عصر ایران- یک کارآزمایی کنترل شده تصادفی جدید منتشر شده در مجله سل ریپورتز مدیسن متشکل از 53 داوطلب بزرگسال سالم، یکی از سه رژیم غذایی کتوژنیک، کم قند یا قند متوسط را به مدت 12 هفته دنبال کرد.
رژیم های کتوژنیک (کتو) به طور قابل توجهی مصرف کربوهیدرات ها را کاهش می دهند و این در حالی است که بر گزینه های پرچرب تاکید می کنند. همچنین با توجه به محدودیت هایی که در این رژیم ایجاد می شود، متخصصین توصیه می کنند که از فیبر رژیمی بیشتری استفاده شود.
در مقابل، رژیم های کم قند فقط قند افزوده شده و قندهای طبیعی مانند عسل، خرما و آبمیوه ها را محدود می کنند و از این رو به انعطاف پذیری بیشتر و استفاده از همه گروه های غذایی سالم یاری می رسانند.
نتایج مطالعات نشان داده اند که هر دو رژیم کتوژنیک و کم قند سبب کاهش وزن می شوند. با این حال، رژیم کتوژنیک بر تنوع میکروبیوم روده تاثیر نامطلوب دارد و در عین حال قادر به بهبود نشانگرهای سلامت سیستم قلبی عروقی هم نیست. این در حالی است که رژیم غذایی کم قند وضعیت کلسترول را بهبود می بخشد و هیچگونه اثر منفی بر میکروبیوم روده ندارد.
یافته های اولیه نشان می دهند: در حالی که رژیم های کتوژنیک و کم قند ممکن است بتوانند با موفقیت به مدیریت وزن کمک کنند، رژیم های کم قند گزینه سالم تری برای حفظ سلامت قلب و عروق و حمایت از میکروبیوم سالم روده به شمار می روند. همانطور که می دانیم هر دو مورد نام برده فاکتورهای مهم و ارزشمند در شرایط کلی و سلامت انسان محسوب می شوند.
رژیم کتو در مقابل رژیم کم قند: تاثیر بر بزرگسالان سالم
یک مطالعه مشترک که توسط متخصصان سلامت و تغذیه دانشگاه باث، بریتانیا، همراه با محققانی از چندین موسسه دیگر رهبری شد، اثرات رژیم های کتوژنیک و کم قند را بر میکروبیوتای روده، سلامت قلب و عروق و وضعیت کلی بهزیستی در یک جمعیت بالغ عموما سالم تجزیه و تحلیل کرد.
60 شرکت کننده 18 تا 65 ساله، با شاخص توده بدنی (BMI) بین 18.5 تا 29.9 (طبقه بندی شده تحت عنوان طبیعی تا اضافه وزن)، از منطقه باث انگلیس انتخاب شدند.
شرکت کنندگان منتخب معیارهای ورود به مطالعه را در اختیار داشتند که آنها را ملزم می‌کرد هیچ بیماری متابولیک تشخیص داده شده، مانند دیابت نداشته باشند. این افراد همچنین سابقه استفاده اخیر از آنتی بیوتیک ها، مکمل های پری بیوتیک یا پروبیوتیک، یا هر ماده دیگری که می توانست بر نتایج مطالعه تاثیر بگذارد نیز نداشتند.
از میان شرکت کنندگانی که انتخاب شدند، 53 نفر مداخله رژیم غذایی 12 هفته ای کامل را به سرانجام رساندند. گفتنی است که تعداد زنان کمی بیشتر (طبقه بندی شده بر اساس کروموزوم های جنسی) بود.
آنها به طور تصادفی در سه گروه رژیم غذایی قرار گرفتند:
- یک گروه رژیم کتوژنیک که کمتر از 8 درصد کالری روزانه خود را از کربوهیدرات ها تامین می کردند
- یک گروه رژیم غذایی کم قند که کمتر از 5 درصد کالری روزانه را از قندهای طبیعی تامین می کردند
- یک گروه کنترل که مصرف متوسط کربوهیدرات و قند را گزارش کردند و تقریبا 18 درصد کالری خود را از قندهای طبیعی دریافت می کردند
محققان داده های پایه مربوط به اندازه گیری های مختلف بدن از جمله توده چربی، تراکم مواد معدنی استخوان، اندازه دور کمر و همچنین اطلاعاتی در مورد عادات غذایی، مصرف کالری و فشار خون را جمع آوری کردند. آنها همچنین پروفایل های بیوشیمیایی خون را که شامل سطح کلسترول و قند خون بودند، مورد ارزیابی قرار دادند.
کل مصرف مواد مغذی شرکت کنندگان از طریق یادداشت وزن مواد غذایی مورد استفاده توسط خود افراد طی مدت زمان مطالعه، گزارش شد و هیچ محدودیت کالری خاصی نیز وجود نداشت.
این تحقیق عمدتا در شرایط زندگی طبیعی انجام شد تا چگونگی تاثیر رژیم غذایی بر نشانگرهای سلامت و ترکیب میکروبیوم روده در خارج از یک محیط کنترل شده بررسی شود.
رژیم کتو باعث کاهش وزن می شود اما تنوع باکتری های روده را هم کاهش می دهد
در حالی که رژیم کتوژنیک توانست با موفقیت وزن بدن شرکت کنندگان را کاهش دهد، محققان ظرف چهار هفته از آغاز این پژوهش افزایش جزئی در کلسترول LDL و افزایش قابل توجه در سطح آپولیپوپروتئین B را مشاهده کردند که می تواند به تجمع پلاک در شریان ها و افزایش خطر ابتلا به امراض قلبی و عروقی منجر شود.
با این حال، همگام با نتایج به دست آمده از تحقیقات قبلی که از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی هستند، گروه رژیم غذایی کتوژنیک کاهش قابل ملاحظه ای در تنوع میکروبیوم روده پس از تنها چهار هفته از شروع مطالعه را تجربه کردند که تا 12 هفته ادامه یافت.
به طور خاص، شرکت کنندگانی که از رژیم کتوژنیک پیروی می کردند سطوح بیفیدوباکتر کمتری داشتند. این باکتری معمولا به عنوان پروبیوتیک مصرف می شود و به حمایت از فرآیند هضم و عملکرد ایمنی کمک می کند.
شایان ذکر است، در افرادی که از رژیم کتوژنیک استفاده می کردند مصرف فیبر رژیمی تقریبا 40 درصد کمتر (حدود 15 گرم در روز) در مقایسه با رژیم کنترل بود. محققان توضیح می دهند که به احتمال زیاد کاهش مصرف فیبر مانع بقا و عملکرد درست بیفیدوباکترهای مفید می شود.
در مقابل و در مقایسه با گروه کنترل، افرادی که رژیم غذایی کم قند داشتند، کاهش چربی بدن و کلسترول تام، به ویژه کلسترول LDL را بدون تاثیر منفی بر میکروبیوتای روده خود پس از 12 هفته تجربه کردند.
با این حال، نتایج مذکور با توجه به ماهیت خودگزارشی رژیم غذایی، حجم نمونه کوچک، مدت زمان کوتاه مطالعه، قابلیت تعمیم محدود به جمعیت های مختلف و همچنین محدودیت های بالقوه دیگر، باید با احتیاط تفسیر شوند.