به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ فضلی چرمن معاون وزیر امور خارجه ترکیه در خاورمیانه و رئیس هیئت ترکیه در حاشیه کنفرانس بین‌المللی مقابله با گرد و غبار که امروز(دوشنبه) برگزار شد، در جمع خبرنگاران اظهار داشت: ما اعتقاد نداریم که پروژه سدسازی ترکیه باعث ایجاد طوفان‌های گرد و غبار شود. هیچ تحقیق و اطلاعات علمی برای تایید این ادعا که سدسازی بر طوفان‌های گرد و غبار اثر منفی دارد، وجود ندارد.
وی افزود: دقت لازم را داریم تا با احداث سد ایلیسو آسیبی به کشورهای همسایه وارد نکنیم. بنابراین پیش از آغاز احداث سد تحقیقات جامعی در مورد تاثیرات زیست‌محیطی آن در ترکیه و کشورهای همسایه انجام داده‌ایم.
معاون وزیر امور خارجه ترکیه در خاورمیانه گفت: مطالبی که در مورد تاثیر زیست‌محیطی سد ایلیسو به کشورهای پایین دست مطرح شده نادرست است. قطعا طی 2 سال اولی که مخازن سد باید پر شوند، بر کشورهای پایین دست نیز تاثیر می‌گذارد، اما بعد از اتمام بازه زمانی 2 تا 5 ساله و پر شدن مخازن می‌توانیم نقش مثبتی برای کشورهای پایین دست ایفا کنیم به این صورت که هرگاه یک یا چند کشور در منطقه با خشکسالی مواجه شوند، میزان آب مورد نیاز را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهیم.
فضلی چرمن در رابطه با این پرسش که آیا توافق دوجانبه‌ای بین ترکیه و عراق وجود دارد، گفت: در مورد سازوکار‌های مختلف با عراق رایزنی کرده‌ایم. مسأله ای که باید بسیار مورد توجه قرار گیرد، موضوع امنیت در منطقه است. در حال حاضر عراق و سوریه در جنگ هستند و این دولت‌ها نمی‌توانند به تعهدات خود عمل کنند، زیرا داعش و دیگر تروریست ها در این کشورها جهنمی ایجاد کرده‌اند؛ بنابراین اگر توافقات مستحکمی با کشورهای پایین دست از جمله عراق و سوریه داشته باشیم، این دولت‌ها قدرت کافی برای اجرای این قرارداد‌ها را ندارند.
وی در پاسخ به اعتراض خبرنگاران مبنی بر اینکه اقدام ترکیه یکجانبه و برخلاف منافع دیگر کشورهای منطقه است، ضمن تهدید به ترک گفتگو، تصریح کرد: اگر می‌خواهیم که همکاری‌های مثمر ثمر داشته باشیم باید مذاکراتی که انجام می‌شود عاری از هرگونه سرزنش طرف مقابل و با نگاه مثبت باشد. سؤالاتی که شما مطرح می‌کنید در آن چاشنی سرزنش هست. شما به عنوان روزنامه‌نگار باید موضع بی‌طرف داشته باشید.
معاون وزیر امور خارجه ترکیه در پاسخ به اینکه آیا ترکیه حق‌آبه پایین دست را در این چند سال تأمین خواهند کرد یا نه گفت: جواب بسته به مورد فرق خواهد داشت. یک واقعیت اساسی موجود در منابع آموزشی این است که مخزن سد باید پر شود. اگر بخواهیم مخزن را پر کنیم بسته به حجم مخزن زمان خواهد برد. اگر به طور کامل آب را قطع کنیم مثلاً 2 ساله پر می‌شود اما اگر 50 درصد آب را رها کنیم 4 ساله مخزن پر می‌شود، به همین منوال. به هر صورت ما هم ظالم و هیولا نیستیم و به تحولاتی که در پایین‌دست رخ می‌دهد توجه می‌کنیم.
فضلی چرمن گفت: ما به پروژه گاپ افتخار می‌کنیم و مطمئن هستیم که تاثیرات مثبت آن بیشتر از تاثیرات منفی آن برای ترکیه و سایر کشورها است. ما اعتقادات راسخ و تغییر ناپذیر در این زمینه داریم تا زمانی که شما براساس آمار و نتایج علمی و نه فقط براساس ادعاهای بی پایه و اساس ادعای خود را مطرح کنید.
وی با بیان اینکه شما نباید بدون آمار از ما انتقاد کنید تصریح کرد: ما هیچ وقت از آب به عنوان ابزار سیاسی استفاده نکرده‌ایم. یک مورد به ما نشان دهید تا به حال ترکیه از آب به عنوان ابزار سیاسی استفاده کرده باشد.
فضلی چرمن بااشاره به مساله اثرات خشکسالی در عراق و سوریه و تحت تاثیر قرار گرفتن ایران در این گرد و غبار گفت: اگر این گونه است اجازه بدهید در سطح منطقه در این باره صحبت کنیم، ولی خواهش می‌کنم انگشت اتهام را به سمت ترکیه نگیرید.
رئیس هیئت ترکیه در کنفرانس بین‌المللی گرد و غبار تصریح کرد: اگر می‌خواهیم همکاری داشته باشیم بحث‌ها و مذاکرات باید جدا از سرزنش کردن طرف مقابل باشد و باید با نیت مثبت صورت گیرد.
