بسیاری از خانم‌ها با بیان این مساله که نوشیدن شیر در دوران بارداری با مزاج آنها سازگار نیست و باعث یبوست می‌شود یا اینکه در دوران شیردهی‌شان، شیر نوشیدن سبب نفخ نوزاد می‌شود، مصرف این ماده غذایی فوق‌العاده مهم را کنار می‌گذارند.
در درجه اول باید تاکید کنم که شیر نه تنها یبوست‌آور نیست، بلکه به رفع یبوست نیز کمک می‌کند؛ به ویژه اگر صبح‌ها به شکل ناشتا مصرف شود و دمای آن نیز برخلاف دمای محیط باشد، یعنی در زمستان شیر گرم و در تابستان شیر سرد. به مادران باردار اکیدا توصیه می‌کنم مصرف شیر را در دوران بارداری ترک نکرده و حتی بیش از پیش مصرف کنند.
در مورد مادران شیرده نیز باید گفت شیر صرفا در مادرانی می‌تواند نفاخ باشد که عدم تحمل یا آلرژی نسبت به شیر داشته باشند. نفخ شیر نیز در وهله اول برای خود مادر است. اگر مادری در دوران شیردهی با خوردن شیر دچار نفخ شد، ترجیحا باید شیر را از برنامه غذایی حذف کرد. البته عدم تحمل یا آلرژی به شیر چیزی نیست که بعدا به وجود آمده باشد. معمولا در جوامع آسیایی که کشور ما هم جزو آن محسوب می‌شود به شکل طبیعی عدم تحمل شیر رایج است. این عدم تحمل نیز به دلیل مصرف نکردن شیر به وجود آمده که در اثر آن، فعالیت آنزیم لاکتاز تضعیف شده و اگرچه آنزیم وجود دارد اما فعال نیست؛ چون از زمانی که کودک را از شیر می‌گیریم، معمولا سعی می‌کنیم هیچ شیر دیگری به او ندهیم. کلیه افرادی که در دوران شیرخوارگی از شیر مادر استفاده کرده باشند، هیچ‌گونه عدم تحمل ژنتیکی ندارند و در دوران شیردهی دچار نفخ نمی‌شوند. اگر شیر برای‌شان مشکل ایجاد می‌کند، می‌توانند به شکل تدریجی به برنامه غذایی‌شان اضافه کنند؛ مثلا به اندازه یک استکان کوچک نصف شیر را با نصف آب جوشیده سرد شده یا ولرم رقیق کرده، بعد اگر این مقدار را توانستند تحمل کنند و علایمی مثل تهوع و نفخ به آنها دست نداد، این مقدار را به تدریج بیفزایند. مثلا بعد از یک هفته دو سوم شیر را با یک سوم آب و هفته بعد کل استکان را شیر بنوشند. این کار سبب فعال شدن تدریجی آنزیم لاکتاز شده و عدم تحمل شیر از بین می‌رود. ننوشیدن شیر به تنهایی و مصرف آن به همراه مواد دیگر (مثلا به شکل شیر برنج) نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر شیر به هر دلیل حذف شود، لازم است از جایگزین‌های شیر مثل ماست، پنیر، کشک، دوغ و... در برنامه غذایی استفاده شود و درصورتی که شیر مصرف نشود و جایگزین‌ها هم به برنامه غذایی اضافه نشود، بدن مادر از نظر پروتئین، کلسیم، ویتامین B2 و ویتامین D دچار کمبود می‌شود و ممکن است احتمال ابتلا به پوکی استخوان و عدم تحمل مواد مغذی در مادر و رشد ناکافی در کودک دیده شود.
منبع:www.salamat.com