درباره سکته قلبی بیشتر بدانیم!

آنتی اکسیدان‌ها و دیگر ترکیباتی که در میوه‌ها و سبزی‌ها یافت می‌شوند از پیشرفت تشکیل پلاک در دیواره رگ‌ها پیشگیری می‌کنند، فشار خون را کاهش می‌دهند و ماهیچه قلبی را تقویت می‌نمایند.

متخصصان تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی ایران، زیر نظر دکتر فروغ اعظم طالبان و دکتر تیرنگ‌رضا نیستانی

آنژین یکی از علائم شایع سکته قلبی است. آنژین صدری درد در ناحیه قفسه سینه و معمولاً پس از فعالیت بدنی یا خوردن غذا است.

این درد ناشی از عدم تأمین جریان خون کافی برای ماهیچه قلب به دلیل آترواسکلروز یا تنگی سرخرگ‌های قلبی است. عامل اصلی اغلب حملات قلبی، ایجاد لخته در سرخرگ کرونر تنگ شده به دلیل آترواسکلروز است.

چون تأمین خون قلب به دلیل انسداد رگ توسط لخته مختل می‌شود و آن قسمت از ماهیچه قلب که توسط آن رگ تغذیه می‌شد، می‌میرد.

از نظر مکانیکی، عامل مرگ به دنبال سکته قلبی، فیبریلاسیون بطنی یعنی بی‌نظمی ضربان قلب که به اختلال در تأمین خون اکسیژنه برای مغز منجر می‌گردد، است.

عامل تعیین کننده برای این که آیا مرگِ بخشی از ماهیچه قلب عملاً موجب مرگ کامل قلبی می‌شود، امکان دارد به شرایط دستگاه عصبی خودکار که مسئول اعمال غیر ارادی مانند تنفس، گوارش و ضربان قلب است، بستگی داشته باشد.

اگر دستگاه عصبی خودکار در بخش سمپاتیک فعال‌تر باشد (یعنی بخشی که برخلاف پاراسمپاتیک خاصیت شل کننده ماهیچه قلبی را دارد، دارای اثر منقبض کننده است) فیبریلاسیون به احتمال خیلی زیاد رخ خواهد داد.

در برخی موارد مرگ ناشی از سکته قلبی به دلیل انقباض دیواره سرخرگی است.

انقباضات سرخرگی هنگامی رخ می‌دهد که دستگاه عصبی سمپاتیک بر پاراسمپاتیک، غالب و غدد فوق کلیوی بیش از حد فعال باشند.

آریتمی‌های قلبی یا بی‌نظمی ضربان قلبی ممکن است از فعالیت دستگاه سمپاتیک نیز ناشی شوند.

استعداد ژنتیکی می‌تواند در ابتلا به بیماری قلبی نقش داشته باشد، با این حال وضعیت سرخرگ‌های قلب هر چه باشد می‌توان با تغییر مناسب رژیم غذایی و شیوه زندگی سیر بیماری قلبی را متوقف یا حتی معکوس کرد.

استرس نه تنها موجبات افزایش غلظت کلسترول خون را فراهم می‌آورد، بلکه فعالیت دستگاه عصبی سمپاتیک و غدد فوق کلیوی را نیز افزایش می‌دهد.

استعمال دخانیات اثر مشابهی بر دستگاه عصبی سمپاتیک دارد و با منقبض کردن رگ‌های خونی و لذا مهار گردش خون و اکسیژن رسانی به بافت‌ها، به سرخرگ‌ها آسیب می‌زند.

مصرف زیاد کافئین نیز افزایش فعالیت دستگاه سمپاتیک و غدد کلیوی را سبب می‌گردد، لذا دریافت آن می‌باید در افراد حساس، قطع یا به دو فنجان قهوه در روز محدود شود.

چاقی فشار بیشتری را بر ماهیچه قلب تحمیل می‌کند و پرفشاری خون نیز بر سرخرگ‌ها فشار می‌آورد.

رژیم غذایی باید شامل انواع مناسبی از چربی‌ها و دیگر غذاها باشد تا موجب پیشگیری از ایجاد آترواسکلروز در سرخرگ‌ها و نیز حل شدن پلاک‌های تشکیل شده شود.

چربی‌های امگا-3 که در ماهی‌های چرب ساکن عمق آب‌های سرد و در برخی از سبزی‌ها و به ویژه در گردو، بزرک، دانه انگور (منبع روغن کلزا) و خرفه (یک سبزی برگ دار به رنگ سبز) یافت می‌شود، انعقاد خون را مهار و فعالیت دستگاه عصبی پاراسمپاتیک و جریان خون را تحریک می‌کند، در برابر آریتمی‌های قلبی اثر محافظتی دارد، لخته را حل می‌کند، سطح تری‌گلیسیرید خون را پایین می‌آورد، HDL – کلسترول خون را افزایش می‌دهد و خواص ضد آماسی دارد.

بهترین عوامل رقیق کننده خون که از ایجاد لخته پیشگیری می‌کنند، اسیدهای چرب امگا-3، ویتامین E و سیر، پیاز و فلفل قرمز بزرگ هستند.

ورزش در حفظ یک‌پارچگی سرخرگ‌ها و ماهیچه قلبی و نیز در تسهیل گردش خون اکسیژنه بی‌اندازه اهمیت دارد.

سایر توصیه های مفید

گیاه درمانی

زالزالک– 1 قاشق مریاخوری تنتور در آب گرم روزی 4 بار یا 1 تا 2 عدد از کپسول‌های حاوی پودر خشک عصاره، 4 بار در روز، جریان خون را زیاد می‌کند، حاوی آنتوسیانیدین است که رگ‌های خونی را تقویت و آنان را در برابر آسیب مقاوم می‌سازد و عملکرد قلب را بهبود می‌بخشد.

جینکو – گردش خون را تسهیل میکند.

فلفل قرمز Cayenne – رقیق کننده خون است.

سیر – آنتی اکسیدان، لخته‌ها را حل میکند، فشار خون و کلسترول را پایین می‌آورد.

زنجبیل – سطح کلسترول را پایین میآورد.

زرد چوبه – کاهش دهنده کلسترول است.