عصر ایران - رقیق کننده های خون به دو صورت عمل می کنند. ضد پلاکت ها از چسبیدن سلول های خونی به هم و تبدیل شدن به یک لخته جلوگیری می کنند. ضد انعقادها موجب آهسته تر شدن شکل گیری لخته می شوند.
برخی افراد با شرایط پزشکی خاص، مانند نقص مادرزادی قلب، برای کاهش خطر سکته قلبی یا مغزی به داروهای رقیق کننده خون نیاز دارند. برخی از درمان های طبیعی ممکن است عملکرد مشابهی داشته باشند.
پیش از استفاده از درمان های طبیعی ضروری است که با پزشک خود مشورت کنید، زیرا امکان دارد به خوبی دارو عمل نکرده و با برخی از داروهای تجویزی تداخل داشته باشند.
در ادامه با برخی غذاها و موارد دیگر که ممکن است به عنوان رقیق کننده خون طبیعی عمل کنند، بیشتر آشنا می شویم.
زردچوبه
مردم از دیرباز از زردچوبه برای مصارف آشپزی و دارویی استفاده می کنند. کورکومین یک ماده فعال در زردچوبه است و به نظر می رسد دارای خواص ضد التهابی و رقیق کننده خون یا ضد انعقاد باشد.
یک بررسی در سال 2019 نشان داد که زردچوبه ممکن است به جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند. با این وجود، توصیه می کند هنگام ترکیب زردچوبه با داروهای رقیق کننده خون احتیاط شود.
نحوه استفاده:
در غذاها و سوپ های مختلف
در ترکیب با آب داغ برای تهیه چای
به شکل کپسول پس از مشورت با پزشک
زنجبیل
زنجبیل یکی دیگر از ادویه های ضد التهاب است که امکان دارد به جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند.
یک بررسی در سال 2015 نشان داد که زنجبیل ممکن است این کار را با کاهش ترومبوکسان، هورمونی که موجب تجمع یا چسبیدن پلاکت ها می شود، انجام دهد. زنجبیل همچنین حاوی سالیسیلات ها است، یعنی همان موادی که به آسپرین خاصیت رقیق کنندگی خون را می بخشند.
پژوهش های بیشتر برای درک کامل خواص بالقوه رقیق کنندگی خون زنجبیل نیاز است.
نحوه استفاده:
به صورت تازه یا خشک شده در غذاها و محصولات پخته شده
به صورت خرد شده یا له شده همراه با آب داغ برای تهیه چای
در آبمیوه ها و اسموتی ها
به صورت کپسول پس از مشورت با پزشک
فلفل کاین
فلفل کاین نیز حاوی سالیسیلات ها است و به گفته برخی از مردم گنجاندن آن در غذا می تواند به رقیق شدن خون کمک کند. با این وجود، شواهد علمی قابل اعتماد کافی نشان نداده اند که فلفل کاین دارای خواص رقیق کننده خون است.
نحوه استفاده:
افزودن به خورش ها و سوپ ها برای افزایش طعم تندی
پاشیدن به مقدار کم روی تخم مرغ پخته
استفاده به مقدار کم به عنوان چاشنی کاکائو یا دیگر شیرینی های شکلاتی
به شکل کپسول پس از مشورت با پزشک
ویتامین ئی
ویتامین ئی (Vitamin E) ممکن است بسته به میزان مصرف، لخته شدن خون را به روش های مختلف کاهش دهد.
اداره مکمل های غذایی موسسه ملی سلامت آمریکا پیشنهاد می کند افرادی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند باید از دوزهای زیاد ویتامین ئی پرهیز کنند.
مشخص نیست که چقدر ویتامین ئی موجب رقیق شدن خون می شود، اگرچه این احتمال وجود دارد که افراد باید روزانه بیش از 400 واحد بین المللی مصرف کنند تا اثر رقیق کنندگی خون داشته باشد.
با این وجود، استفاده طولانی مدت از دوزهای بالا – به عنوان نمونه بیش از 1500 واحد بین المللی در روز – ممکن است آثار منفی به همراه داشته باشد.
نحوه مصرف:
در شرایطی که مکمل ها در دسترس هستند، از مواد غذایی حاوی ویتامین ئی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بادام
روغن گلرنگ
روغن آفتابگردان
دانه آفتابگردان
کره بادام زمینی
غلات کامل
سیر
مطالعه ای با حضور سوژه های حیوانی در سال 2018 شواهدی از فعالیت ضد لخته در سیر را نشان داد، به این معنی که ممکن است به جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند.
یک بررسی در سال 2020 نشان داد که مکمل های سیر به کاهش فشار خون کمک می کند و آثار ضد لخته خفیف در افراد مبتلا به فشار خون بالا دارد.
یک بررسی در سال 2015 نشان داد برخی از مکمل های غذایی، از جمله سیر، ممکن است بر عملکرد پلاکت ها و انعقاد خون تاثیر بگذارد. نویسندگان پرهیز از آنها پیش از عمل جراحی را توصیه کردند.
نحوه استفاده:
به صورت تازه یا خشک شده در غذاها
با افزودن سیر و زیتون خرد شده تازه به خمیر نان پیش از پخت
به عنوان مکمل پس از مشورت با پزشک
دارچین کاسیا
دارچین حاوی کومارین است که یک عامل رقیق کننده خون محسوب می شود. وارفارین، یک داروی رایج رقیق کننده خون، از کومارین مشتق می شود.
مصرف مقادیر کم دارچین در رژیم غذایی ممکن است به پشتیبانی از دیگر رقیق کننده های خون طبیعی کمک کند. با این وجود، پژوهش های بیشتر با حضور سوژه های انسانی نیاز است.
مصرف دوزهای زیاد دارچین سرشار از کومارین در طولانی مدت می تواند موجب آسیب کبدی شود.
نحوه استفاده:
به شکل پودر در کیک ها، محصولات پخته و نوشیدنی ها
ترکیب دارچین کامل یا پودر شده همراه با ادویه های دیگر در غذاها
به شکل کپسول پس از مشورت با پزشک
جینکو بیلوبا
جینکو بیلوبا یک مکمل گیاهی محبوب است که افراد برای اختلالات خونی و مشکلات حافظه مصرف می کنند.
یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که جینکو بیلوبا حاوی ترکیباتی است که امکان دارد ترومبین، آنزیمی که موجب لخته شدن خون می شود، را مسدود کند.
با این وجود، به مطالعات بیشتر برای بررسی تاثیرگذار بودن جینکو بیلوبا بر لخته شدن خون در انسان نیاز است.
نحوه استفاده:
عصاره برگ های جینکو بیلوبا به شکل مکمل در دسترس است، اما پیش از مصرف باید با یک پزشک مشورت کنید.
عصاره هسته انگور
برخی شواهد نشان می دهند که عصاره هسته انگور ممکن است برای افراد مبتلا به ببیماری های قلبی و خونی مختلف از جمله فشار خون بالا مفید باشد.
یک مطالعه آزمایشگاهی همچنین شواهدی پیدا کرد که عصاره هسته انگور می تواند از چسبیدن پلاکت ها به هم جلوگیری کند. نویسندگان به این نتیجه رسیدند که عطاره هسته انگور ممکن است به جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند، اما به پژوهش های بیشتر با حضور سوژه های انسانی نیاز است.
نحوه استفاده:
عصاره هسته انگور به صورت مایع، کپسول، یا قرص در دسترس است اما پیش از آغاز مصرف آن باید با یک پزشک مشورت کنید.
مرکز ملی برای سلامت مکمل و یکپارچه آمریکا توصیه می کند که افراد زیر از مصرف عصاره هسته انگور پرهیز کنند:
افرادی که به یک اختلال خونی مبتلا هستند.
افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند.
افرادی که در شرف انجام یک عمل جراحی قرار دارند.
دونگ کوآی
دونگ کوآی که به آن "جینسینگ زنانه" نیز گفته می شود، یکی دیگر از گیاهان سنتی چینی است که امکان دارد لخته شدن خون را کاهش دهد.
این ممکن است به این دلیل باشد که دونگ کوآی حاوی کومارین است که این ماده در دارچین نیز وجود دارد.
مطالعه ای در سال 2015 نشان داد که مصرف روزانه 1000 میلی گرم دونگ کوآی تاثیر قابل توجهی بر لخته شدن خون ندارد. به پژوهش های بیشتر در این زمینه نیاز است.
نحوه استفاده:
به عنوان چای
افزودن به سوپ گیاهی
به عنوان مکمل پس از مشورت با پزشک
بابونه گاوی
بابونه گاوی یک گیاه دارویی است که به خانواده گل ستاره ایان تعلق دارد.
بنابر یک گزارش موردی، فردی که دوزهای بسیار بالا از بابونه گاوی (800 میلی گرم، سه بار در روز) مصرف می کرد، با خونریزی واژینال و چرخه قاعدگی طولانی تر مواجه بود.
پس از توقف مصرف بابونه گاوی، انعقاد خون به حالت عادی بازگشت. نویسندگان در مورد مصرف بابونه گاوی پیش از عمل جراحی یا همراه با داروهای رقیق کننده خون هشدار دادند.
با این وجود، به پژوهش های بیشتر برای تایید آثار بابونه گاوی بر لخته شدن خون نیاز است.
نحوه مصرف:
با خیساندن گل ها و برگ های گیاه در آب داغ برای تهیه چای
در شیرینی ها
به عنوان مکمل به شکل کپسول یا مایع پس از مشورت با پزشک
دوزهای معمول مصرف 100 تا 300 میلی گرم در روز است.
بروملین
بروملین آنزیمی موجود در آناناس است. این آنزیم ممکن است دارای خواص ضد التهابی باشد و امکان دارد به مدیریت بیماری های قلبی عروقی کمک کند.
مطالعه ای آزمایشگاهی در سال 2016 نشان داد که بروملین افزوده شده به نمونه های خون زمان لخته شدن خون را افزایش می دهد. با این وجود، تزریق بروملین به چند موش این اثر را نشان نداد، و به پژوهش های بیشتر در این زمینه نیاز است.
نحوه استفاده:
بروملین در آناناس و به صورت مکمل در دسترس است. مصرف مکمل را پس از مشورت با یک پزشک آغاز کنید.
آلوئه ورا
همانند زنجبیل و فلفل کاین، آلوئه ورا حاوی سالیسیلات ها است که امکان دارد آثار رقیق کننده خون داشته باشد.
مطالعه ای آزمایشگاهی در سال 2020 نشان داد که افزودن ژل آلوئه ورا به خون اثر ضد پلاکت مشابه آسپرین ایجاد می کند. با این وجود به پژوهش های بیشتر در مورد مصرف آن به صورت مکمل در انسان نیاز است.
نحوه استفاده:
به عنوان ژل، همراه با آووکادو، موز و مواد غذایی دیگر
به عنوان آبمیوه به تنهایی یا همراه با آبمیوه های دیگر یا اسموتی ها
پس از مشورت با یک پزشک به شکل کپسول یا دیگر فرم های مکمل
به دلیل آثار بالقوه آن بر خونریزی، افراد باید مصرف آلوئه ورا را حداقل دو هفته پیش از جراحی متوقف کنند.
پامچال شب
روغن پامچال شب (Oenothera biennis) ممکن است لخته شدن خون را کاهش دهد.
مطالعه ای موردی در سال 2020 نشان داد که ترومبوسیتوپنی – تعداد کم پلاکت ها در خون – یک نفر احتمالا به دلیل مصرف روغن سیاه دانه و روغن پامچال شب بدتر شده است.
پژوهشی با حضور سوژه های حیوانی نشان داده است که مصرف روغن پامچال شب ممکن است به پیشگیری از ترومبوز ناشی از دارو، وضعیت خطرناکی که در آن لخته های خون در رگ های خونی هنگام استفاده از برخی داروها تشکیل می شوند، کمک کند.
با این وجود، به پژوهش های بیشتر برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی روغن پامچال شب در انسان نیاز است.
نخوه مصرف:
روغن پامچال شب به صورت مکمل در دسترس است. پیش از مصرف با یک پزشک مشورت کنید.
ملاتونین
بدن انسان هورمون ملاتونین را برای تنظیم ریتم های شبانه روزی تولید می کند که به عنوان ساعت بدن نیز شناخته می شود.
پژوهشی در سال 2020 نشان داد که ملاتونین ممکن است از تجمع پلاکت ها برای تشکیل لخته خون جلوگیری کند.
مطالعه ای دیگر نشان داد که ملاتونین از فعال شدن پلاکت ها، فرایندی که به تشکیل لخته خون منجر می شود، جلوگیری می کند.
نحوه مصرف:
ملاتونین به شکل مکمل در دسترس است، اما پیش از مصرف با یک پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشد و عوارض جانبی دیگری ایجاد کند.
به عنوان نمونه، مصرف ملاتونین همراه با وارفارین (کومادین) ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.