عضو کالج بین المللی جراحان
این شش مطلب می توانند در تندرستی شما مؤثر باشند . در این شماره سه مورد از مطالب ششگانه از نظر شما می گذرد:
1 . نبات و آب نبات و شیرینی:
به تازگی مطالعه ای در دانشگاه پرآوازه «هاروارد» انجام گرفته است و دانشمندان به این نتیجه رسیده اند، مردان سالمندی که در عرض هر ماه یک تا سه بار کمی نبات و یا آب نبات می خورند، بیش از دیگران عمر می کنند .
پژوهشگر «هاروارد» به نام دکتر «آی مین لی » (1) با وجود این، می گوید: اگر شما شیرینی نمی خورید، اکنون شروع به خوردن آن نکنید ولی کسانی که به مقدار کم شیرینی می خورند، نباید احساس گناه کنند و خود را ملامت نمایند چون مطالعات بیشتری باید انجام گیرد تا این مطلب ثابت شود ولی در عین حال این نباید جوازی برای خوردن شوکولات و انواع دیگر شیرینی ها گردد گرچه برخی از آنها مانند نبات دارای ماده سودمند ضد اکسید هستند . شوکولات پر از ماده چربی است و در نتیجه پر کالری و چاق کننده، بنابراین خوردن آن فقط گاه گاهی، آنهم به مقدار کم، شاید مجاز باشد چون آن نیز ماده ضد اکسید دارد . خوردن گاه گاهی از مواد شیرینی باید همراه با فعالیت بدنی باشد تا از چاقی پیش گیری شود چه چاقی و جمع شدن چربی در بدن، برای تندرستی زیان آور است . در غیر این صورت (یعنی عدم فعالیت) مطلقا از فرآورده های شکر (مانند مربا، قند، نان شکری و غیره) پرهیز کنید .
2 . بدترین نوع هوای آلوده، درست زیر سقف خانه شماست
در بدو امر به نظر می رسد که آلودگی هوا فقط بیرون از خانه است در صورتی که هوای داخل خانه نیز به نحوی آلوده می شود . چه مطالعات دانشوران نشان داده است که اندرون خانه ممکن است دو تا پنج برابر بیرون آلوده باشد . این آلودگی ممکن است در ساختمانهای نوساز بیشتر باشد چون مواد شیمیائی مانند رنگ اتاق ها و غیره، به آلودگی هوا کمک می کنند . آلودگی هوای اندرون خانه وقتی با آلودگی هوای بیرون که وارد می شود توام گردد، دوچندان می شود .
ذرات معلق موجود در دود آشپزخانه و قارچ ها که ممکن است در یخچال و دستشوئی تولید شوند، ایجاد گاز سمی می نمایند و نیز موادی که در اثر افزودن «کلر» به آب آشامیدنی (چون این ماده فرار است) تبدیل به گاز و یا بخار می شوند . این مواد در حیوانات سرطان زا هستند . وقتی که با آب کلرینه شده استحمام می کنیم، با تنفس مقدار گاز کلری که وارد بدن می شود، در واقع بیش از کلر یک لیوان آب لوله کشی کلرینه شده وارد بدن شده است .
مقداری گاز از ماشین های ظرف شوئی و لباس شوئی، به سبب پخش شدن گاز آب مصرفی و برخی مواد شیمیائی، وارد بدن می شود این گازها شاید به همان مقدار برسند که به وسیله آشامیدن آب کلرینه به بدن وارد می شود . هر شخص بالغ، با وزن متوسط، روزانه حدود دو لیتر آب به شکل های گوناگون می خورد و صدها لیتر دیگر نیز به گونه ای دیگر مصرف می نماید . افزون بر استحمام و دوش گرفتن، ماشین های ظرف شوئی و لباس شوئی، بزرگترین منبع آلوده کننده محیط خانه هستند به ویژه اینکه این ماشین ها مواد شیمیائی آب مصرفی را توی هوای اتاق یا آشپزخانه پخش می کنند .
پیش از اینکه از این مطالب مضطرب شوید، به خاطر داشته باشید گرچه آلودگی داخل خانه یکی از موارد آلودگی محیط زیست است، ولی تاکنون کسی نمی داند این مقدار اندک آلودگی در چه مدت زمان می تواند برای انسان زیان آور باشد . مطالعات، تنها روی حیوانات انجام گرفته است که در مدت کوتاه به حد کافی در معرض مواد زیان آور قرار گرفته اند و آنگهی اگر آب لوله کشی با وسایل فیزیکی تصفیه شوند، این زیان ها را نخواهند داشت .
برخی از دانشوران بر این باورند که بین آلودگی محیط خانه و بیماری آسم (نوعی تنگی نفس) ارتباطی وجود دارد . اما مطلب هنوز روشن نیست .
چه باید کرد؟
خوشبختانه با برداشتن چند گام می توانید توی خانه را تمیز نگاه دارید:
الف: یکی از راه ها این است که فیلتر زغالی یا گرد زغال را در یک کیسه پارچه ای ریخته و آن را به شیر دوش حمام و شیر آب آشپزخانه وصل کنید به طوری که آب از روی زغال بگذرد .
ب: وقت غذا پختن، موقع به کار انداختن ماشین ظرف شوئی و لباس شوئی و یا خالی کردن آنها، پنجره های آشپزخانه و هواکش را باز کنید . بهتر است پس از آن که ماشین ظرف شویی را خاموش کردید، و آن از دور افتاد، یکی دو ساعت بعد در آن را باز کنید .
ج: لباس ها را در آب سرد بشوئید یعنی اینکه وقتی ماشین لباس شوئی را به کار می اندازید، شیر آب سرد را باز کنید چون آب گرم به آزاد شدن مواد جانبی به وسیله «کلرین » (2) کمک می کند .
د: موقع شستن، لباس شوئی را بیش از حد نیاز پر نکنید چه در این صورت پراکنده شدن آب به کمترین مقدار می رسد و کمترین مقدار مواد شیمیائی وارد هوای خانه می شود .
ه: از مواد بوگیر در مستراح استفاده نکنید . در صورت امکان از به کار بردن مواد ضد بید بپرهیزید چه هر دوی آنها ممکن است محتوی مواد شیمیائی بالقوه خطرناک باشند به ویژه برای کودکان .
و: مواد شیمیائی مانند تمیزکننده ها، بنزین و حشره کش ها را در حیاط خانه و در سایه نگاه دارید نه در توی منزل و یا در گاراژی که وصل به خانه بوده و به محل مسکونی در دارد .
ز: شمع روشن نکنید . شمع، موقع سوختن ممکن است «بنزن » (3) و مواد شیمایئی بالقوه خطرناک پخش کند . این مطلب به ویژه در شمع های معطر بیشتر صدق می کند . ذره های دوده به قدر کافی ریز هستند که بتوانند در اعماق ریه جایگزین شوند . مواد سرطان زا ممکن است در نهایت وارد جریان خون شوند .
3 . پرهیز از مار گزیدگی
گرچه شگفت انگیز به نظر می رسد، ولی واقعیت دارد که مارهای سمی پس از مردن و حتی جدا شدن سر آنها از بدن، باز هم تا یک ساعت توانائی نیش زدن و تزریق زهر را دارند .
اما چگونه؟
پس از مردن مار و جدا شدن سر آن، غده های زهری و دندانهای تزریق کننده زهر، هنوز دست نخورده است و هنوز عمل اعصاب آنها به نوعی فعال است . یک خزنده شناس بنام آقای «وینستون کارد» (4) که مدیر بخش خزنده های باغ وحش «دالاس » (5) آمریکاست، اظهار می کند که این امر تنها مربوط به مارها نیست، بلکه مرغ نیز پس از ذبح چند بار پرش می کند . طبق برآوردی که در مجله طبی مشهور «نیانگلند» (6) منتشر شده است در سال 1997 در آمریکا 504 نفر به وسیله مار زنگی دچار مارگزیدگی شده اند که احتمال می رود برخی از مارها مرده و یا ظاهرا مرده بودند .
چه باید کرد؟
بهترین راه برای جلوگیری از نیش مار این است که اگر شما در منطقه ای که احتمال تردد و یا زندگی مار وجود دارد قدم می زنید و یا کار می کنید و یا در جنگل ها و مزارعی که مار هست راه می روید، علاوه بر پوشیدن چکمه های بلند و ضخیم، چوب دستی به دست بگیرید تا با آن بتوانید مار را که در زیر بوته است، از خود دور کنید . اگر زیر چادر و یا درخت استراحت می کنید، به ویژه در دامنه کوه، دقت کنید که جلوی چادر شما ماری چنبره نزده باشد و در آن محل شکافی و یا سوراخی نباشد که احتمالا لانه مار است . هرگاه با ماری به ویژه مار زهری روبه رو شدید، به نظر شما خواه زنده است و یا مرده، هرگز نکوشید که آن را بکشید و یا به آن دست بزنید چه بسیاری از مار گزیدگیها وقتی اتفاق می افتد که فرد، مار را تحریک کرده باشد . این را بدانید اگر شما کاری به مار نداشته باشید، آنهم کاری با شما ندارد . مار حیوانی است بی آزار . شما به آن فرصت بدهید که راه خود را بگیرد و از شما دور شود . اگر مار را اذیت نکنید شما را تعقیب نخواهد کرد . هرگز به مار دست نزنید . اگر مار شما را گزید خود راگم نکنید در عین حال زخم و ضایعه را ناچیز نشمارید که چه بسا همان زخم کوچک خطرهای بزرگی در پی داشته باشد . پس بی درنگ خود را به نزدیک ترین درمانگاه برسانید .
احتمالا نخستین نشانه های مارگزیدگی درد و ورم است همراه با خونریزی نسبتا زیاد، چون زهر مار انعقاد طبیعی خون را مختل می کند، خوشبختانه امروزه با بکار بردن سرم ضد زهرمار، فقط عده انگشت شماری از این حادثه می میرند . جالب اینکه یک مورد در همان مجله یاد شده گزارش شده است که مردی بر اثر گزیده شدن به وسیله مار مرده، پس از درمانهای لازم، لاجرم انگشت دست خود را از دست داد .
پی نوشت ها:
1. -1-Min Lee.
2. CHlorine.
3. Benzene.
4. Winston Card.
5. Dallas.
6. New England Journal Of Medicine, June 1998.