رجال مامقانى و اعیان الشیعه والکنى والالقاب از کتاب حدائق الوردیه نقل مى‌کنند که: این دو برادر از خوارج نهروان بودند، و با عمر سعد براى جنگ با حضرت حسین علیه السلام و مقاتله با امام معصوم به سرزمین کربلا آمدند و تا روز عاشورا در لشگر عمر سعد بودند.
چون یاران حضرت حسین علیه السلام در کمال معرفت و اخلاص به جهاد برخاستند، و با جانفشانى از تنگناى زندگى موقت دنیا رستند و به لقاى حق پیوستند، آن دو برادر صداى غربت امام و یارى خواهى او را با جمله:
هل من ناصر ینصرنى و هل من معین یعیننى
شنیدند، و اضطراب و ناله و فریاد اهل بیت و زنان و دختران حرم را دیدند، با اندکى تأمل و اندیشه در کار خود و در کار حضرت حسین علیه السلام دریافتند که مسیرشان باطل و مسیر حضرت حسین علیه السلام حق است، و این تفکر و اندیشه پاک سبب شد که رحمت حضرت محبوب آنان را دریابد، و دست لطف و عنایت حق از آنان دست‌گیرى کند.
روى به یکدیگر کردند و گفتند: ما شعارمان این است:
لَاحُکْمَ إلّالِلّه وَلَاطَاعَة لِمَنْ عَصَى اللّه.
حکومت جز ویژه خدا نیست، و هرگز اطاعت و پیروى از کسى که بر خدا عصیان ورزیده جایز نمى‌باشد.
آیا یزید و ابن زیاد و عمر سعد مطیع خدایند تا اطاعت از آنان جایز باشد، و حسین عاصى بر خدا تا پیروى از او حرام و ممنوع باشد؟!
این حسین است که فرزند پیامبر ماست، و از افق وجودش جز بندگى و عبادت و دانش و بصیرت طلوع نمى‌کند. این عمر سعد است که به خواسته حرام زاده‌اى چون ابن زیاد براى کشتن حسین فرزند پیامبر- آن پیامبرى که فرداى قیامت به شفاعت حضرتش در عرصه محشر امید داریم- آمده!
چگونه و با چه دلیل عقلى در این حالى که یکّه و تنهاست و دچار غربت و بى‌یارى است و هدفى جز حق ندارد با او بجنگیم و فریاد هل من ناصر او را پاسخ نگوییم؟!
پس هر دو که از برق بصیرت دلشان روشن شده بود، و به عروة الوثقاى هدایت خاص حق چنگ زده بودند، و از چاه ضلالت بِدر آمده و به قلّه هدایت رسیده بودند، و این معنا را عملا به اثبات رسانیدند که مى‌توان با کمترین وقت به تجارت پرسود ابدى دست زد، و ساختمان بى‌پایه گمراهى را با توبه و بازگشت به حق و چنگ زدن به دامان امام هدایت تخریب و به جایش ساختمان با بنیان هدایت و فضیلت را ساخت، شمشیر از غلاف کشیدند و به سوى حضرت حسین علیه السلام آمده، پیش روى حضرت با دشمن به مقاتله برخاستند و گروهى را به چاه هاویه در دوزخ پر عذاب فرستادند، و هر دو با کمال اخلاص و معرفت و بینش و بصیرت در برابر دیدگان حضرت حسین علیه السلام آن منبع شرافت و عزت به شرف شهادت نائل شدند، تا به جهانیان ثابت کنند که توبه و بازگشت، و اندیشه و تفکّر و از خود گذشتگى، و پیروى از مقام امامت و ولایت گرچه در زمانى اندک مى‌تواند مایه به دست آوردن سعادت دنیا و آخرت و سبب نیک نامى در فضاى گنبد دوّار، و پاک شدن زشتى‌هاى پرونده گردد.
مطالب فوق برگرفته شده از
کتاب : با کاروان نور
نوشته: استاد حسین انصاریان
