نارنج یکی از انواع مرکبات است و طعمی ترش دارد. درخت نارنج متعلق به آسیا و مدیترانه است و پایه خوبی برای پیوند با شاخه‌های نارنگی و پرتقال است. از نارنج و آب نارنج می‌توان برای طعم‌دهی به غذاها استفاده کرد. از نارنج، پوست نارنج و بهار نا نج برای تهیه سس سالاد، مربا و مارمالاد استفاده می‌شود. همپنین با توجه به خواص نارنج برای پوست از روغن مارنج در تهیه داروها، لوازم آرایشی و صابون استفاده می‌کنند.
به گزارش غفاری دایت، نارنج و فرآورده‌های آن نه تنها در طعم‌دار کردن غذا، آبنبات، آدامس و غیره کاربرد دارند بلکه با توجه به این که منبعی غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی است خواص و فواید فراوانی برای بدن دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
خواص نارنج در طب سنتی
متخصصان طب سنتی بر این باورند که آب نارنج طبیعتی سرد و خشک دارد و پوست و شکوفه نارنج طبیعتی گرم و خشک دارند. مصلح نارنج شکر و عسل هستند. نارنج سرشار از ویتامین A، ویتامین C، نیاسین، آهن، تیمین، کلسیم، فسفات، ریبوفلاوین، فلاونوئید، اوکتوپامین، سینفرین، تیرامین، هوردنین، میرسن، لیمونن، اسید فولیک و بتاکاروتن و غیره است و از همین رو خواص و فواید فراوانی برای سلامت بدن دارد.
از جمله خواص نارنج می‌توان به مواردی مانند درمان سرماخوردگی و سینوزیت، آب رسانی به پوست، رفع چین و چروک پوست، ضد افسردگی، درمان اختلالات مفاصل، خواص ضد توموری، پیشگیری از سرطان، تسکین دل درد، درمان مشکلات جنسی، محافظت از کلیه، کاهش وزن، درمان آکنه و جوش صورت، درمان اگزما و تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره کرد. در ادامه به بررسی برخی از خواص نارنج می‌پردازیم.
1- خواص نارنج برای سرطان
نارنج دارای ترکیبات لیمونن و میرسن است و از همین رو خاصیت ضد توموری از جمله خواص نارنج است و مصرف نارنج می‌تواند از ابتلا به سرطان‌ها از جمله سرطان روده بزرگ جلوگیری کند.
2- ضد التهاب
نارنج دارای خواص ضد التهابی بوده و موجب کاهش تورم و درد ناشی از التهاب می‌شود. روغن به دست آمده از پوست نارنج می‌تواند درمانی تاثیرگذار برای درمان بیماری‌های مفصلی مانند نقرس و آرتریت روماتویید باشد.
3- فواید آب نارنج برای پوست
از مهمترین خواص نارنج می‌توان به فواید نارنج برای پوست و سلامت آن اشاره کرد. از جمله خواص نارنج برای پوست، آب‌رسانی به پوست است. در واقع نارنج همانند یک مرطوب کننده طبیعی برای پوست عمل می‌کند. پوست نارنج حاوی خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی است و از این رو نارنج برای درمان آکنه و جوش صورت یک گزینه درمانی تاثیرگذار و مفید است. علاوه بر این نارنج دارای خواص ضد قارچی بوده و می‌تواند برای درمان قارچ پای ورزشکاران استفاده شود. نارنج به دلیل این که منبعی غنی از ویتامین C و آنتی اکسیدان‌ها است دارای خواص ضد پیری بوده و چین و چروک‌های پوست را رفع می‌کند.
4- فواید نارنج برای مو
خواص نارنج برای موها بسیار مفید و موثر است. مصرف نارنج می‌تواند به تقویت فولیکول‌های مو کمک کرده و درنتیجه موجب تقویت موها و افزایش رشد موها شده و از ریزش موها جلوگیری کند. همچنین ماساژ مو با نارنج پخته شده می‌تواند موجب درخشش و نرم شدن موها شود.
5- مفید برای دیابت
یکی از خواص نارنج تاثیر آن در کاهش سطوح قند خون است. در واقع مرکبات می‌توانند به شکل موثری آنزیم‌های آمیلاز و گلیکوساید را مهار کرده که این آنزیم‌ها مرتبط با دیابت و فشار خون هستند. تحقیقات و مطالعات انجام شده نشان می‌دهند که نوشیدن چای بهار نارنج و مصرف میوه نارنج برای مدت زمان چهار ماه می‌تواند موجب کاهش سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع دو شود.
6- بهبود عملکرد معده و دستگاه گوارش
یکی دیگر از خواص نارنج این است که مصرف نارنج می‌تواند سوء هاضمه، معده درد و زخم معده را درمان کند. علاوه بر این مصرف نارنج می‌تواند موجب بهبود حرکات دودی روده شده و یبوست و اسهال را درمان کند.
7- مفید برای قلب
کاهش سطح کلسترول بد خون یا LDL از جمله خواص نارنج است. نارنج با کاهش کلسترول خون می‌تواند موجب پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی ناشی از کلسترول بالا شود.
8- پیشگیری از کم خونی در زنان باردار
وجود مقادیر بالای ویتامین C موجود در نارنج می‌تواند موجب افزایش جذب آهن شده و از ابتلا به کم خونی در زنان باردار جلوگیری کنند.
9- تقویت سیستم ایمنی
نارنج سرشار از ویتامین C و آنتی اکسیدان‌ها است و از این طریق می‌تواند موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شدن و بدن را در برابر بیماری‌ها از جمله سرماخوردگی محافظت کند.
10- خواص نارنج برای کلیه
یکی دیگر از خواص نارنج تاثیر آن در محافظت از کلیه‌ها است. نارنج دارای محتوای فلاونوئید و خواص آنتی اکسیدانی است و از این رو می‌تواند از کلیه در برابر آسیب‌ها محافظت کند.
11- بهبود قوای جنسی
یکی دیگر از خواص نارنج این است که مصرف منظم نارنج می‌تواند نقش موثری در درمان و بهبود مشکلات جنسی مانند نعوظ، سرد مزاجی و کاهش میل جنسی داشته باشد.
12- بهبود سرماخوردگی
از دیگر خواص نارنج ایک است که نارنج سرشار از ویتامین C بوده و از این رو نارنج نیز مانند پرتقال برای درمان سینوزیت و سرماخوردگی مفید است. در زمستان با مصرف منظم از نارنج می‌توانید از ابتلا به سرماخوردگی پیشگیری کنید.
خواص آب نارنج برای سلامتی
آب نارنج خواص و فواید فراوانی برای سلامت بدن دارد. از جمله خواص آب نارنج این است که مصرف آب نارنج می‌تواند موجب پایین آمدن تب شود. از دیگر اربرد‌های آب نارنج می‌توان به درمان سردرد‌های بدون علامت مشخص اشاره کرد. مصرف آب نارنج موجب جلوگیری از خونریزی بواسیر خواهد شد. به افرادی که در هوای آلوده دچار تنگی نفس می‌شوند، توصیه می‌شود که از آب نارنج استفاده کنند.
از دیگر خواص آب نارنج می‌توان به مواردی مانند ضد نفخ، ضد یبوست،تقویت معده و بهبود سوءهاضمه، درمان دیابت و کنترل سطح قند خون، پیشگیری از بروز اختلالات کبدی، دفع صفرا، درمان کبد چرب، سلامت پوست، کاهش وزن، ضد پیری، کنترل فشار خون بالا، ضد تهوع و غیره اشاره کرد. مصرف ترکیب مقدار مساوی از آب نارنج، سرکه و غوره یک درمان موثر برای ورم گلو در اوریون است.
مضرات نارنج
خواص نارنج برای سلامت بدن فراوان است اما مضرات و عوارضی نیز ممکن است به دنبال داشته باشد. از جمله عوارض و مضرات نارنج می‌توان به این مورد اشاره کرد که مصرف نارنج ممکن است با نوعی داروی ضد افسردگی که شامل سیلیجیلین، مارپلن، (ایزوکربوکسازید) ناردیل (فنلزین) و ترانیلسیپرومین است تداخل دارویی داشته باشد. به خانم‌های باردار و مادران شیرده توصیه می‌شود تا در مصرف نارنج زیاده‌روی نکنند.
بر اساس برخی مطالعات و تحقیقات مصرف نارنج ممکن است موجب افزایش فشار خون شود و مصرف آن به افرادی که فشار خون بالا دارند توصیه نمی‌شود. افرادی که مبتلا به آب سیاه هستند باید از مصرف نارنج پرهیز کنند. مصرف نارنج با کافئین و سایر مواد تحریک‌کننده می‌تواند خطر عوارض جانبی در افراد مبتلا به سندرم کیوتی (QT) را افزایش دهد. نارنج با افزایش فشار خون و ضربان قلب می‌تواند در جراحی اختلال ایجاد کند به همین دلیل مصرف آن پیش از جراحی ممنوع است.
از جمله داروها و موادی که مصرف نارنج با آن‌ها تداخل دارد می‌توان به مواردی مانند دی‌اتیل‌پروپیون(تیونات)، اپی‌نفرین، فنترمین (لونامین)، سودواِفِدرین (سودافید)، داروهای قلبی مانند آمیودارون (کاردارون)، دیوپرامید (نارپاس)، دوفیتیلید (تیکوسین)، ایبوتیلید (کارورت)، پروکاین‌آمید (پرونستیل)، کوئی‌نیدین، سوتالول (بتاپک)، تیوریدازین (ملاری)، داروهای دیابت مانند گِلی‌مپرید (آماریل)، گِلی‌بن‌کرامید (میکروناز)، انسولین، متفورمین، پیوگِلی‌تازون (اکتوز)، روزی‌گِلی‌تازون (آوادیا)، داروهایی که در کبد تغییر می‌کنند مانند لواستاتین (مواکور)، کتوکنازول (نیزورال)، ایتراکونازول (اسپورانوکس)، فکسوفنادین (آلگرا)، تریزولام (هالکوئین)، داروی ایندیناویر، داروی فلودیپین، داروی دکسترومتورفان اشاره کرد.
نارنج و کاهش وزن سریع
مصرف نارنج و آب نارنج می‌تواند به لاغری و کاهش وزن کمک کند. نارنج دارای فیبر است و مصرف آن می‌تواند موجب ایجاد احساس سیری و کاهش اشتها شود. همچنین آلکالوئید سینافین موجود در نارنج می‌تواند موجب افزایش متابولیسم بدن و کاهش اشتها شده و به لاغری کمک کند؛ اما مصرف نارنج و آب نارنج به تنهایی نمی‌تواند موجب لاغری شود و زمانی تاثیرگذار است که کنار یک غذای رژیمی اصولی و فعالیت بدنی مصرف شود.
