خجالت عبارت است از اضطراب و نگرانی در محیط های عمومی و هنگام شرکت در تعاملات اجتماعی
کودکانی که در مقابل دیگران صحبت نمی کنند و زمانی که از آنها بطور مستقیم سؤال می شود از پاسخ دادن اجتناب می کنند، در زمره ی کودکان خجالتی قرار می گیرند. چنین کودکانی در هیچ مسابقه و فعالیتی شرکت نمی کنند یا به مکان هایی مثل زمین بازی مدرسه نمی روند؛مگر اینکه از طرف یکی از والدین یا دوستان نزدیک مورد حمایت قرار بگیرند
حس کمرویی در کودکان می تواند موجب خجالت زدگی آنها از طریق جلب توجه عموم شود(حتی اگر این جلب توجه مثبت باشد
بسیاری از کودکان در بعضی از مکان ها نظیرمهدکودک یا پیش دبستانی خجالتی هستند. یک شخصیت درونگرا، خود به تنهایی مشکلی به وجود نمی آورد. اما زمانی یک رفتار خجالتی می تواند آزار دهنده باشد که او را از داشتن دوست، شرکت در بازی و دیگر فرصت های یادگیری دور کند که این خود می تواند مشکل ساز باشد
عوامل خجالت
تحقیقات نشان می دهد که میل به کمرویی ممکن است ژنتیکی باشد. با توجه به تحقیقات انجام شده در دانشگاه هاروارد در رابطه با نوزادان، متوجه شدند که پانزده تا بیست درصد نوزادان تازه به دنیا آمده در این محیط جدید ساکت، هشیار وآرام هستند. با این وجود، حدود25درصد از این نوزادان نوجوانان خجالتی نمی شوند؛ در حالی که بعضی از نوجوانان خجالتی، کودکی پرشور و نشاطی داشته اند
گفته می شود محیط یک کودک عامل مهمی است که او در آینده به یک نوجوان خجالتی تبدیل شود یا برعکس. میل به کمرویی یا خجالتی بودن با توجه به شرایط خانه نظیر بی ثباتی در تربیت فرزند، اختلافات خانوادگی، انتقاد تند و اقتدار خواهر و برادر بیشتر خواهد شد
به فرزند خجالتی خود کمک کنید
والدینی که فرزندان خود را به نحوی قبول دارند و از آنها حمایت می کنند. به آنها کمک می کنند تا در تعاملات اجتماعی خود راحت برخورد کنند
تجربه ی یک موفقیت در بعضی از موقعیت های اجتماعی موجب تشویق کودک در موقعیت های مشابه آتی می شود. دست انداختن و مسخره کرده یک کودک، بیان کردن عقاید و احساساتش، برچسب خجالتی زدن بر او و تحمیل ارتباطات اجتماعی چاره ساز نخواهد بود
اما روش های مفیدی برای کمک به پدر و مادرها وجود دارد؛ قدردانی تان را از کودک خود برای کسی که هست بیان کنید. بچه های خجالتی اغلب شنونده های خوبی هستند و نسبت به دیگران کمتر پرخاشگری می کنند. بیشتر کودکانی که زمان خود را صرف بازی کردن با خود می کنند. هم به والدین شان نزدیک اند و هم دوستان صادق و باوفایی هستند. از فرزند خود در محیط های ناآشنا حمایت کنید. تنهایش نگذارید و اجازه بدهید قبل از شرکت کردن در جمع، محیط و شرایط را به دقت بررسی کند
با کودک خود نمایش بازی کنید. گفتن و انجام دادن کارهایی را که برای او سخت به نظر می رسد با او تمرین کنید
فعالیت هایی را مشخص کنید که فرزند شما از عهده ی آن برمی آید
کمکش کنید تا کارهایی را در زمانی که افراد خانواده یا دوستان دور هم هستند انجام دهد. مثلا کودک می تواند نشان دهد که میهمانان لباس شان را کجا قرار دهند و یا دستمال سفره ها را روی میز بچیند
او را تشویق کنید که برای بچه های کوچک تر اسباب بازی بیاورد یا نشان بدهد چطور می توان با قطعات پازل خانه سازی کرد. در این صورت او اعتماد به نفس بیشتری در رابطه با بچه های کوچک تر پیدا می کند
اجازه بدهید فرزندتان برخی مسایلش را خودش حل کند، حتی اگر به سختی آن را انجام دهد. اطمینان خود را از توانایی فرزندتان برای سروکله زدن با مشکلات و پیدا کردن راه حل اظهار کنید
هنگامی که فرزندتان در یک موقعیت اجتماعی موفق می شود به آن توجه کنید و نظر بدهید
منبع: مجله 7روز زندگی (ش 99) 