بررسی بازار خودرو نشان میدهد طی ده روز گذشته بهرغم چالشهای منطقهای، قیمت خودرو چندان تحتتاثیر قرار نگرفته است؛ به طوری که در این بازه، قیمت محصولات داخلی 1.2درصد و بهای خودروهای مونتاژی نزدیک به نیمدرصد رشد داشته است. این در شرایطی است که پیش از این برخی از اتفاقات منطقهای (برای مثال در فروردینماه امسال) بازار خودرو را شدیدا دچار التهاب کرده بود.
«دنیای اقتصاد» برای رصد بازار خودرو قیمت 15محصول داخلی و مونتاژی را در سه بازه زمانی 8مهر، 14مهر و 18مهر بررسی کرده است. محصولات داخلی از 8مهر تا چهاردهم ماه جاری (چهار روز بعد از عملیات وعده صادق2) به طور میانگین 4.5میلیون تومان افزایش قیمت داشته و از چهاردهم مهر تا روز گذشته نیز 4.5میلیون تومان دیگر رشد قیمت را تجربه کردهاند. بنابراین طی 10 روز گذشته مجموع افزایش بهای خودروهای داخلی به طور میانگین 9میلیون تومان، معادل 1.2درصد، بوده است. همچنین از 8 مهر تا دیروز بهای خودروهای مونتاژی به طور میانگین 10میلیون تومان، معادل نیمدرصد، افزایش داشته است.
مرور این ارقام نشان میدهد ناآرامیهای اخیر در منطقه برخلاف گذشته، دیگر بازار خودرو را دچار التهابهای شدید نمیکند. برای مقایسه اشارهای داشته باشیم به پیامدهای عملیات وعده صادق 1 در فروردینماه امسال که پس از آن بازار خودرو به قله قیمتی خود رسید و بهای انواع خودرو در بازار به میزان زیادی دچار افزایش شد. اما گرچه انتظار میرفت پاسخ موشکی سهشنبه هفته گذشته ایران به اسرائیل موجب چنین واکنشی در بازار شود، اما گویا حساسیت بازار خودرو نسبت به این اتفاقات کاهش یافته است.
در بررسی این تغییرات در واکنش بازار نسبت به اتفاقات سیاسی و منطقهای میتوان به علل و عوامل مختلفی اشاره کرد، ازجمله سیاستهای ثبات قیمتی ارز که از طرف دولت پیگیری میشود. در واقع نرخ ارز بعد از ناآرامیهای اخیر چندان دچار تغییرات جدی نشد. قیمت دلار که در هشتم مهرماه 60هزار و 500تومان بود، روز گذشته به 63هزار و 100تومان رسید. بنابراین نرخ ارز نیز التهاب شدیدی را تجربه نکرد.
بازار خودرو در تبعیت همیشگی خود از بازار ارز همین مسیر را پیش گرفته است. البته باید اشاره کرد که پاسخ پهپادی فروردینماه ایران به اسرائیل به طور کلی واکنشهای بیشتری را برانگیخته بود، بعد از ناآرامیهای یک ماه گذشته گویا بازار ارز و خودرو نیز حساسیت کمتری نسبت به این وقایع نشان میدهد.
علاوه بر این به دلیل بیثباتیهایی که در چند ماه گذشته بر بازار خودروی کشور حاکم بوده و هر چند روز یک بار قیمت خودرو افزایش یا کاهش پیدا کرده است، دیگر کسی اطمینانی به شرایط حاکم برای خرید یا فروش خودرو ندارد. در واقع خریداران و فروشندگان خودرو سعی میکنند تا زمانی که ثبات به بازار برگردد کمتر دست به فعالیت در بازار بزنند. از طرف دیگر با توجه به اینکه قیمت خودرو طی سالهای اخیر به میزان زیادی افزایش پیدا کرده و به سقف خود رسیده و خودرو تبدیل به کالای لوکس شده، حساسیت تقاضا به قیمت (کشش قیمتی تقاضا) نیز افزایش پیدا کرده است؛ به طوری که میزان مشخصی از افزایش قیمت، میزان قابل توجهی تقاضا را کاهش میدهد که این امر موجب میشود بازار به سمت رشد قیمت بیشتر حرکت نکند. شاهد این امر رکود قابلتوجه بازار خودرو در فروردینماه بود که افزایش قیمت باعث شد تقاضا تقریبا به صفر برسد.
بر اساس دیدگاه سرمایهگذاران درباره بازدهی سرمایه در بازار خودرو نسبت به دیگر بازارها، میتوان دلیل دیگری را برای افت تقاضای خودرو که موجب میشود قیمت رشد نکند، جستوجو کرد. با توجه به نوسانات در بازار خودرو و همچنین افت تقاضا و رشد کشش قیمتی تقاضا، بازار خودرو از دیدگاه سرمایهگذاران نمیتواند با بازده سرمایهای بدون ریسک با اوراق سرمایهای یا بهره بانکی رقابت کند. همچنین در بین بازارهای پرریسک به نظر میرسد سرمایهگذاران بیشتر ترجیح میدهند به سمت بازارهایی همچون طلا حرکت کنند.
جزئیات نوسانات قیمتی در بازار
از بین خودروهای داخلی که تغییرات قیمت آنها را در 10 روز گذشته مورد بررسی قرار دادیم، بیشترین رشد قیمت مربوط به تارا اتوماتیک است که بهای آن از 955میلیون تومان در هشتم مهر به 970میلیون تومان در 14مهر و 980میلیون تومان در روز گذشته رسیده است تا افزایش قیمت 25میلیون تومانی و 2.6درصدی در 10 روز گذشته داشته باشد.
دناپلاس اتوماتیک توربو در رتبه دوم رشد قیمت بوده است. این محصول که هشتم مهرماه به قیمت 940میلیون خرید و فروش میشد، روز گذشته در بازار 960میلیون تومان قیمتگذاری شد تا افزایش بهای 20میلیون تومانی و 2.1درصدی را در این بازه زمانی ثبت کند.
از طرف دیگر رانا پلاس و کوئیک R اتوماتیک پلاس محصولاتی از خودروهای داخلی مورد بررسی بودند که بهای آنها در بازه زمانی مورد اشاره بدون تغییر باقی مانده بود. راناپلاس از هشتم مهر تا روز گذشته روی قیمت 620میلیون تومان و کوئیک R اتوماتیک پلاس روی 550میلیون تومان ثابت بوده است. مابقی خودروها نیز رشد قیمت 3 تا 15میلیون تومانی را ثبت کردهاند.
از بین خودروهای مونتاژی مورد بررسی بیشترین رشد قیمت مربوط به فیدلیتی هفتنفره است. این محصول که هشتم مهرماه قیمتی معادل یکمیلیارد و 830میلیون تومان داشت، روز گذشته به بهای یکمیلیارد و 860میلیون تومان خرید و فروش شد تا رشد قیمت 30میلیون تومانی و 1.6درصدی را در 10روز گذشته ثبت کند. بهای دیگنیتی پرایم در همین بازه زمانی از یکمیلیارد و 780میلیون تومان به یکمیلیارد و 800میلیون تومان رسید. بنابراین این محصول در بازه زمانی یادشده افزایش قیمت 20میلیون تومانی و 1.1درصدی داشته است.
محصول مونتاژی دیگری که تغییرات قیمتی آن را زیر ذرهبین قرار دادیم فونیکس تیگو 7 بود. این محصول گرچه از هشتم تا چهاردهم مهر 20میلیون تومان رشد قیمت داشته اما این اضافه قیمت را از چهاردهم تا هجدهم مهر از دست داده و دوباره به یکمیلیارد و 900میلیون تومان رسیده است تا در بررسی تغییرات قیمت 10روزه بهای آن بدون تغییر ثبت شود.
از بین تمامی خودروهایی که قیمت آنها را در روند 10 روز بررسی کردیم، تنها یک خودرو کاهش قیمت را تجربه کرده بود. جک S3 اتوماتیک که هشتم مهرماه بهایی معادل یکمیلیارد و 150میلیون تومان داشت و این قیمت را تا چهاردهم مهرماه حفظ کرده بود، روز گذشته یکمیلیارد و 140میلیون تومان معامله شد تا افت قیمت محدود 10میلیون تومانی داشته باشد.