عصر ایران - کافئین تاثیرات قوی و قابل ملاحظه ای بر بدن دارد. این ترکیب نه تنها انرژی و هوشیاری را افزایش می دهد، بلکه توضیح می دهد که چرا برخی افراد نمی توانند روز خود را بدون یک فنجان قهوه شروع کنند.
به گفته متخصصین مصرف کافئین تا زمانی که در حد اعتدال باشد، به طور معمول خطرناک نیست. اکثر افراد می توانند تا 400 میلی گرم کافئین (این مقدار حدود چهار فنجان قهوه 236 میلی لیتری است) در روز مصرف کنند. با این حال برخی دیگر به کافئین و یا فرآورده های حاوی این ماده حساس تر هستند. در این دسته مصرف بیش از حد کافئین ممکن است با تجربه موارد زیر همراه باشد:
- بی قراری
- بی خوابی
- سردرد
- ریتم غیر طبیعی قلب
حساسیت به کافئین می تواند بسیار آزاردهنده باشد، اما در اکثر موارد نسبتا جزئی است و فرد را درگیر عوارض شدید نمی کند. اگر با آلرژی به کافئین دست و پنجه نرم می کنید، مصرف کمترین مقدار از این ماده نیز می تواند اثر منفی بر سلامت جسمی و روحی شما داشته باشد. تمامی نکاتی که در این خصوص در اختیار علاقه مندان قرار می گیرند، از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا در دسترس هستند.
علائم حساسیت به کافئین چیست؟
علائم فیزیکی آلرژی به کافئین مشابه علائم ناشی از سایر آلرژی های غذایی است. برای مثال به طور معمول در این آلرژی با نشانه های زیر رو به رو می شویم:
- خارش دهان، زبان یا لب
- تورم لب ها یا زبان
- راش پوستی
این علائم ممکن است مدت کوتاهی پس از مصرف کافئین شروع یا چند ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آن ایجاد شود. از آن جایی که ابعاد مختلف آلرژی به کافئین به خوبی شناخته نشده اند، ممکن است علائم این مشکل با انواع دیگری از آلرژی اشتباه گرفته شوند.
آلرژی شدید به کافئین می تواند علائم آنافیلاکسی ایجاد کند. این علائم عبارت اند از:
- مشکل در تنفس به دلیل تورم گلو یا زبان
- خس خس سینه
- سرفه
علت حساسیت به کافئین چیست؟
علائم حساسیت به کافئین با هجوم ناگهانی آدرنالین ایجاد می شود. افراد مبتلا به عدم تحمل کافئین، این ماده را به آرامی در بدن خود متابولیزه می کنند.
آلرژی به کافئین زمانی ایجاد می شود که سیستم ایمنی آن را به عنوان یک مهاجم مضر در نظر بگیرد. در همین راستا، سیستم ایمنی اقدام به تولید آنتی بادی ایمونوگلوبولین E می کند. سپس این آنتی بادی به سمت سلول ها حرکت کرده و باعث بروز علائم آلرژی می شود.
آیا باید در مورد حساسیت به کافئین به پزشک مراجعه کرد؟
تشخیص آلرژی به کافئین دشوار است زیرا موارد آن نادر هستند.
معمولا برای تشخیص حساسیت به کافئین از آزمایش پوستی کمک گرفته می شود. طی فرآیند ویزیت، پزشک مقادیر کمی از آلرژن را روی بازوی بیمار قرار می دهد و سپس پوست ناحیه تست شده را از جهت واکنش آلرژیک زیر نظر می گیرد. ایجاد قرمزی، خارش یا درد در محل آزمایش ممکن است موضوع حساسیت به کافئین را تایید کند.
چگونه می توان با حساسیت به کافئین مقابله کرد؟
اگر علائم فیزیکی حساسیت به کافئین را تجربه کردید، مصرف هر گونه غذا یا نوشیدنی حاوی کافئین را متوقف کنید و فورا با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که یک آنتی هیستامین بدون نیاز به نسخه مصرف کنید. این دسته از داروها می توانند علائمی مانند خارش، تورم و کهیر را کاهش دهند. اما تنها راه حل قطعی برای جلوگیری از حساسیت به کافئین پرهیز از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های حاوی کافئین است.
با توجه به این مسئله، مطالعه دقیق برچسب های مواد غذایی و نوشیدنی ها از اهمیت زیادی برخوردار است.
اما چه موادی حاوی کافئین هستند؟
- قهوه (حتی قهوه بدون کافئین نیز ممکن است کاملا فاقد کافئین نباشد)
- چای
- شکلات
- دسرهای یخ زده
- نوشیدنی های انرژی زا
- یک سری از مکمل های ویتامینی
- داروهای بدون نسخه مانند برخی از مسکن ها از جمله مسکن های مناسب میگرن
اگر برای افزایش انرژی به کافئین متکی هستید، روش های دیگری را برای افزایش طبیعی انرژی و هوشیاری خود در نظر بگیرید. مثلا:
فعالیت بدنی خود را افزایش دهید
یک برنامه تمرینی مناسب را شروع و هر هفته حداقل 150 دقیقه ورزش کنید. دویدن، پیاده روی، دوچرخه سواری و یا شرکت در یک کلاس تمرینی همگی موثر هستند.
به اندازه کافی بخوابید
خواب کمتر از هفت تا نه ساعت در شب می تواند باعث خستگی صبحگاهی شود. یک محیط خواب راحت و یک برنامه منظم برای خواب خود ایجاد کنید. تلویزیون و سایر وسایل الکترونیکی را خاموش کنید و مطمئن شوید که اتاق تاریک و دارای دمای مناسب است.
مکمل های ویتامینی مصرف کنید
برخی از ویتامین ها به طور طبیعی می توانند سطح انرژی را با گذر زمان افزایش دهند. اینها شامل ویتامین های گروه ب و تیروزین هستند. البته بهتر است قبل از مصرف ویتامین ها با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید، به خصوص اگر از داروهای نسخه ای استفاده می کنید.
آیا حساسیت به کافئین می تواند عوارض جدی ایجاد کند؟
اگر به کافئین حساسیت دارید و به مصرف آن ادامه می دهید، علائم حساسیت می توانند تشدید شوند. در ادامه بسته به شدت واکنش، ممکن است با علائم آنافیلاکسی رو به رو شویم که می تواند تهدید کننده حیات باشد.
گفتنی است که قطع مصرف کافئین ممکن است منجر به بروز علائم ترک مانند سردرد، خستگی و لرزش شود. اما این علائم کوتاه مدت هستند و معمولا ظرف یک هفته از زمان قطع به تدریج برطرف می شوند.