مجتبی شکوری، دانشجوی دکتری رشته قرآن و حدیث از دانشگاه بوعلی سینا، در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در پاسخ به این پرسش که انگیزه شما از تحقیق در خصوص نسبت میان انس با قرآن و دانشجویان علوم قرآن چه بوده است؟ گفت: آغاز این تحقیق بر اساس کاری بود که من در شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام میدادم. من به این سوال رسیدم که آیا تحصیل در رشته علوم قرآن به انس با قرآن منجر میشود یا نه؟
شکوری افزود: ما دوازده سال است که در این رشته تحصیل میکنیم، وقتی خیلی از همکلاسیها، اساتید و خودمان را ملاحظه میکردیم که به واسطه تحصیل انسی در ما نسبت به قرآن ایجاد نمیشد، خواستیم این مسئله را به صورت علمی بررسی کنیم و این سوال برایمان مطرح شد که اصلا ما باید چطور بفهمیم که کسی به انس رسیده است و یا نه؟ این سوال اصلی بود که ما را به طراحی شاخصهای انس و انجام این تحقیق کشاند.
وی در پاسخ به این پرسش که مراد از انس با قرآن چیست؟ گفت: ارتباط مستمر با قرآن همراه با علاقه و اشتیاق، ارتباط مستمر یعنی اینکه هر روز، دو روز، سه روز، یک بار ارتباطی که منقطع نباشد، مستمر و همراه با فهم باشد وجود داشته باشد. تامل البته کم و زیاد میتواند داشته باشد اما چنانچه معصومین گفتهاند حداقل روزی چند آیه باید خوانده شود و ارتباط منقطع نباشد، چنانچه سالی بگذرد و ما قرآن نخوانیم.
این پژوهشگر قرآنی که در خصوص میزان انس با قرآن دانشجویان علوم قرآنی تحقیق کرده است، افزود: بحث در انس با قرآن فاکتورهایی دارد که اگر کسی مانوس نباشد، آنها را نخواهد داشت. اگر کسی با قرآن مانوس است، با کلمات و مفاهیمش آشنا میشود.
شکوری در پاسخ به این پرسش که چرا دانشجویان علوم قرآنی با قرآن انس پیدا نمیکنند؟ گفت: رشتههای دانشگاهی ما نیاز محور نیستند و اساس نظام دانشگاهی ما چنین بوده است که ما چیزی را به صورت تقلیدی از غرب آوردهایم، این مدل ناقص غربی شاید آنجا جواب بدهد، اما اینجا جواب نداده است. تنها رشته علوم قرآنی نیست که به انس منجر نمیشود. شما فکر میکنید چند درصد از دانشجویان جامعهشناسی و اقتصاد واقعا به متون دست اول این علوم مراجعه میکنند؟
وی افزود: این بدان خاطر است که رشته، دروس و ساختار به گونهای نبوده است که به انس منجر شود و ما انتظار انس را از ساختاری داشتهایم که به این منظور تنظیم نشده است. همچنین ورودیهایی که داریم به صورت شانسی وارد این رشته شدهاند و انگیزه کمی برای تحصیل در این رشته دارند و ما در این تحقیق به این نتیجه رسیدهایم که کسانی که انگیزه خوبی برای انتخاب این رشته داشتهاند، نتایج بهتری را در انس داشتهاند.
شکوری با بیان اینکه این ساختار دانشگاهی ماست که از غرب آمده است و نه رشته علوم قرآنی، در پاسخ به این پرسش که آیا وضعیت انس با قرآن در حوزههای علمیه بهتر است، گفت: قطعا بیشتر است، البته تحقیقاتی در این زمینه صورت نگرفته است اما برایند شهودی که از وضعیت موجود داریم، این است که مقداری وضعیت در حوزه بهتر است.
این محقق افزود: اگر دانشجویان ما با قرآن مانوس شوند، ما به تدریج خواهیم توانست که فرهنگ قرآنی را در جامعه ایجاد کنیم. دانشجویان علوم قرآن ما بعدها میخواهند مدرس قرآن شوند، هر چه ایشان با قرآن بیشتر مانوس باشند، خواهند توانست انس را ایجاد کنند.
شکوری در پایان گفت: هرچند به صورت علمی نمیتوانم در خصوص حوزه حرفی زده باشم اما در دانشگاه هنوز چیزی که باید اتفاق بیفتد، اتفاق نیافتاده است. با توجه به اینکه بررسی راههای اصلاح وضعیت موجود را ضروری دانست، پیشنهاد بنده این است که روی این مبحث فکر شود، تحقیقات به این سمت بیاید و اصلاحات مختلف پیشنهاد شده ارزیابی شود، تا مشخص شود کدام روش ما را به انس بیشتر دانشجویان علوم قرآن با قرآن میرساند.