در بین میوه های زمستانی لیمو ترش شاید به علت این که مردم تا حدودی با خواص شفابخش آن آشنایی دارند، در بالاترین سطح تقاضای اغلب افراد قرار دارد. در فصل سرما لیمو ترش بازار بسیار گرمی دارد؛ چه به علت خاصیت آن برای کاهش هیستامین و وجود ویتامینها و مواد معدنی مفید، برای کنترل و جلوگیری از بروز سرماخوردگی بسیار مورد توجه مردم است.
لیمو ترش و آب آن به صورت تازه مقدار فراوانی ویتامین «ث» دارد. بدن انسان از ویتامین «ث» برای ساختن کلاژن یعنی ماده ای که مثل ملات سلولهای بدن را در ارتباط با هم به طور منسجم نگه میدارد، استفاده میکند. کلاژن برای التیام زخمها و بریدگیها نیز مفید است.
دو ترکیب شیمیایی مفید به نامهای لیمونین و لیمونن در لیمو ترش وجود دارد که به نظر میرسد بعضی تغییرات بدخیم کننده در روند سرطانی شدن سلولها را متوقف میکند. ماده لیمونن که قسمت آن در پوست زرد رنگ لیمو ترش قرار دارد، فعالیت پروتیینهایی را که برای حذف هورمون مزاحم استرادیول مؤثرند، افزایش میدهد. استرادیول یکی از هورمون های طبیعی زنانه است که افزایش آن در تولید سرطان پستان نقش دارد. هم چنین نشان داده شده است که لیمونن مقدار آنزیمهایی را که به از بین بردن مواد شیمیایی سرطان زا کمک میکند، افزایش میدهد. بعضی از اشخاص که برای گرفتن آب مقدار زیادی لیمو ترش از وسایل ساده دستی استفاده میکنند، به علت خاصی ممکن است دچار ناراحتی نامعلومی شوند که آن را «بیماری لیموترشی» می نامند. در لیمو ترش و در لیموی آبگیری یک ترکیب شیمیایی به نام «فوروکومارین» وجود دارد که پوست بدن انسان را در مقابل نور مستقیم آفتاب حساس میکند. در آزمایشی که انجام گرفته بود مردی پس از آبگیری 60 لیمو ترش دست چپش دچار ورم دردناکی شد. این ناراحتی به ناراحتی ناشی از نور مارگاریتا موسوم است؛ چه این مرد که مبتلا به این عارضه شد مشغول آبگیری از لیمو ترش برای درست کردن نوعی نوشابه به نام مارگاریتا بود. بنابراین توصیه این است که در هنگام آبگیری از مقدار نسبتا زیادی لیمو ترش سعی کنید بلافاصله پس از اتمام کار دستهای خود را با آب بشویید که چربی پوست لیمو ترش کاملا از دست زدوده شود. برای محافظت در برابر نور آفتاب نیز به دستان خود کرمهای حفاظتکننده بزنید.
در اروپا معمولاً شرکتهای تهیه مواد غذایی، پوست لیمو ترش را پس از آبگیری دور نمیریزند بلکه آن را با آرد مخلوط کرده و در تهیه بعضی مواد غذایی به کار میبرند تا از خواص پوست لیمو ترش که مفیدترین قسمت آن است، استفاده کرده باشند.
توصیه میشود که از پوست لیمو ترش در تهیه انواع مواد غذایی استفاده کنید؛ چه ماده شیمیایی مفید لیمونن 65 درصد چربی پوست لیمو ترش را تشکیل می دهد و پوست لیمو ترش خشک نیز تا حدود زیادی این ماده مفید را در خود حفظ میکند. دلیل استفاده از لیمو عمانی خشک در غذاهای ایرانی از همین نکته ناشی می شود.
منبع:نشریه تغذیه و سلامتی شماره - 78