن آب به اندازه کافی

5.2فعالیت بدنی منظم

تحرک و ورزش یکی از مهم‌ترین عوامل در کاهش چربی دور قلب است. با راهکارهای زیر می‌توانید از شر چربی‌های دور قلب در امان بمانید:

• حداقل 150 دقیقه فعالیت هوازی متوسط در هفته
• انجام تمرینات قدرتی برای تقویت عضلات
• یافتن فعالیت‌هایی که از آن‌ها لذت می‌برید تا به طور مداوم به ورزش ادامه دهید.

5.3کنترل وزن

کنترل وزن یکی از مهم‌ترین عوامل در کاهش چربی دور قلب است. راهکارهای زیر در کنترل وزن بسیار اهمیت دارد:

• حفظ وزن سالم و کاهش وزن اضافی
• محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) برای ارزیابی وزن

5.4مدیریت استرس

استرس یکی از عوامل ایجاد چربی دور قلب است. با راهکارهای زیر استرس خود را کنترل کنید:

• تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق
• خواب کافی
• گذراندن وقت در طبیعت

5.5کنترل فشار و قند خون

کنترل فشار خون یکی از فاکتورهای اصلی پیشگیری از فشار و قند خون است. این روش‌های پیشگیری عبارتند از:

• مراجعه منظم به پزشک برای بررسی فشار خون و قند خون
• مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک

6چه بخوریم تا چربی دور قلب کاهش پیدا کند؟ قاتل چربی دور قلب چیست؟

رژیم غذایی سالم یکی از مهم‌ترین عوامل در کاهش چربی دور قلب است. با انتخاب غذاهای مناسب و پرهیز از برخی مواد غذایی، می‌توانید به طور موثر به این هدف دست پیدا کنید.

غذاهایی که باید بیشتر مصرف کنید:

• میوه‌ها و سبزیجات: سرشار از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که به کاهش وزن و بهبود سلامت کلی کمک می‌کنند.
• غلات کامل: مانند نان سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای و جو دوسر. فیبر موجود در غلات کامل به شما احساس سیری می‌دهد و به کنترل قند خون کمک می‌کند.
• حبوبات: لوبیا، نخود و عدس سرشار از پروتئین و فیبر هستند و به کاهش کلسترول کمک می‌کنند.
• ماهی‌های چرب: مانند سالمون، قزل آلا و ماهی تن، حاوی اسیدهای چرب امگا-3 هستند که برای سلامت قلب مفید هستند.
• آجیل‌ها و دانه‌ها: مانند بادام، گردو، تخمه آفتابگردان و کنجد، حاوی چربی‌های سالم و فیبر هستند.
• روغن‌های سالم:  روغن زیتون، روغن آووکادو و روغن کانولا از جمله روغن‌های سالم هستند که می‌توانند جایگزین روغن‌های ناسالم شوند.

غذاهایی که باید کمتر مصرف کنید:

• غذاهای فرآوری شده: این غذاها معمولاً حاوی مقدار زیادی سدیم، قند و چربی‌های ترانس هستند که برای سلامتی مضرند.
• انواع نوشابه: این نوشیدنی‌ها کالری بسیار بالایی دارند و باعث افزایش وزن می‌شوند.
• غذاهای سرخ شده: این غذاها حاوی چربی‌های ترانس هستند که خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهند.
• گوشت‌های قرمز و فرآوری شده: مصرف زیاد این نوع گوشت‌ها با افزایش خطر بیماری‌های قلبی مرتبط است.
• شیرینی‌ها و شیرینی‌جات: این غذاها حاوی قند افزوده زیادی هستند که باعث افزایش وزن و مشکلات سلامتی می‌شوند.

7درمان چربی دور قلب

خوشبختانه، با تغییر سبک زندگی و برخی درمان‌های پزشکی، می‌توان به کاهش این چربی و بهبود سلامت قلب کمک کرد. اگر برای درمان چربی قلب خود به دنبال راهکارهای عملی و کاربردی هستید، می‌توانید روش‌های زیر را به کار ببرید:

7.1تغییر سبک زندگی

برای اینکه بتوانید از شر چربی‌های کشنده‌ی دور قلب خلاص شوید، باید سبک زندگی خود را تغییر دهید. نکات زیر در تغییر سبک زندگی به شما کمک می‌کنند:

• رژیم غذایی سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، پروتئین‌های کم چرب و کاهش مصرف غذاهای فرآوری شده، قندها، چربی‌های اشباع و ترانس.
• فعالیت بدنی منظم: انجام ورزش‌های هوازی و قدرتی به طور منظم.
• کنترل وزن: کاهش وزن حتی اندک می‌تواند به کاهش چربی دور قلب کمک کند.
• مدیریت استرس: تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق.
• خواب کافی: خواب کافی به تنظیم هورمون‌های گرسنگی و سیری کمک می‌کند.

7.2درمان‌های دارویی

در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش چربی خون، کنترل فشار خون و قند خون تجویز کند. این داروها به طور مستقیم بر روی چربی دور قلب اثر نمی‌گذارند، اما با کنترل عوامل خطر، به کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک می‌کنند.

7.3روش‌های درمانی دیگر

جراحی: در موارد بسیار خاص و چاقی شدید، ممکن است جراحی کاهش وزن به عنوان آخرین گزینه در نظر گرفته شود.

8آنچه از مقاله چربی دور قلب آموختیم:

علت چربی دور قلب هرچه که باشد، عواقب بسیار ناگواری بر روی بدن دارد. یادتان باشد پیشگیری از چربی دور قلب نیازمند تعهد و تلاش مداوم است. با ایجاد تغییرات کوچک در سبک زندگی، می‌توانید به سلامت قلب خود کمک کنید و از زندگی طولانی‌تر و با کیفیت‌تری لذت ببرید.

9سوالات متداول چربی دور قلب: