علی لاریجانی، رئیس اسبق مجلس در گفتوگوی تفصیلی با خبرآنلاین، به تشریح تحولات منطقه پرداخت. او در این گفتوگو با اشاره اینکه بحران منطقه بالاخره خاتمه پیدا میکند، تاکید کرد که جمهوری اسلامی علاقهمند به درگیری نیست، ولی آماده دفاع از خود است. وی همچنین در این مصاحبه با مفید توصیف کردن آتشبس، تصریح کرد که به آتشبس فکر میکنیم. رئیس اسبق مجلس در ادامه تاکید کرد که در مورد 7 اکتبر با ایران مشورتی نشده است. او همچنین در بخش دیگری از این گفتوگو اعلام کرد که مساله نفوذ در ایران در سالهای اخیر جدی است و باید روی این مساله حساس بود. لاریجانی همچنین با اشاره به تاثیر انتخابات آمریکا بر تحولات منطقه گفت: اینکه چقدر تاثیر میگذارد نمیدانم چون الان آمریکا در منطقه با دنده آخر حرکت میکند، اما ممکن است شرایط آنها را سر عقل بیاورد که رفتار متعادلتری از خود نشان دهند.
جنس متفاوت مصاف با آمریکا
لاریجانی در بخش اول این گفتوگو به سوالهایی در مورد تحولات این روزهای منطقه پاسخ داد. وی گفت: همه باید قبول کنند که ما زندگی میکنیم برای صلح نه برای جنگ. جنگ هم پدیدهای است که زمانی ضرورت دارد. اما همه تلاش میکنند که جنگها کمتر باشد و تا آنجا که میشود از آن پرهیز کرد و از طرق دیپلماتیک مسائل را حل کرد. این به این معنا نیست که ما پای اعتقاداتمان نیستیم، اما مهم این است که اول از جنگ شروع میشود یا از صلح. لاریجانی با بیان اینکه عقل حکم میکند که از مسیرها و طرقی که هزینه کمتری داشته باشد، استفاده شود، گفت: اگر نشد، ممکن است که از روش دیگری بهره ببرند. دبیر اسبق شورای عالی امنیت ملی در ادامه اظهار کرد: در ماجرایی که ما قرار گرفتهایم اولا باید قبول کرد که این ماجراجویی را آمریکاییها و اسرائیلیها به وجود آوردند. یعنی آمریکاییها فعال هستند و اسرائیلیها آلت فعل هستند. در همین تجاوزی که مجددا به ایران شده است، مکشوف شده که هم اطلاعات را آمریکاییها به اسرائیلیها دادهاند؛ هم تجهیزات را. لاریجانی گفت: اسرائیل که این تجهیزات را ندارد. اینها همه تجهیزات مدرنی است که آمریکاییها به آنها دادهاند. بنابراین طرف ما آمریکاییها هستند. صریحا هم میگویند که کنار اسرائیل هستند. مصاف با آمریکاییها در گذشته هم بوده، اما الان جنسش متفاوتتر است.
نگرانی کشورهای عربی از اسرائیل
لاریجانی با بیان اینکه تحولاتی که در منطقه رخ میدهد، در نهایت قساوت است، گفت: ما با یک جریان شرور مواجهیم که مسالهاش تغییر عمده دادن در منطقه است. وی با بیان اینکه برخی میگویند که اسرائیل با عربها درگیر است ما چرا درگیر شویم، گفت: نباید این اشتباه را کرد، زیرا ما به دنبال منافع ملی خودمان هستیم. البته ویژگیهای اسلامی و انسانی هم لحاظ میکنیم، اما اصل آن منافع ملی است. اگر کسی فکر میکند که این موجودات خطرناکی که الان دارند این کارها را میکنند بعدا سراغ جای دیگری نمیروند، دریافت درستی از صحنه ندارند. همین الان بعضی از کشورهای عربی که معمولا به ما ایراد میگیرند و مرامشان متفاوت است نگران اسرائیل هستند. چون میگویند اسرائیل کارش در آنجا تمام شود، به سراغ جای دیگر میرود.لاریجانی تصریح کرد: اینکه شما خارج از سرزمین خود از امنیت ملی دفاع میکنید، ضعف شما نیست. قدرت شماست. خب تبعاتی هم دارد.
شما هم باید قبول کنید که باید هزینه بدهید و در عوض نفعش را هم میبرید. نکته دیگری که به نظر در شرایط فعلی مهم به نظر میرسد این است که چون غرب یک مناقشات دیگری هم در منطقه دارد، بنابراین در یک مجموعهای اینها را میبیند. در این مجموعه نسبت به ایران هم یک فلشی دارند. رئیس اسبق مجلس با طرح این سوال که حالا با همه این حرفها باید چه کار کرد، گفت: من تصورم این است که آن مطلبی که رهبری فرمودند که حادثه اخیر را نه خیلی رقیقش کنید و نه خیلی غلیظ که دیگران تبلیغ میکنند، واقعیتش همین سخن رهبری است. حالا مسوولان نظامی هم به موقع توضیحات خود را میدهند. دبیر اسبق شورای عالی امنیت ملی افزود: من تصورم این است که هم باید در میدان آمادگی کافی داشته باشند هم از ظرفیت دیپلماسی درست استفاده کنیم. این دیپلماسی که باید این کار را بکند نمیتواند یک دیپلماسی نمایشی باشد، بلکه باید دیپلماسی استراتژیک باشد. متن مناقشه فعلی در منطقه است، اما سطح تاثیرگذاریاش، استراتژیک است. بنابراین دیپلماسی آن هم باید در همین سطح هایپولتیک باشد و خرد نیست. به همین دلیل فکر میکنم که باید در هر دو عرصه آمادگی وجود داشته باشد.
نمیخواهیم ماجراجویی کنیم
وی در ادامه گفت: این بحران بالاخره خاتمه پیدا میکند. منتها باید با لوازمش به آن توجه شود. خیلی مهم است که عمق مطلب درست درک شود و با مردم دقیقا موضوع بیان شود. که احساس نکنند جمهوری اسلامی واقعا علاقهمند به درگیری است. لاریجانی تصریح کرد: جمهوری اسلامی علاقهمند به درگیری نیست. ولی آماده دفاع از خود است. این دو مقوله مجزا از هم است. یعنی ما نمیخواهیم ماجراجویی کنیم. بلکه میخواهیم از منافع ملی خود دفاع کنیم. این حتما باید با دیپلماسی خاص عجین شود. انشاءالله دولت آن را انجام خواهد داد.
تاثیر شهادت فرماندهان کلیدی
لاریجانی در ادامه این گفتوگو در پاسخ به سوالی درخصوص تاثیر شهادت تعداد زیادی از فرماندهان کلیدی و چهرههای مهم حماس و حزبالله در ساختار موجود نیز گفت: حتما اثر وضعی دارد، اما باید بین دو سطح تفاوت قائل شد. در کوتاهمدت خسارت است؛ تردیدی نیست و در مورد بعضی از افراد در درازمدت هم خسارت است. مثل حاج قاسم مثل خود آقای نصرالله. شهادت این افراد خسارت درازمدتی هم دارد یعنی به سادگی نمیشود جایشان را پر کرد. اما آنچه که مهم است این است که بین خسارت کوتاهمدت و درازمدت تفاوت وجود دارد. وی افزود: اشتباهی که اسرائیل میکند این است که گمان میکند با حذف چند نفر مشکل حل میشود. اینهایی که الان در غزه مبارزه میکنند، همهشان سنوار و هنیه نیستند، جوانانی هستند که جهاد را ادامه میدهند. لاریجانی افزود: افرادی را با پیجرها زدهاند، تعدادشان هم کم نبود اما افراد جدیدی جایگزین شدهاند. درست است که تجربه قبلیها را ندارند، اما شجاعتر و جسورتر هستند، با علاقه بیشتری کار میکنند. چرا که عواطفشان تحریک شد. بنابراین در کوتاهمدت ضربه خوردند و خوردیم، اما در درازمدت، آنها ضربه شدیدی میخورند.
به آتشبس فکر میکنیم
رئیس اسبق مجلس در ادامه این گفتوگو در مورد موضع ایران درخصوص موضع ایران در مورد آتشبس و اینکه آیا بعد از اتفاقاتی که در هفتههای اخیر رخ داد ممکن است آتشبس از لیست ایران خارج شده باشد، گفت: آتشبس امری نیست که به این سادگی خارج شود. به هر حال هر چقدر این مسائل به صورت کمهزینهتر حل شود به نفع مسلمانان و مظلومان است. یعنی ما که اینجا نشستهایم باید توجه کنیم که آنها زیر بمباران هستند و ما برای دفاع از زن و مرد و... تلاش کنیم. چه در میدان و چه در دیپلماسی. بنابراین آتشبس حتما چیزی است که ما فکر میکنیم و مفید است. وزیر خارجه ما هم که به کشورهای مختلف سفر کردهاند، همین تلاش را داشتهاند. تا ماجرا گسترش پیدا نکند. اما از هر جهت باید آمادگی داشت. اما اولویت این است که از راههای سادهتر موضوع حل شود.
مساله نفوذ در ایران جدی است
لاریجانی در پاسخ به این سوال که در ماجراهای اخیر، بحث نفوذ را در ایران و البته لبنان و در کل در محور مقاومت را چقدر جدی میدانید، گفت: کلا مساله نفوذ در ایران در سالهای اخیر جدی است. به نظر من از سالها پیش، غفلتهایی به وجود آمده و گرچه بخشهای امنیتی کشور هم به اینها ضربه زدهاند، اما نتوانستهاند مانع همه اینها شوند. به هرحال نکته مهمی است که الان هم دنبال میکنند و تمهیداتی هم میاندیشند. او در ادامه در پاسخ به این سوال که یعنی در ساختار سیاسی و امنیتی کشور نفوذ داریم یا نظامی نیز گفت: نمیتوانم بگویم که در کدام بخش ولی میدانم که به هر حال حوادثی مثل ترورها رخ داد، چه برای دانشمندان هستهای و چه برای غیره که نشان میداد اینها نفوذ کردهاند. کشفش خیلی مهم است. چه تعدادش و چه از نظر کیفیت مهم است. بنابراین باید روی این مساله حساس بود و سرنخهایش را به دست آورد که الان این حساسیت به وجود آمده است.
در مورد 7 اکتبر با ایران مشورت نشد
لاریجانی در بخش دیگری از این گفتوگو با تاکید بر اینکه در مورد 7 اکتبر با ایران مشورتی نشد، گفت: خودشان انجام دادند. نکتهای که رهبری هم فرمودند عین واقع بود. با ایران در میان گذاشته نشده بود. وقتی که انجام شد ایران متوجه شد. حالا ما نمیگوییم که از ما اجازه بگیرند چون خودشان تصمیم میگیرند. اصلا مکانیزم ایران به نحوی نیست که دیگران از او اجازه بگیرند. گرچه بیرون تصورشان جور دیگری است ولی واقعیت این نیست. رفتار ما رفتار سلطهگرایی نیست. اینها افراد مجاهدی هستند و تصمیماتشان را خودشان میگیرند. ممکن است که گاهی با ما مشورت کنند. اما در آنجا با ما مشورت نکرده بودند. بنابراین نمیشد کاری کرد. اما اینکه چگونه پیگیری کردیم، به نظر من در ایران حمایت از این امور ساختاری دارد، بنابراین فکر شده کار میشود. برداشت من هم این است که در مسائل منطقهای، جمهوری اسلامی در کل خوب عمل میکند. یعنی چون مینشینند فکر میکنند و تجربه خوبی هم از مسائل امنیتی دارند. وی افزود: البته این امور کر و فر دارد. ممکن است بگویید که الان وضعیت حاد شده است؛ بله. همیشه میدانهای جنگ ساکن یا در یک جهت نیست. ولی به هر حال در کل، تصمیمگیری در این زمینه یک چارچوب و نظامی دارد.
تاثیر انتخابات آمریکا برتحولات منطقه
رئیس اسبق مجلس در مورد تاثیر نتیجه انتخابات آمریکا روی تنشهای اخیر منطقه نیز گفت: علیالظاهر که اینگونه است. یعنی بعضی از این گرایشها در آمریکا خیلی تندروانهتر است؛ در کل آمریکاییها در این قضیه نقش اصلی را دارند. ولی بعضیهایشان تندروتر هستند. اینکه چقدر تاثیر میگذارد نمیدانم چون الان در منطقه با دنده آخر حرکت میکنند. در شلوغترین حالت خود قرار دارد. اینکه آیا نسل بعدی آمریکاییها که سر کار میآیند راهی بیشتر از این میتوانند بروند، بعید میدانم. چون الان تمام حمایتهای نظامی و غیرنظامی را انجام دادهاند. چه چیز دیگری میخواهند اضافه کنند؟ اما ممکن است شرایط آنها را سرعقل بیاورد که رفتار متعادلتری از خود نشان دهند.