بسم الله الرحمن الرحیم
عید شریف مبعث را به امت بزرگ اسلامی و به ملت عزیز ایران و به همه ی حضار محترم این جلسه تبریک عرض می کنم.
بزرگداشت مبعث، بیش از آنچه صرفاً تجلیل از یک خاطره ی گرامی باشد، مطرح کردن درسهای بزرگ بعثت پیغمبر است، که امروز همه ی بشریت - بخصوص جامعه ی مسلمانان - به آنها نیاز دارد. امروز بشریت از سلطه ی قدرتهای طاغوتی، از ظلم، تبعیض، فساد و تسلط هوسهای گروه های خاص بر زندگی مردم رنج می برد. امروز زندگی بشریت، دستخوش اهواء انسانهایی است که از معنویت بویی نبرده اند و بر وجود آنها، هوسها و اهواء حاکم است. بشریت، امروز بیش از همیشه به پیام بعثت نیاز دارد.
بعثت نبی اکرم در درجه ی اول، دعوت به توحید بود. توحید صرفاً یک نظریه ی فلسفی و فکری نیست؛ بلکه یک روش زندگی برای انسانهاست؛ خدا را در زندگی خود حاکم کردن و دست قدرتهای گوناگون را از زندگی بشر کوتاه کردن. «لااله الّااللَّه» که پیام اصلی پیغمبر ما و همه ی پیغمبران است، به معنای این است که در زندگی و در مسیر انسان و در انتخاب روشهای زندگی، قدرتهای طاغوتی و شیطانها نباید دخالت کنند و زندگی انسانها را دستخوش هوسها و تمایلات خود قرار دهند. اگر توحید با همان معنای واقعی که اسلام آن را تفسیر کرد و همه ی پیغمبران حامل آن پیام بودند، در زندگی جامعه ی مسلمان و بشری تحقق پیدا کند، بشر به سعادت حقیقی و رستگاری دنیوی و اخروی خواهد رسید؛ دنیای بشر هم آباد خواهد شد؛ دنیایی در خدمت تکامل و تعالی حقیقی انسان. دنیا در دید اسلام، مقدمه و گذرگاه آخرت است. اسلام دنیا را نفی نمی کند؛ تمتعات دنیوی را منفور نمی شمارد؛ انسان را با همه ی استعدادها و غرایز در صحنه ی زندگی، فعال می طلبد؛ اما همه ی اینها باید در خدمت تعالی و رفعت روح و بهجت معنوی انسانی قرار بگیرد تا زندگی در همین دنیا هم شیرین بشود. در چنین دنیایی، ظلم و جهل و درنده خویی نیست؛ و این کار دشواری است و به مجاهدت احتیاج دارد؛ و پیغمبر این جهاد را از روز اول آغاز کرد.
آنچه پیغمبر به آن دعوت کرد، همان چیزهایی است که بشر در همه ی دوره های تاریخِ زندگی به آنها نیازمند است. پیغمبر، انسان را به علم دعوت کرد. اولین آیات قرآن، تجلیل از علم است؛ «اقرأ بسم ربّک الّذی خلق. خلق الأنسان من علق. اقرأ و ربّک الأکرم الّذی علّم بالقلم»؛ ابتدا تعلیم را مطرح کرد. دانش، وسیله ی نجات و رستگاری انسان است که به زمان و مکانی خاص بستگی ندارد؛ مربوط به همه ی دوره های زندگی بشر است.
پیغمبر، انسانها را به حرکت و قیام دعوت کرد. خدای متعال در اولین آیات نازل بر پیغمبر فرمود: «قم فأنذر»؛ قیام کردن، حرکت کردن، از حالت رکون و جمود خارج شدن و خود را مسؤول دانستن. «قل انّما اعظکم بواحدة أن تقومواللَّه»؛ قیامِ للَّه در همه ی شرایط زندگی بشر کارساز است؛ بدون قیام و حرکت نمی شود به هیچیک از اهداف عالیه رسید.
پیغمبر اکرم انسانها را به تزکیه و تصفیه و تربیت نفس دعوت کرد: «هو الّذی بعث فی الأمیّیّن رسولاً منهم یتلوا علیهم ایاته و یزکّیهم و یعلّمهم الکتاب و الحکمة». تزکیه، شرط اول است؛ بدون تزکیه، علم هم ابزاری برای فساد و انحطاط و گمراهی و سقوط بشر خواهد شد؛ همچنان که می بینید امروز در دنیا علم وسیله ی سقوط بشر است؛ از علم برای به زنجیر کشیدن ملتها و دگرگون جلوه دادن حقایق و گرسنگی دادن به انسانها استفاده کردند. چقدر انسانها در اطراف عالم به خاطر سلطه ی استعمارگرانی که با ابزار علم بر آنها تاختند و سلطه پیدا کردند، امروز از منابع حیاتیِ متعلق به خود محرومند و در فقر و مسکنت و محرومیت و بیچارگی زندگی می کنند. امروز هم همین طور است. امروز استکبار جهانی - استعمار به شکل نوین در دنیا - با تکیه ی به علم و با ابزار علم دارد انسانها را بیچاره می کند؛ آنها را به زنجیر می کشد و دچار مرگ و نیستی و نابودی می کند. نتیجه ی علمِ بدون تزکیه، اینهاست.
اسلام، افراد را به اخوت و برادری، انسانها را یکی دانستن، بین آنها تبعیض قائل نشدن، نژادها را مایه ی تمایز بشر نسبت به یکدیگر قرار ندادن، برای ملتی برتری و رفعت طبیعی و ذاتی بر ملت دیگر قائل نشدن، دعوت می کند. اسلام به گرامی بودن پرهیزگاران دعوت می کند. ملاک برتری، تقواست. تقوا، یعنی مراقب رفتار خود بودن؛ زیر پای خود را نگاه کردن؛ با توجه به مرزهای الهی، برنامه ی زندگی را ریختن. اینها مربوط به یک زمان خاص نیست و بشر امروز هم به همین چیزها نیاز دارد. علم و مدنیت بشر هرچه پیشرفت کند، همین چیزهاست که مایه ی سعادت بشر است. امت اسلامی باید به این امور توجه کند و اینها را بخواهد و برای آنها تلاش کند. اینها به اراده و عزم راسخ در میان ملتهای مسلمان و مسؤولان و سران کشورها احتیاج دارد؛ کسانی که زمام امور را در کشورها در دست دارند.
در دعای مأثوره ی امروز - «و قد علمت انّ افضل زاد الرّاحل الیک عزم ارادة یختارک بها» - با فضیلت ترین توشه های انسانی این است که انسان عزم و اراده یی داشته باشد که راه خدا را انتخاب و در آن راه حرکت کند. البته این راه دشوار است، اما با عزم راسخ انسانی این راه آسان می شود. اینها چیزهایی است که اسلام به ما درس داده است. هرجا ما اینها را در زندگیِ خود تجربه کردیم، عملی یافتیم؛ یعنی تجربه ها هم این را تأیید می کند.
در صدر اسلام، یک جمعیت کوچک، دور از مدنیت و دانش و محروم از همه ی خیرات زندگی، به برکت همین اصول و با تمسک به همین پایه های مستحکم توانستند بزرگترین مدنیت را در طول چند قرن در دنیا به راه بیندازند و دنیا از مدنیت و علم و پیشرفت آنها بهره برد؛ این، تجربه ی گذشته ی ماست. امروز هم ما در جمهوری اسلامی هرجا به اراده و به خدا توکل کردیم و هرجا نیروهای خود را به کار گرفتیم و هوسهای خود را کنار گذاشتیم و اهداف را بزرگ شمردیم، گام ما موفق بود.
معلوم است که جامعه سازی و مدنیت سازی - که یکی از بزرگترین هدفهای اسلام است - بدون دشمنی ممکن نیست. در صدر اسلام هم با تشکیل نظام و جامعه ی اسلامی دشمنی شد؛ امروز هم همین طور است. امروز در دنیای اسلام، ملتهای مسلمان روح اعتزاز به اسلام را در خود می یابند و به خاطر اسلام احساس عزت می کنند. بیداری اسلامی حقیقتی است که به وجود آمده است؛ چه دشمنان امت اسلامی بخواهند، چه نخواهند. پیمودن این راه، به عزم راسخ از طرف مسؤولان کشورها احتیاج دارد.
ما خود اولین مخاطبان این بیان هستیم که وظایف سنگینی هم داریم. پیغمبر فرمود: «لا تصلح عوام هذه الامّة الاّ بخواصّها» به اصلاح توده ی مردم، به اصلاح زبدگان و نخبگان هر کشور و جامعه بستگی دارد. از پیغمبر پرسیدند زبدگان چه کسانی هستند - «قیل یا رسول اللَّه و ما خواصّ امّتک» - فرمود: «خواصّ امّتی العلماء و الأمراء». دانشمندان، روشنفکران، آگاهان، امرا و زمامداران، خواص و نخبگان امتند.
اگر در جمهوری اسلامی، مسؤولان، زبدگان و نخبگان - اعم از علما و امراشان - به این حقایق توجه و خویشتنداری کنند، خود را اسیر هواها و هوسها و مطامع دنیوی نکنند، جاذبه های گمراه کننده ی دنیا آنها را مفتون خود نکند، ارعاب و تهدید دشمنان، آنها را از میدان خارج نکند و در اراده ی آنها تزلزلی به وجود نیاورد، هیچ قدرتی نخواهد توانست عزم و اراده ی عظیم ملی را که در این کشور وجود دارد، اندکی مخدوش کند. دشمن وجود دارد و یک واقعیت است. انتظار این که دشمنی نباشد، یا این که دشمن، دشمنی نکند، غلط است. دشمن هست و دشمنی هم می کند و می خواهد به همه ی مناطقی که برای او سود مادی در آن هست، پنجه بیندازد؛ از همه ی ابزارها هم استفاده می کند. آنچه دشمن را مأیوس می کند، این است که امت اسلامی قدر و اهمیت و توان و ارزشهای خود را بشناسد و عظمت خود را - وقتی که میان او وحدت باشد - بفهمد و قدرت ایستادگی یی را که خدای متعال در او قرار داده است، قدر بداند.
امروز ملت فلسطین در عین مظلومیت، قدرت صهیونیستهای قدارِ جبار را - که پشت سر آنها قدرت امریکاست - به چالش کشیده و آنها را دچار عجز کرده است. امروز اسرائیل احساس می کند که در مقابل مبارزان فلسطینی هیچ راه صحیح و منطقی در مقابلش نیست؛ این به خاطر ایستادگی آن ملت است؛ چون آن ملت ایستاده اند.
یک روز دشمنِ آنها از امروز ضعیف تر بود، اما توانست بر ملت فلسطین تسلط پیدا کند؛ چون مقاومت نبود. امروز دشمناشان صد برابر از آن روز قوی تر است، اما در مقابل ملت فلسطین دچار ناتوانی است؛ چون این ملت ایستاده و قیام کرده است. معنای ایستادگی امت اسلامی در هر نقطه یی که باشد، این است. امروز همین جمعیت فلسطینیِ مظلوم که روزانه دچار مصایب و قساوتهای رژیم صهیونیستی هستند، توانسته اند آن رژیم ظالم و ناحق را دچار اختلال کنند. امروز بسیاری از کشورهای عربی و همسایه های فلسطین، اگر مورد تهاجم اسرائیل نیستند، به برکت مقاومتی است که آن مردم مظلوم می کنند. آنها به گردن همه ی امت اسلام و ملتهای عرب - بخصوص همسایگان فلسطین - حق بزرگی دارند.
امروز دشمن اهداف خود را صریح بیان می کند. صریحاً می گویند با بیداری اسلامی مخالفند و می خواهند آن را در هم بکوبند. صریحاً می گویند که می خواهند نقشه ی خاورمیانه را عوض کنند. تغییر نقشه ی خاورمیانه به چه معناست؟ معنایش این است که صهیونیستهای ظالمِ عامل دست استکبار جهانی را همه کاره ی منطقه کنند و در این منطقه هیچ کشور و دولت و قدرت و ملتی نباشد که در پنجه ی استثمار صهیونیستها نباشد. امت اسلامی در مقابل این هدفها باید بایستد.
با جمهوری اسلامی هم بشدت مخالف و دشمن اند؛ چون در جمهوری اسلامی بیداری و مقاومت و وحدت کلمه ی ملت وجود دارد و پرچم اسلام در این کشور برافراشته شده است. البته من و شما باید مراقب خودمان باشیم و نلغزیم؛ مواظب باشیم جاذبه های دنیا ما را فریب ندهد و حیله و جنگ روانی دشمن در ما اثر نگذارد. ما باید وحدت خود را روزبه روز مستحکم تر کنیم و از پرداختن به امور فرعی خودداری نماییم. امروز مسأله ی اصلی، حفظ هویت جمهوری اسلامی و هویت اسلامی این کشور است؛ چشمهای دنیای اسلام و امت اسلام نگران این است. شما توانسته اید یک الگو در دنیا نشان بدهید؛ دشمن می خواهد این الگو را در هم بشکند. مقصود، شکست ایران نیست؛ بلکه شکست دنیای اسلام است.
امروز به فضل پروردگار ملت ایران ایستاده اند. ما در این راه صدها هزار شهید داده ایم؛ هزاران هزار جوان ما در این راه به میدان ایثار و مبارزه رفته اند؛ خانواده های ما، زنها و مردهای ما در این راه فداکاری کرده اند؛ این را آسان به دست نیاورده ایم و بدیهی است که این ملت آنچه را که آسان به دست نیاورده؛ با کمال قدرت حفظ خواهد کرد.
طنین فریاد امام (رضوان اللَّه علیه) در میان ما زنده است؛ سخنان او در گوش ماست؛ راه او پیش پای ماست؛ می دانیم چه باید بکنیم؛ می دانیم چه باید تصمیم بگیریم؛ می دانیم چگونه باید عمل کنیم. با توکل به خدای متعال و با تکیه ی به این ملت بزرگ، راه عزت و سعادت را - که راه اسلام است - به فضل پروردگار با قدرتِ تمام خواهیم پیمود و می دانیم که دوستان ما در سرتاسر دنیای اسلام - که کم هم نیستند - چشمهاشان روشن و دلهاشان شاد خواهد شد.
امیدواریم خداوند متعال درجات شهدای ما را عالی و ما را از فیض بعثت نبی اکرم برخوردار کند و این عید را ان شاءاللَّه بر شما و همه ی مسلمانان مبارک گرداند و همه را مشمول دعای ولیّ عصر (ارواحنافداه) قرار دهد.
والسّلام علیکم و رحمة اللّه و برکاته