آمریکا متحد نمی خواهد، مزدور می خواهد . رژیمهایی که از ملت بریده خود را به دامن آمریکا می اندازند باید بدانند که روزی «تاریخ مصرف » شان به پایان می رسد! . نمونه اخیر آن قطع کمکهای مالی آمریکا به کشور مصر است که پس از امضای پیمان کمپ دیوید تا کنون ادامه داشت . آنچه در زیر می خوانید ترجمه فارسی گزارشی در این زمینه است که در مجله «العالم » چاپ لندن، شماره 575 منتشر شده است .
در نوزدهم ماه ژوئن گذشته، کمیته فرعی کمکهای خارجی کنگره آمریکا با برنامه اعطای کمکهای مالی به تعدادی از کشورها در سال 1998م به مبلغ 2/13 میلیارد دلار موافقت کرد . از این مبلغ 3 میلیارد دلار اختصاص به اسرائیل دارد .
این کمیته برای نخستین بار از سال 1978م به این طرف با پرداخت هرگونه کمک به کشور مصر در سال آینده مخالفت کرد و با این ترتیب پرداخت مبلغ 1/2 میلیارد دلار کمک سالیانه به مصر را که از تاریخ امضای پیمان صلح بین مصر و اسرائیل ادامه داشت، لغو کرد .
«سناتور ماکونیل » ، رئیس این کمیته، در توجیه این تصمیم گفت: مصر در برابر طرح صلح خاورمیانه اشکال تراشی می کند و این دولت سیاست خود را در برابر صلح منطقه تغییر داده است . وی شخص «حسنی مبارک » ، رئیس جمهوری مصر را متهم به برهم زدن گفتگوهای «الخلیل » و تعلیق مذاکرات چندجانبه و تشکیل کنفرانس سران کشورهای عربی در قاهره متهم کرد که در این کنفرانس، از سرگیری تحریم اقتصادی اسرائیل از طرف سران شرکت کننده در کنفرانس تصویب شد . وی ادامه داد: مبارک تنها رئیس یک کشور عربی است که دعوت کلینتون، رئیس جمهوری آمریکا جهت شرکت در کنفرانس سپتامبر گذشته را رد کرد . علاوه بر این، مبارک در جهت برقراری روابط گرم با لیبی تروریست که با سلاح شیمیایی مسلح است، تلاش می کند واز «قذافی » ، رهبر لیبی دفاع می کند .
عکس العمل محافل رسمی و ملی
همه سیاستمداران و رهبران احزاب مصری بر این باورند که تصمیم قطع کمکهای آمریکا - که تصمیم نهائی بشمار نمی رود - در واقع پیام روشن تهدید آمریکا محسوب می شود که مصر را دعوت به تسلیم در برابر خواسته های آمریکا، عدم افزایش بحران با اسرائیل و قطع روابط با لیبی می کند . اما به رغم این باور، عموم محافل رسمی و ملی از این اقدام سلطه جویانه آمریکا اعلان نفرت کردند و سیاست آمریکا را به شدت مورد حمله قرار دادند . کار به جایی رسید که بعضیها عینا شعارهای قدیمی ملی را که در تظاهرات دهه پنجاه بر ضد اشغال مصر توسط انگلیس به کار می رفت، (مانند: استقلال کامل یا مرگ سریع) . بر ضد آمریکا به کار بردند و نمایندگان کنگره آمریکا را «مزدوران صهیونیسم » و بازیچه دست اسرائیل خواندند و خواستار بی نیازی کامل از این کمک و هرگونه وام از آمریکا، و همکاری باکشورهای عربی و اسلامی در برابر تهدیدهای آمریکا شدند .
در سطح رسمی، دیپلماتهای مصری، تصمیم کمیته اعطای مساعدتهای خارجی در کنگره آمریکا را اقدامی «تحریک آمیز» برای مصر خواندند به ویژه آن که این تصمیم بعد از تصمیم خطرناکتر دیگر یعنی شناختن «قدس » به عنوان پایتخت اسرائیل گرفته شده است . به نظر آنان انتظار نمی رفت آمریکا به این شکل واضح پیام تهدید برای مصر بفرستد هرچند قاهره از سال 1993م احتمال قطع کمکهای آمریکا به مصر را می داد . با این حال برخی از مسؤولان بلندپایه مصری در برابر این تصمیم چنان اظهار نظر ملایمی کردند که بی شباهت به تجاهل نیست! ; مثلا «عمروموسی » ، وزیر امور خارجه مصر در این باره چنین اظهار نظر کرد:
جنگی که کنگره آمریکا بر ضد مصر راه انداخته تا در موضع مصر در برابر طرح صلح خاورمیانه اثر بگذارد و آن را از شکست نجات دهد، سیاست مصر را که بر پایه تحقق صلح متعادل استوار است، تغییر نخواهد داد . در این حال «اسامة الباز» ، مشاور حسنی مبارک، بیش از همه به لوبی (گروه فشار) صهیونیستی در درون کنگره آمریکا حمله کرد و گفت:
این تصمیم با اعمال نفوذ گروه فشار صهیونیستی به ویژه در درون کنگره آمریکا اتخاذ شده است .
اما مهمترین موضوعی که مسؤولان مصری روی آن تکیه کردند، تاکید بر این مطلب بود که مصر از مدتی پیش خود را برای بی نیازی از کمک آمریکا آماده می کند و بارها توسط حسنی مبارک اعلام شده است که مصر درک می کند که این کمک برای همیشه ادامه نخواهد یافت! .
استقبال رهبران مخالف دولت مصر، از تصمیم آمریکا
در سطح رهبران مخالفان دولت مصر و تحصیل کردگان، تصمیم کنگره آمریکا با استقبال فوق العاده ای روبرو شد، البته نه به خاطر اصل تصمیم، بلکه به این خاطر که به گفته آنان این اقدام به مصر کمک خواهد کرد که به خود متکی باشد و این کشور را از شروط سیاسی این کمک رهایی خواهد بخشید .
نکته مهم در این جا این است که رهبران حزب لیبرالیست «وفد» تندتر از همه، به این تصمیم حمله کردند درحالی که در مصر به این حزب، به عنوان جایگزین آمریکایی حزب وطنی حاکم نگاه می کنند . «فؤاد سراج الدین » ، رئیس حزب «وفد» این تصمیم را مورد حمله قرار داد و هرگونه تاثیرگذاری آن را در سیاست مصر بعید شمرد و آن را گواهی میهنی بر سرفرازی نظام حاکم بر مصر و سیاست عربی و بین المللی آن خواند و گفت: باید برای استقلال کشور، از این کمک بی نیاز شویم . «دکتر نعمان جمعه » ، نائب رئیس حزب «وفد» گفت:
«این، بهترین خبری است که شنیده ام زیرا این موضوع دلیل بر استقلال اراده سیاسی مصر، و جدایی آن از اراده امپریالیستی هم پیمان با صهیونیستها است » .
او به تحریم کالاها و شرکتهای آمریکایی دعوت کرد . «جمال بدوی » ، سردبیر روزنامه «وفد» نظریه خود را طی مقاله تندی که در این روزنامه نوشت، بیان کرد او در مقدمه این مقاله نوشت:
«امکان ندارد که سرنوشت مصر در دست مزدوران صهیونیسم در کنگره آمریکا باشد و برای ملت ما امکان ندارد که بر در کاخ حکومت آمریکا صف کشیده از مزدوران اسرائیل در کاخ سفید، پنتاگون و وزارت امور خارجه که یهود بر آن تسلط دارند، گدایی کند» ! .
اظهار خوشوقتی رهبران احزاب اسلامی
همچنین رهبران حزب اسلام گرای «العمل » از این تصمیم کنگره آمریکا اظهار خوشوقتی کردند زیرا به عقیده آنان این تصمیم موجب چرخش سیاست مصر به سوی همکاری بیشتر با اکثر کشورهای عربی و اسلامی می گردد . «ابراهیم شکری » ، رئیس این حزب، قطع کمک آمریکا راتلاش برای اعمال فشار و تهدید خواند و گفت:
«باید دولت ما از تکیه بر این کمکها صرف نظر کند و به سمت همکاری با مجموعه بیانیه دمشق و گروه هشت کشور اسلامی و ایجاد بازارهای آزاد با لیبی و سودان و سوریه گرایش پیدا کند تا یک مجموعه عربی در رویارویی با تهدیدهای آمریکا به وجود آید» .
«مجدی حسین » ، سردبیر روزنامه «شعب » که سخنگوی حزب «العمل » است، در گفتگو با مجله «العالم » گفت:
در این جریان بیشترین ضرر را امریکا کرده و برنده اول مصر است زیرا این کمک یکی از ابزارهای نفوذ آمریکا در جامعهئ مصر و موجب تحمیل شروط سیاسی بر این کشور بود . او یادآوری کرد که مصر تنها کشور عربی نیست که با آمریکا اختلاف دارد، بلکه بین آمریکا و عربستان سعودی نیز اختلاف رو به افزایش هست و حتی آثار آن در تبلیغات دولت سعودی کم کم آشکار می شود .
جمعیت «اخوان المسلمین » بر ضرورت مخالفت با این تصمیم به وسیله تلاش برای ایجاد وحدت عربی واسلای تکیه کرد . «مامون الهیضبی » ، نائب رهبر جمعیت اخوان المسلمین دعوت کرد که جبهه داخلی آماده گردد تا در برابر این تصمیم صف واحدی تشکیل دهند . او گفت:
«دولت باید به جای تضعیف نیروهای ملی و سرکوب آزادیها، به ملت و نیروی آن تکیه کند . دولت باید یک وحدت اقتصادی عربی به وجود آورد و روابط خود را با ایران و سودان از سر بگیرد» .
حملات تند مطبوعات دولتی
از طرف دیگر مطبوعات دولتی مصر، آمریکا را به خاطر تصویب قطع کمک به مصر مورد حملات تندی قرار دادند . قبل از این، بعضی از این مطبوعات، به خاطر موضع آمریکا در مورد قدس، سیل لعن و نفرت را به سوی کنگره آمریکا سرازیر می کردند .
در مطبوعات دولتی، برجسته ترین نقد در این زمینه، مقاله «ابراهیم نافع » ، دبیر انجمن روزنامه نگاران و سردبیر روزنامه «الاهرام » است . وی در این روزنامه نوشت:
«سناتور ماکونیل » کاملا تسلیم اراده گروههای فشار صهیونیستی شده و در دام تحریک و تهدید افتاده است . کنگره آمریکا به زودی درخواهد یافت که توسل به تهدید، با قطع کمک مالی، در اعمال فشار به هیچ دولتی، شیوه موفقی نیست .
اقدامات خنثی کننده دولت مصر
مجله «العالم » اطلاع حاصل کرد که دولت مصر با وجود آن که می داند مصوبه نهائی کنگره آمریکا هنوز صادر نشده و تصمیم کمیته فرعی تخصیص مساعدتها، صرفا یک تهدید و هشدار اولیه است، در عین حال برای رویارویی با قطع کمک آمریکا عملا یک سلسله تدابیر کوتاه مدت را شروع کرده است . در این زمینه مطالعه و بررسی سریعی توسط کارشناسان اقتصادی برای عرضه به هیات وزیران صورت گرفته که شامل حجم کمکهای آمریکا طی ده سال گذشته و میزان استفاده و بهره وری از این کمکها است .
کارشناسان اقتصادی انتظار دارند که اقدامات احتیاطی دولت مصر شامل کاهش هزینه دولت، کم کردن بودجه برنامه هایی که این کمک صرف آنها می شد، باشد مانند: تمرین و آموزش و پروژه های توسعه استانها و پیشرفت زراعی .
حجم و موارد مصرف کمکهای مالی آمریکا
گفته می شود که حجم کمکهای مالی آمریکا که مصر از سال 1978 تاکنون دریافت داشته، طبق اظهارات رسمی، بالغ بر حدود 42 میلیارد دلار یعنی به طور متوسط 2/22 میلیارد دلار در هر سال می شود و این مبلغ در واقع حدود 8/2 درصد درآمد ملی این کشور است که در بودجه امسال (97/1998) بالغ بر 268 میلیارد جنیه مصری می باشد . از کمک اعطایی آمریکا، هر سال 4/1 میلیارد دلار صرف خرید اسلحه و تجهیزات نظامی آمریکایی و حدود 825 میلیون دلار نیز صرف خرید کالاها و خدمات آمریکایی می شود . باقی مانده هم حقوق مستشاران آمریکایی و کرایه شرکتهای حمل و نقل دریایی آمریکایی را تامین می کند که این کمکها را به مصر حمل می کنند! .
