گزارشی از نشست نقد و بررسی پایگاه حوزه

پایگاه حوزه نت؛ چالش ها و انتظارات نوین

اشاره

خانه پژوهش قم در اقدامی ارزشمند ، سلسله نشست های نقد و بررسی آثار پژوهشی در حوزه دین را بررسی می کند. یکی از این جلسات به نقد و بررسی پایگاه «حوزه نت» اختصاص داشت . در این نشست، حجة الاسلام دکتر شهریاری مدیر عامل مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، حجة الاسلام محمدحسین بهرامی سرپرست معاونت شبکه اطلاع رسانی نور و مهندس فرجیان معاون فنی شبکه به عنوان پاسخگویان، و آقایان: حجة الاسلام سید مجید نظامی و سید علی شبیری به عنوان ناقدان محتوایی و ساختاری، مهندس سید محمدرضا فخری به عنوان ناقد فنی، دکتر محسن جوادی به عنوان ناقد علمی و محمد سمیعی به عنوان دبیر جلسه حضور داشتند.

آنچه پیش رو دارید خلاصه ای از مشروح مذاکرات این جلسه است.

پایگاه حوزه نت در یک نگاه

در آغاز، حجة الاسلام شهریاری با اشاره به سابقه فعالیت های اینترنتی در قم گفت: «8 سال پیش مفاهیم و روش های بهره برداری و اطلاع رسانی از طریق اینترنت در حوزه علمیه شناخته شده نبود. از این رو، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در راستای اهدافی چند، شبکه اطلاع رسانی نور را راه اندازی کرد. ارائه اطلاعات و مطالب علوم اسلامی به کسانی که به منابع اصلی دسترسی نداشتند، پاسخگویی به پرسش ها و شبهات در زمینه اسلام و تشیّع و فراهم کردن زمینه ارتباط میان محققان حوزه و سایر کاربران اینترنت از مهم ترین اهداف این شبکه به شمار می رود.

در راستای این اهداف، عمده ترین کار همین بود که منابع موثق که توسط افراد شناخته شده و قابل اعتماد، نگارش یافته بود، استخراج و طبقه بندی گردد و در شبکه جهانی ارائه شود.

سپس حجة الاسلام محمدحسین بهرامی با اشاره به ساختار پایگاه و محتوای آن گفت: «پایگاه در سال 1377 و در آغاز ورود شبکه جهانی اینترنت به قم راه اندازی شد. از آن زمان تا کنون ما سه مرحله را پشت سر گذارده ایم و در حال اجرای مرحله چهارم هستیم. در مرحله نخست، اطلاعات موجود در شبکهBBS نور بر روی این پایگاه به نشانی: www.hawzah.net ارائه شد. در مرحله دوم، ضمن انجام برخی تغییرات در محتوای پایگاه، زمینه ایجاد دائرة المعارف اسلامی و شیعه مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله سوم که آخرین مرحله اجرا شده در پایگاه می باشد، ساختاری با بخش های مختلفی چون: مقالات برگزیده کتاب ها، مجلات، صفحات شخصی محققان حوزه، کتابخانه، پرسش و پاسخ، مراکز اسلامی، متون دینی، فهرست پستی و جستجو راه اندازی شد.

مهم ترین بخش پایگاه، بخش مقالات آن است. در این بخش در 14 عنوان کلی مطالب از کتب و منابع مورد اعتماد و اجماع در حوزه علمیه با محوریت کتاب های علامه طباطبایی و شهید مطهری گزینش شده و به صورت نمودارهای درختی مربوط به هر عنوان کلی ارائه شده است. این بخش همان گونه که گفته شد، مجموعاً حاوی 14 عنوان کلی، 1000 عنوان فرعی و 4000 عنوان مقاله یا برگزیده کتاب است.

وی در پایان، درباره مخاطبان پایگاه بیان داشت: «مخاطب پایگاه، گروهی از جامعه هستند که متخصص در زمینه علوم اسلامی نیستند ولی اهل مطالعه و تحقیق در این زمینه اند. همچنین متخصصان علوم اسلامی نیز در غیر زمینه تخصصی خود مخاطب این طرح می باشند.».

پس از این، دبیر جلسه ضمن توضیحاتی، فرصت را در اختیار ناقدان قرار داد.

ارتباط پایگاه با حوزه علمیه چیست ؟

نظامی : از این پایگاه به نام حوزه معرفی شده است. حال این پرسش مطرح است که ارتباط پایگاه با حوزه چگونه و در چه سطحی تعریف شده است؟ آیا درباره محتوای آن با حوزه علمیه هماهنگی شده است؟

بهرامی: «در سال 1377 این ضرورت احساس شد تا پایگاهی به نام حوزه علمیه در شبکه جهانی راه اندازی شود تا از تشیع و عقاید آن دفاع کند. در آن زمان هیچ پایگاه شیعی وجود نداشت. برخلاف الآن که حدود چهارصد پایگاه شیعی در «شیعه سرچ» معرفی شده است. از این رو، با این نام فعالیت پایگاه آغاز شد. همان زمان گفتیم که ما نماینده کل حوزه نیستیم و تأکید داریم که وابسته به تشکیلات حوزه علمیه قم هم نیستیم. اما با این حال، همین جا اعلام می کنیم که اگر یک تشکیلات حوزوی بخواهد آن را ادامه دهد، ما آن را در اختیارشان می گذاریم و حاضریم آن را تحویل بدهیم».

پایگاه چه سیاسیتی را دنبال می کند؟

نظامی: آیا پایگاه در زمینه فرهنگ سازی برای مسئولان حوزه کاری کرده است؟مسئله مهم تر آنکه چرا پایگاه های اسلامی و حوزوی از مفاهیم سیاسی و اجتماعی بر کنار هستند. به نظر می رسد که این کار چندان مطلوب نیست.سیاست پایگاه شما چیست؟ پایگاه ها می توانند یکی از حالت های تبیینی، تدافعی و یا تهاجمی را در پیش بگیرند، پایگاه شما کدامیک از این موضع ها را گرفته است؟ شما چه اهدافی را تعریف کرده اید و تا چه اندازه به آن اهداف رسیده اید؟ آیا برنامه ریزی بلند مدت برای خود تعریف کرده اید؟

شهریاری: «مسئله فرهنگ سازی برای مدیران و توجیه آنان به مسائل سیاسی و اجتماعی امری است که مورد توجه مرکز بوده و هست. اما اینکه چرا پایگاه اهداف حوزه و همه مخاطبان را برآورده نمی سازد، باید گفت که قرار نیست که پایگاه حوزه تمام اهداف حوزه را پی گیری کند، بلکه اهداف خاصی را تبیین کرده، در راستای آن حرکت می کند. شما اشاره به برنامه ریزی بلندمدت داشتید، که این حرف خوبی است؛ ولی در فضای مجازی با توجه به تغییرات سریع اینترنت برنامه ریزی 20 ساله و یا حتی 5 ساله غیر عملی و غیر کاربردی است؛ البته قبول داریم که باید برنامه ریزی داشت؛ ولی در حوزه مجازی بسیار دشوار است».

نام پایگاه برای فارسی زبانان سنگین است

شبیری: پایگاه حوزه از اهداف روشنی برخوردار است. این پایگاه یک پایگاه نیمه تخصصی است و هدف و مخاطب آن معین است و سعی دارد بر همان اساس جلو رود. اما وقتی به عنوان یک کاربر بدان مراجعه می کنم با مشکلاتی رو به رو می شوم که می توان آن را از نواقص پایگاه برشمرد. از جمله آن که نام «حَوزه نت» برای فارسی زبانان سنگین است، به ویژه آنکه تلفظ عربی آن انگلیسی شده است.دیگر اینکه نام پایگاه حتی در میان حوزویان قم هم شناخته شده نیست و تبلیغات در راستای معرفی آن اندک است.

بهرامی: «از جهت تلفظ شکل صحیح نگارش لاتین آن همین طور است که نوشته شده است؛ زیرا واژه های اسلامی از عربی به حروف لاتین نگارش می شود نه از زبان فارسی.اما درباره ضعف تبلیغات و عدم معروفیت پایگاه نزد حوزویان، این را قبول داریم که خیلی از کاربران حرفه ای با پایگاه آشنایی ندارند. ما اقداماتی در این زمینه انجام داده ایم که عبارت اند از:

1. دعوت از محققان حوزه و معرفی پایگاه به آنها و نیز تهیه صفحه ویژه ای برای هر یک از آنان در بخش صفحات شخصی محققان؛

2. حضور فعّال در نمایشگاه ها؛

3. تبادل اطلاعات با پایگاه های اسلامی؛

4. تبلیغات روی پایگاه گوگل».

محتوای پایگاه جذاب نیست

شبیری: اخیراً پایگاه از جذابیت های گرافیکی بهتری برخوردار شده است، ولی از جهت محتوا جذابیت های زیادی ندارد؛ پایگاه بوی کهنگی می دهد. کاربر وقتی در آن وارد می شود، بیش از نیم ساعت در آن نمی ماند، در حالی که جذابیت های یک پایگاه است که کاربر را ماندگار می کند.

شهریاری: «در خصوص جذابیت پایگاه، باید گفت که جذابیت از کیفیات و از مقوله مشکّکات است. بنابراین، نمی توان حکم کلی در این زمینه کرد.

اما محتوای پایگاه و سنتی و کهنگی آن و فقدان مطالب اجتماعی و سیاسی در آن مسئله ای است که به سیاست گذاری ها بر می گردد. فرآیند سیاست گذاری تنها به عهده پایگاه حوزه نت نیست، به هر حال آنان که سیاست های کلان را تبیین و توجیه می کنند، چنین سیاستی را تعریف کردند. قرار بوده است از متون آماده چون کتاب های شهید مطهری و علامه طباطبائی استفاده شود و مرکز خود اقدام به تولید محتوا نکند».

قابلیت های فنی پایگاه ضعیف است

فخری: اشکالات فنی متعددی در پایگاه مشاهده می شود که از جهتی می توان آنها را به دو دسته تقسیم کرد:دسته اوّل در بخش مدیریت اطلاعات است. وقتی حجم اطلاعات افزایش می یابد باید، قالب های سنتی کنار گذاشته شود و از قالب نوین بهره گرفت. در پایگاه حوزه، حجم اطلاعات بالاست و یکی از اصول اوّلیه طراحی چنین پایگاهی این است که اطلاعات باید در یک بانک اطلاعات مدیریت شود؛ اما در حال حاضر، از طریق index serverمدیریت می شود که برای چنین اطلاعاتی بی اعتبار است.

البته این پاسخ احتمالی را می توان داد که پایگاه به تدریج رشد کرده است؛ ولی این پاسخ درستی نیست؛ چون زمانی که حجم افزایش یافته بود، می باید قالب گذشته را کنار می گذاشتید و بعد از یکی دو سال مدیریت اطلاعات را عوض می کردید.

دوم، در بخش روش دستیابی است. اصولاً صفحات اینترنتی به صورت پویا و ایستا طراحی می شوند. در طراحی از قالب های دینامیک مثل asp استفاده نشده است. در نتیجه، برای هر مجله از فایل های متفاوتی استفاده شده است. به همین جهت فکر می کنم از نظر فنی طراحی این پایگاه ضعف شدید دارد و ضعیف تر از این، صورتی متصور نمی شود.

فرجیان: «پایگاه تاکنون 3 بار از جهت محتوایی و طراحی و پیاده سازی بازنگری شده است. در پیاده سازی فعلی پایگاه از تکنولوژی ASPدر طرف سرور استفاده شده است. این امر امکان پردازش هر درخواست کاربر در طرف سرور و ارائه اطلاعات متناسب با آن را فراهم می نماید.

در طرف کلاینت فنّاوری صفحات پویا (Dynamic HTML) با استفاده از Java Script و Cascading Style Sheet (css) به کار گرفته شده است. این امر، امکان ارائه نماهای متنوع و زیبا در طرف کاربر را با حجم صفحه بهینه فراهم می نماید.

همچنین برای دسترسی به حجم بالای اطلاعات موجود در پایگاه، از نمودار درختی استفاده شده که پیاده سازی آن با استفاده از تکنولوژی ×ML انجام گردیده است. این روش در ارائه دسترسی به مطالب بسیار مفید است.

علاوه بر اینها استفاده از Index Server، امکان جستجو برای کلمات و عبارات را در تمام متن فراهم نموده است. از ویژگی های بارز این سرور می توان به امکان تهیه فهرستی از تمام کلمات با نشانی های آن برای سرعت بسیار بالای جستجو، اعمال آخرین صفحات افزوده شده و تغییر یافته به فهرست خودکار و پشتیبانی از انواع متون موجود در پایگاه اعم از HTML، DOC و PDF اشاره نمود».

مطالب جدید و روزآمد در پایگاه اندک است

جوادی: معمولاً علت اینکه یک محقق به سراغ اینترنت می رود، دو چیز است: در درجه اوّل، استفاده از منابع، و در درجه بعد لینک های مستمر و سهل الوصول است که ما را به سوی استفاده از اینترنت می کشاند. ولی متأسفانه در پایگاه حوزه این دو جهت در حد ضعیفی مورد توجه قرار گرفته یا اصلاً وجود ندارد. مقالاتی که شما در پایگاه گذاشته اید، در کتاب ها و سی دی ها نیز قابل دستیابی است. علاوه بر این، مجلاتی که در پایگاه قرار داده شده، مجلاتی هستند که به راحتی می توان تهیه کرد و پایگاه، مجلات کمیاب و نادر را ارائه نمی دهد.از دیگر اشکالات پایگاه فقدان مطالب جدید و روزآمد بودن آن است؛ زیرا اطلاعات آن قدیمی است و هیچ گونه تغییری در آنها داده نمی شود.

شهریاری: «ممکن است مطالب پایگاه حوزه و مجلاّت آن برای کسانی که در قم هستند سهل الوصول باشد؛ ولی برای کسانی که در خارج از کشور هستند همین مجلات کمیاب است.پایگاه حوزه بسیاری از نیازهای مسلمانان خارج از کشور را تأمین می کند. پایگاه حوزه در خارج شناخته شده تر است تا در داخل؛ همچنان که در روایت هم آمده است که خانه ای که در آن قرآن تلاوت می شود، در آسمانها شناخته شده تر است تا در زمین».

چرا پاسخ به پرسش ها با تأخیر انجام می شود؟

محمد سمیعی: من قبول دارم که پایگاه حوزه نمی تواند همه نیازهای کاربران را برطرف کند و پایگاه تنها عهده دار بخشی از نیازهاست و همیشه بودجه همه مشکلات را حل نمی کند. متخصصان هر فن باید برای نیازهای متعدد خود به پایگاه های دیگر هم رجوع کنند. اما من هم به عنوان یک کاربر دو پرسش برایم مطرح است؛ یکی آنکه چرا بخش های انگلیسی و عربی پایگاه فعال نیست؟ دوم آنکه چرا پاسخ به پرسش ها با تأخیر انجام می شود؟

بهرامی : «طولانی بودن فرآیند پاسخ ها به دلیل وجود فیلترهای متعدد است که فعلاً کم کردن آنها عملی نیست . البته باید زمان را کاهش داد؛ چنان که در حال حاضر با تغییر روش بررسی و تأیید پاسخ ها و با ایجاد اطمینان بیشتر نسبت به اتقان پاسخ ها سرعت پاسخگویی در حال افزایش است».

لینک های پایگاه کم است

شبیری: هر رسانه ای با توجه به توانایی های خودش امکاناتی را در اختیار می گذارد. یکی از ویژگی های اینترنت هم روزآمد بودن پایگاه است که از جمله جذابیت های پایگاه به شمار می آید؛ ولی این اصل در پایگاه حوزه رعایت نمی شود. در بخش اخبار و اطلاعات مجموعه سخنرانی ائمه جمعه تهران از سال 77 تا 81 وجود دارد که با عنوان اخبار سازگار نیست و از نظر تاریخی هم بسیار قدیمی است. عناوین و نشانی مؤسسات و مراکز اسلامی نیز مربوط به 2 سال پیش است. به نظر من این آفت رایگان بودن اطلاعات است و ما از پایگاه حوزه چنین انتظاری نداریم.مشکل دیگر پایگاه آن است که بسته است و لینک به پایگاه های دیگر ندارد. در قسمت جستجو هم ترتیب نتایج جستجو حساب شده نیست. اینکه چه پاسخی اوّل بیاید و چه پاسخی دوم، روی چه حسابی است؟ علاوه بر اینکه عبارتی که به عنوان چکیده در اوّل هر یک از نتایج جستجو می آورید، در واقع چکیده نیست؛ بلکه چند سطر از اوّل مقاله است. پرسش دیگری که ذهنم را مشغول کرده این است که تعداد بازدید کنندگان پایگاه چه مقدار است و آیا تناسبی میان هزینه ها و بازدید کنندگان وجود دارد؟ آیا هیچ گاه چنین ارزیابی ای کرده اید تا پس از آن تعادل بین بخش ها و ورود اطلاعات هر بخش نسبت به کاربران و توجه آنها را رعایت کنید؟

بهرامی: «روزانه 1000 تا 2000 مراجعه کننده به پایگاه سر می زنند وبیشترین مراجعات از طریق موتور جستجوی گوگل و پایگاه شیعه سرچ است. همچنین از طریق اطلاعاتی که از سطح علمی، سن و سؤالات کاربران به دست آورده ایم، سعی شده نوع و سطح مخاطب و علاقه و نیاز آنها را بسنجیم. در این مورد خوب است بدانید که روزانه حدود صد پرسش به پایگاه می رسد که در یک فرآیندی پاسخ ها تهیه و به نشانی کاربران ارسال می شود. تا کنون به بیش از 000/10 پرسش، پاسخ داده شده است.

علاوه بر اینکه در حال حاضر استفاده از بخش مجلات پایگاه مشروط به اشتراک رایگان است. در یک جمع بندی که از تعداد و سطح علمی مشترکان به عمل آمد، مشخص شد که از 1300 نفر عضو پایگاه حدود 400 نفر دارای مدرک کارشناسی، 125 نفر دارای مدرک دکترا، 346 نفر دیپلم و 146 نفر حوزوی هستند.

در مورد نماز جمعه ها و قدیمی بودن تاریخ آن باید گفت که بعد از گذشت مدتی از ارائه نمازهای جمعه در پایگاه حوزه، متوجه شدیم که پایگاه خاصی در تهران جهت اخبار و مباحث نماز جمعه راه اندازی شده است. به همین دلیل، این بخش را تعطیل کردیم؛ چون تلاش ما بر این بوده تا کار تکراری صورت نگیرد؛ زمانی که ما متکفل بسیاری از این کارها شدیم، در هیچ پایگاهی آن مسائل، متکفل نداشت. بخش نماز جمعه، اطلاعات و اخبار و مجلات از این قبیل است؛ البته بسیاری از پایگاه ها همین بخش های ما را در پایگاه خود گذاشته اند و ما نه تنها سعی کرده ایم اطلاعات رایگان را مبنای ایجاد گزینه یا صفحه جدید قرار دهیم؛ بلکه دیگران از اطلاعات ما چنین استفاده کرده اند. به هر حال ما با توجه به نیاز روز حرکت کردیم و در حال حاضر؛ بخش کتابخانه و اطلاعات و اخبار را تعطیل کردیم؛ زیرا پایگاه های دیگری آن را متکفل شده اند».

موتور جستجوی پایگاه باید تقویت شود

فخری: توقع ما از مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی که یک مؤسسه مادر و مرجع در زمینه علوم اسلامی است ، بیش از اینهاست. شما در سی دی ها بسیار خوب و منحصر به فرد ظاهر شدید؛ ولی در پایگاه ها مشکل دارید. من در مجلات جستجو کردم، در نتایج جستجو فقط 300 مورد نتیجه را نمایش می دهد، در حالی که قطعاً برخی از نتایج بیش از این تعداد است. شما چه برنامه جستجویی فراهم کرده اید که نتایج آن از این تعداد بیشتر نمی تواند باشد؟ علاوه بر این در نتایج جستجو هم آدرس دهی دقیق انجام نمی شود و لینک بسیاری از نتایج به یک مقاله بزرگ است که باید در آن به دنبال مطلب مورد نظر باشیم.

فرجیان: «با توجه به تجربیاتی که در این مدت به دست آمده، ملاحظه شد که کاربران معمولاً بعد از جستجو بیش از ده مورد یا قدری بیشتر از نتایج جستجو را پی گیری نمی کنند. پس از آن اگر به مطلب خود دست نیافتند، جستجوی خود را محدودتر می کنند و یا کلمه و عبارت خود را عوض می کنند به همین جهت، بر آن شدیم تا در نتایج جستجو به حداکثر 300 مورد بسنده کنیم؛ زیرا معمولاً کاربر به بیشتر از آن مراجعه نمی کند و اگر ثابت شود که بیش از آن مورد نیاز است، این امکان هست که شمار نتایج جستجو را افزایش دهیم.

از طرف دیگر نتایج جستجو به ترتیب نزدیکی به موضوع ارائه می شود و در نتیجه دسته بندی موضوعی مانند نتایج در قسمت مجلات و دائرة المعارف انجام نمی شود؛ بلکه هر نتیجه با توجه به رتبه (Ranking) آن در نزدیکی به مطلب جستجو در فهرست گنجانده می شود. البته در صورت تکرار مورد جستجو در متن، فقط رتبه آن در نتایج بالاتر می رود و نتیجه جدیدی تکرار نمی شود.

نکته دیگر اینکه ماهیانه 500 صفحه اطلاعات متنی به پایگاه اضافه می شود واین امر تغییرات در روش مدیریت اطلاعات را دشوار می کند. در حال حاضر بیش از 000/30 عنوان مقاله اعم از مجلات و گزیده کتاب ها و اطلاعات دیگر در پایگاه موجود است، از این رو، بازنگری در مدیریت اطلاعات بهسرعت امکان پذیر نیست».

صفحه آغازین پایگاه خیلی شلوغ است

محسن جوادی: نقد، چشم اندازی برای آینده است. پس نباید نقد را با تنقیص یکی دانست. اگر فاز چهارم پایگاه اجرا می شود، باید به این نقدها توجه داشت تا کار رو به پیشرفت بگذارد. به نظرم صفحه آغازین پایگاه خیلی شلوغ است و لزومی ندارد هر 14 عنوان مربوط به دسته بندی مقالات در «آغازه» قرار گیرد. بهتر است همه 14 گزینه مربوط به مقالات را از صفحه اوّل جمع کنید و آنها را زیر مجموعه یک گزینه ارائه نمایید.

نکته دیگر اینکه مسئولین محترم مرکز مخاطب اصلی پایگاه را افراد خارج از کشور دانستند در حالی که پایگاه حوزه نباید افراد نادری را که در خارج از کشور هستند، هدف قرار دهد؛ بکه باید در طراحی پایگاه به کاربران داخلی نیز که بیشترین تعداد مراجعان را تشکیل می دهند، توجه کرد.

محمد سمیعی: نمودار درختی پایگاه 14 سرفصل دارد؛ ملاک انتخاب این سرفصل ها چیست؟ و چرا به علوم اجتماعی، ادبیات، فلسفه و منطق اسلامی توجهی نشده است؟

دکتر شهریاری: «هدف ما تبیین علوم اسلامی در پایگاه از طریق شبکه جهانی است. بنابراین، لازم است تا از سنت و متون مفید خود بهره ببریم. اصولاً هر چیزی که سنتی شد، نباید مذموم شمرده شود. اگر نتوانیم سنت خود را بازیابی کنیم، نمی توانیم چیز جدیدی تولید کنیم. درباره انتخاب این عناوین چهارده گانه که در پایگاه قرار داده شد، محذوراتی وجود داشت؛ در برخی از علوم، با کمبود منابع رو به رو بودیم و در برخی از موضوعات هم با توجه به نیازها و چالش ها به آن پرداخته شد، مانند زن در اسلام. به طور کلی، معیار انتخاب 14 عنوان همان علوم اسلامی بوده است و امثال ادبیات و منطق که فرمودید در این حوزه نمی گنجد. ضمن اینکه ما در صدد استقصای همه موارد آن نبوده ایم و تنها مهم ترین ها را آورده ایم».

سؤالات دیگر

به دلیل کمبود وقت فرصت کافی برای پاسخگویی به همه سؤالات به دست نیامد از جمله حجة الاسلام نظامی با اشاره به برنامه 20 ساله کشور پرسید : چشم انداز 20 ساله پایگاه شما مشخص نیست .ممکن است بگویید شتاب ها و پیشرفت های اینترنت در این زمینه جلوی چنین کاری را می گیرد، ولی آیا چشم انداز 2 ساله شما مشخص است؟

دیگر آنکه چرا سیاست پایگاه حوزه به جای تبیینی کار کردن، تهاجمی نیست؟ چرا شما مسائلی مانند چرا کافران از مرگ می هراسند و آرامش ندارند را مطرح نمی کنید؟

حتی اگر بخواهید سیاست تبیینی داشته باشید باید هنر اطلاع رسانی داشته باشید. هنر اطلاع رسانی این نیست که مکتوبات موجود را در اینترنت قرار دهیم، باید فرهنگ E-learning را حاکم نماییم».

وی در پایان با اشاره به موفقیت های پایگاه و پیشرفت های روزافزون آن گفت: «بنده این پایگاه را نسبتاً موفق می بینم و نسبت به سال های قبل تحول جدی در آن صورت گرفته ولی من چند پرسش برایم مطرح است:

1. محتوای پایگاه با اهداف اعلام شده چه مقدار تناسب دارد؟

2. آیا گروهی متخصص محتوای آن را تأیید و ارزیابی می کنند؟

3. آیا در سایت با زبان مستدل و مستحکم صحبت شده است؟

4. چقدر به ویرایش و دستور زبان فارسی توجه کرده اید؟

5. آیا پایگاه حوزه نت با سیستم عامل هایی مانند Apple و لینوکس کار می کند؟

6. آیا لینک شکسته ندارد و پیوندها همه درست کار می کنند؟

7. به نظر شما دسترسی کاربر به پایگاه چه تغییری در اطلاعات، دانش و گرایش او ایجاد می کند؟»

در ادامه یکی از شرکت کنندگان حاضر در جلسه با اشاره به شمار پایگاه های شیعی و اسلامی که در شبکه جهانی فعالیت می کنند، بیان داشت: «کارهای مشترک در این پایگاه ها زیاد است و معمولاً همه، کتاب ها و مجلات خاصی را ارائه کرده اند. این کارهای موازی و تکراری نامناسب است و باید در این باره چاره اندیشی شود؛ به عنوان مثال، در جاهای متعدد بخش پاسخ به پرسش ها راه اندازی شده و مراکز متعددی متکفل آن هستند با آنکه پرسش ها تکراری و کارها موازی است. بنابر این، لازم است که همه آنها متمرکز شوند. از سوی دیگر، پاسخ به شبهات روز نیز می بایست مورد توجه واقع شود و بخش خاصی به آن اختصاص یابد که تاکنون در این زمینه هیچ پایگاهی، بخش اختصاصی برای آن راه اندازی نکرده است. شما باید شبهات را بیاورید و به آن پاسخ دهید».

وی در پایان به مدیریت اطلاعات و طبقه بندی آن در پایگاه حوزه اشاره کرد و افزود: «طبقه بندی اطلاعات و مطالب، به طور علمی انجام نشده و بر اساس یک قاعده استاندارد و موازین خاصی صورت نگرفته است».

تشکر

در پایان نشست، حجة الاسلام دکتر شهریاری ضمن تشکر از خانه پژوهش قم گفت: «از اینکه فرصتی فراهم آمد تا از نظرات و انتقادات دوستان و کارشناسان بهره ببریم، خرسندیم و از همه کسانی که پیشنهاد و نظری در جهت بهبود محتوایی و فنی پایگاه دارند دعوت می کنیم تا آن را در اختیار مسئولان قرار دهند، بهویژه آنکه مرحله چهارم بازنگری پایگاه هم در حال بررسی و اجراست».