یول برینر، اولین بازیگر روس برنده‌ی اسکار

همشهری آنلاین: یول بوریسوویچ برینر (Yuliy Borisovich Bryner) در سال 1920 در منطقه ولادی‌وستوک کشور روسیه به دنیا آمد

پدرش مهندس معدن و اهل سوئیس و مادربزرگ پدری‌اش متولد ایرکوتسک روسیه بود. مادرش نیز اهل روسیه و از کولی‌های روما بود.

در کودکی وی مدعی شده بود که او و خواهر ناتنی‌اش با نام ورا که بعدها خواننده اپرا شد، توسط کولی‌ها بزرگ و به پاریس آورده شدند و در 13 سالگی یول به گروهی کولی پیوست و به خوانندگی و نوازندگی بالالایکا در باشگاه‌های شبانه پرداخت.

 

برینر سال‌های آخر نوجوانی در سیرک دی ور پاریس بند باز بود و پس از سقوط آسیب جدی دید. پس از بهبودی کامل به عنوان کارگر صحنه و کارآموز بازیگری به گروه تئاتر پیتوئف پیوست. همزمان نیز در دانشگاه سوربن مشغول تحصیل شد. در سال 1940 همراه گروه تئاتر شکسپیر به آمریکا آمد.

وی به دلیل آشنایی کامل به چندین زبان در سال 1942 و دوران جنگ به عنوان مفسر بخش فرانسوی رادیو از سوی اداره اطلاعات جنگ به کار گمارده شد. در سال 1946 در کنار مری مارتین با نمایشنامه آهنگ لوت به برادوی راه یافت.

یول برینر سال 1951 با انتخاب شدن برای ایفای نقش سلطان در نمایشنامه بسیار موفق سلطان و من از گمنامی به درآمد و چندین جایزه را ربود و منتقدان او را ستایش کردند.

پس از 1246 اجرا به هالیوود رفت و موفقیت را در اقتباس سینمایی این نمایشنامه تکرار کرد و اسکار بهترین بازیگر مرد را نصیب خود کرد. مشخص‌ترین ویژگی یول براینر اقتدار و جذابیت فوق العاده و سر طاس او ست.

 

برینر بازیگر تئاتر و سینما و زاده روسیه بود و برای بازی‌ در موزیکال سلطان و من، رامسس دوم در فیلم 10 فرمان ساخته سیسیل دمیل و نقش اصلی فیلم 7 دلاور شهرت دارد.

برینر برای صدای گرم و پخته‌اش مورد توجه بود و سر تراشیده‌ای که با آن نقش سلطان را در فیلم سلطان و من بازی کرد به عنوان یک ویژگی و گزینش شخصی تا آخر عمر با او باقی ماند.

او برای بازی در فیلم سلطان و من جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را به دست آورد. در سال 1985 برای تقدیر از 4525 بار ایفای نقش در نمایش سلطان و من جایزه ویژۀ تونی به او اهدا شد.

برینر همچنین عکاس و نویسنده دو کتاب بود. سال‌ها بعد از مرگش بیش از 60 عکس اختصاصی گرفته شده که توسط یول برینر از پشت صحنه فیلم‌های سینمایی و خلوت خصوصی بازیگران هالیوود گرفته شده بود در پاریس به نمایش درآمد.

بیش از 8 هزار حلقه فیلم چاپ نشده از این هنرمند توسط دخترش ویکتوریا در کشوی کمدش کشف و به دست چاپ سپرده شد. عکس‌هایی از مشهورترین چهره‌های سینما در حالات مختلف از جمله الیزابت تایلور، اینگرید برگمان و فرانک سیناترا.سینما

برینر در تمام طول زندگی‌اش سیگاری در میان انگشتانش داشت. در ماه سپتامبر 1983 بیماری یول برینر سرطان ریه تشخیص داده شد و به او گفته شد که فقط چند ماه زنده خواهد بود.

در ژانویه 1985، 9 ماه پیش از مرگ، در گفت‌وگویی با برنامه‌ای تلویزیونی از تمایل خود برای تهیه آگهی ضد سیگار پرده برداشت. هر چند که او موفق به این کار نشد، ولی برشی از همین گفت‌وگو پس از مرگ برینر به وسیله انجمن سرطان آمریکا برای آگاهی‌رسانی عمومی به نمایش درآمد.

 

او در این کلیپ می‌گفت: «حال که من رفتنی هستم، به شما می‌گویم که سیگار نکشید. هر کاری می‌کنید، فقط سیگار نکشید. اگر می‌توانستم سیگار را از گذشته‌ام حذف کنم، مطمئن‌ام که امروز مجبور نبودیم راجع به سرطان صحبت کنیم».

این آگهی بعدها در نمایشگاه سیار دنیاهای تن به نمایش گذاشته شد. پس از درگذشت او، انجمن ریه آمریکا مجموعه‌ای به یاد ماندنی از فیلم‌های تبلیغی را پخش کرد که در آن برینر مشرف به مرگ از تمام کسانی که سیگار می‌کشند تمنا می‌کرد تا از این عادتی که به قیمت جان او تمام شده بود دست بردارند.

وی 4 بار ازدواج کرد، دارای 3 فرزند بود و 2 کودک ویتنامی را نیز به فرزندخواندگی قبول کرده بود.

یول برینر 10 اکتبر سال 1985، درست همان روزی که اورسون ولز از دنیا رفت، در سن 65 سالگی بر اثر بیماری سرطان ریه در شهر نیویورک آمریکا درگذشت.

برخی از آثار هنری یول برینر:

 بندر نیویورک (1949) سلطان و من (1956) ده فرمان (1956) آناستازیا (1956)برادران کارامازوف (1958) دزد دریایی (1958) سفر (1959) خشم و هیاهو (1959)سلیمان و ملکه سبا (1959)  یک بار دیگر با احساس (1960) وصیت‌نامه ارفه (1960) بسته غیرمنتظره (1960)هفت دلاور (1960)دوباره خداحافظ (1961)فرار از ظهرین (1962) تاراس بولبا (1962) سلاطین آفتاب (1963) پرواز از آشیا (1964)دعوت از یک تیرانداز (1964)  موریتوری (1965)سایه‌ای غول‌آسا بیافکن (1966)خشخاش هم گلی است (1966)بازگشت هفت دلاور (1966) جاسوس سه‌جانبه (1966)مرد مضاعف (1967)دوئل طولانی (1967)پانچوویلا (1967) تابستان پیکاسو (1969)پرونده غاز طلایی (1969) نبرد نرتوا (1969)زن دیوانه شایلو (1969)مسیحی جادویی (1969)خداحافظ ساباتا (1971)نوری در پایان دنیا (1971)عاشقانه یک اسب‌دزد (1971)کتلو (1971)پلیس (1972)  پرواز شبانه از مسکو (1973) دنیای غرب (1973 آخرین مبارز (1975) شوق مرگ (1976) دنیای آینده (1976)