فرزندتان به دنیا آمده است؟ به سلامتی! ولی احتمالاً پیش از اینکه از بیمارستان مرخص شوید، میبینید که پزشکان و پرستاران دور نوزادتان جمع شدهاند و بدون اینکه بیماری خاصی را در او کشف کرده باشند، به او آمپول میزنند. در حقیقت این واکسنها ارزش درمانی ندارد؛ بلکه برای پیشگیری از بیماریهای شایعی است که ممکن است به سراغ کودک شما هم بیاید...
به این کار که پس از تولد نوزادان در بیمارستانها صورت میپذیرد، مصونسازی یا ایمنسازی یا واکسیناسیون میگویند.
حال با واکسیناسیون و انواع واکسن آشنا میشویم:
ب.ث.ژ
واکسن ب.ث.ژ با استفاده از باکتری ضعیف شده سل علیه این بیماری ساخته شده و به صورت زیر جلدی در ناحیه بازو در بدو تولد تزریق میشود. این واکسن بعد از 15 سالگی توصیه نمیشود و اگر تا سن یک سالگی تزریق نشده باشد، ابتدا تست پیپیدی انجام میشود و در صورتی که تست منفی باشد، تزریق میشود. معمولاً جای محل تزریق باقی میماند و اگر دیده نشود، لازم نیست تزریق تکرار شود. در بعضی از موارد تورم غدههای لنفاوی زیر بغل بعد از تزریق واکسن مشاهده میشود که معمولاً با گذشت زمان برطرف میشود.
واکسن سهگانه
این واکسن با استفاده از باکتری کشته شده سیاهسرفه و سموم باکتریهای دیفتری و کزاز ساخته میشود. دیفتری، کزاز و سیاهسرفه بیماریهای خطرناکی هستند که میتوانند موجب مرگ یا عوارض شدید شوند. عارضه این واکسن معمولاً تب و بیقراری است که ممکن است تا چند روز ادامه یابد که در این صورت میتوان از پاشویه و استامینوفن استفاده کرد.
اگر بعد از تزریق، تب 40 درجه یا تشنج دیده شود، در نوبتهای بعدی، از واکسن دوگانه اطفال استفاده میشود.
قطره خوراکی فلج اطفال
فلج اطفال یک بیماری حاد ویروسی است که میتواند به فلج دایم دستهای از عضلات بدن منجر شود. برای جلوگیری از این بیماری ناتوانکننده و سخت، بهترین راه، واکسیناسیون است. واکسن فلج اطفال به صورت قطره خوراکی است و با استفاده از ویروس ضعیف شده ساخته میشود.
واکسن دوگانه اطفال
واکسن دوگانه اطفال شبیه به واکسن دوگانه (دیفتری و کزاز) بزرگسالان است. تنها فرق آن در مقدار بیشتر واکسن دیفتری است.
هپاتیت
واکسن هپاتیتB در دسترس است و از سال 1372 جزو برنامه واکسیناسیون کشوری اطفال قرار گرفته است. تزریق این واکسن به بزرگسالان نیز توصیه شده است. واکسن در کودکان در سه نوبت بدو تولد، دو ماهگی و شش ماهگی تزریق میشود و در بزرگسالان فاصله نوبت اول و دوم یک ماه و نوبت دوم و سوم 5 ماه است. عوارض واکسن خیلی کم و شامل درد و قرمزی در ناحیه تزریق، سردرد مختصر و احساس کسالت است. ویروس هپاتیت C نیز از راه خون منتقل میشود و به میزانهای خیلی کمتری نسبت به هپاتیت B، از راه جنسی نیز منتقل میشود. فعالیت این ویروس ممکن است به صورت مزمن باقی مانده و به سیروز و سرطان کبد منجر شود. تاکنون واکسنی برای این بیماری ساخته نشده است.
منبع: روزنامه اطلاعات /س