امام علی علیه السلام از زبان دیگران

۱.ابوبکر (خلیفه اول) : «اقیلونی و لست بخیرکم و علی فیکم ». (۱)

1.ابوبکر (خلیفه اول) : «اقیلونی و لست بخیرکم و علی فیکم ». ⁽¹⁾

2. عمر بن خطاب (خلیفه دوم) :

الف) «یا علی لو وازن ایمانک ایمان اهل السماوات والارض لیزید ایمانک ایمانهم ». ⁽²⁾

ب) «عجزت النساء ان تلد مثل علی بن ابی طالب، لولا علی لهلک عمر» . ⁽³⁾

ج) «لا ابقانی الله لمعضلة لم یکن لها ابوالحسن » . ⁽⁴⁾

3. عبد الرحمن سیوطی (از علمای اهل سنت) :

«علی رضی الله عنه یکی از ده نفری است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به آنها مژده بهشت داده است و او برادر و داماد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و همسر فاطمه علیها السلام سرور زنان عالم و یکی از پیشقدمان اسلامی و یکی از مشهورترین افراد شجاع و از معروفترین زهاد، و رساترین سخنوران، و یکی از کسانی است که قرآن را جمع و به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم عرضه کرد» . ⁽⁵⁾

4. شبلی شمیل (دانشمند مسیحی) :

«بدون تردید علی بن ابی طالب علیه السلام بزرگ بزرگان و تنها نسخه ای است که نمونه آن در غرب، شرق، گذشته و حال دیده نشده است » . ⁽⁶⁾

5. جاحظ (از بزرگان اهل سنت) :

«سخن گفتن درباره علی علیه السلام ممکن نیست ، اگر قرار است حق علی ادا شود گویند غلو است، و اگر حق او ادا نشود درباره علی علیه السلام ظلم است » . ⁽⁷⁾

6. خلیل غوی از (بزرگان اهل سنت) :

«چه بگویم درباره کسی که دوست و دشمن فضایل او را انکار نمودند، دوست به واسطه ترس، دشمن به واسطه حسد، مع الوصف عالم از فضایل او پر شد» . ⁽⁸⁾

7. معاویه:

«خیر البریة بعد احمد حیدر و الناس ارض و الوصی سماء» ⁽⁹⁾

8. قاسم حبیب جابر (از علمای اهل سنت) در اوایل کتابش با عنوان «الاهداء» می نویسد:

«این کتاب را به رهبری تقدیم می کنم که نرمی و خشونت و رحمت و سخت گیری را جمع کرد... به اسلام عظمت بخشید و راهش را روشن ساخت... به مبادی حق و عدل و نیکی و دوستی پای بند ماند... وبالاخره به امیرمؤمنان علی بن ابی طالب علیه السلام ... شهید حق تقدیم می کنم » . ⁽¹⁰⁾

9. دکتر صبحی صالح (استاد دانشگاه لبنان و شارح نهج البلاغه) :

«عشق من به امام علی علیه السلام و بر اهل بیت پاک و هر مبارز مخلصی است که پرچم اسلام را برافراشته می سازد... معتقدم که ضروری است نهج البلاغه ی امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام در سراسر جهان چاپ و توزیع گردد تا نسل جدید مسلمان از آن بهره مند شود» . ⁽¹¹⁾

10. عبد الفتاح عبد المقصود (نویسنده ی مشهور مصری) :

«علی علیه السلام سراسر عمرش را در پیروی از نمونه عالی کمال و فضیلت (پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم) گذرانده، پیوسته ملازم آخرین حد کمال در اخلاق بود» . ⁽¹²⁾

11. ابن ابی الحدید (شارح نهج البلاغه) :

«علی علیه السلام مانند خورشید تابان بود که با کف دست پوشیده نمی شود و مثل روز روشن است که اگر یک تن آن را بیند، دیدگان دیگران خواهد دید. ...علی سرآمد همه فضایل و سرچشمه آنهاست » . ⁽¹³⁾

12. شیخ محمد عبده:

«کلام امام علی بن ابی طالب ، پس از کلام خدای متعال و پیغمبرش صلی الله علیه و آله و سلم شریف ترین و برترین سخن و سرشارترین کلام از لحاظ مواد و دارای بهترین شیوه است و بیشترین معانی و محتوا را دارد» . ⁽¹⁴⁾

13. کاردینو (دانشمند مسیحی) :

«علی آن قهرمان دردمند خونین دل و آن یکه سوار ژنده پوش و آن امام شهیدی است که صاحب روح ژرف است و رمز عذاب الهی در اعماق آن نهفته است » . ⁽¹⁵⁾

14. سلیمان کتانی:

«هر سخنی درباره علی بن ابی طالب گفته شود که او را در مکان و زمان محصور دارد جز سخن پردازی و ترتیب الفاظ نخواهد بود و آن هم الفاظی بسته ومرده که روح معانی بدان در نتواند آمد» . ⁽¹⁶⁾

15. میخائیل نعیمه (نویسنده معروف مسیحی) :

«قهرمانیهای امام علی علیه السلام فقط منحصر به میدانهای کارزار نیست، بلکه او در روشن اندیشی، پاکی وجدان، سحر بیان، عمق و کمال انسانیت، شور وحرارت ایمان، بلندی همت و فکر، یاوری و هواداری از رنجیده ها در قبال جفاکاران و فروتنی در مقابل حق، هر کجا که تجلی کند، نیز قهرمان بود» . ⁽¹⁷⁾

16. جرج جرداق (مسیحی دانشمند و نویسنده معاصر) :

«ای روزگار! چه می شد اگر تمام نیروهای خود را بسیج می کردی و در هر عصری و زمانی بزرگ مردی، چون علی علیه السلام با همان عقل و دهان و قلب، با همان زبان و همان شمشیر به جهان ارمغان می دادی؟» . ⁽¹⁸⁾

17. توماس کارلایل (فیلسوف انگلیسی) :

«علی علیه السلام به خاطر شدت عدالتش به شهادت رسید» . ⁽¹⁹⁾

18. گابریل دی انگیری:

«علی علیه السلام یگانه و تنها نمونه ای است که تاریخ از این حیث (قهرمان قهرمانان بودن) به ما نشان می دهد» . ⁽²⁰⁾

19. جرجی زیدان (دانشمند مسیحی) :

«علی علیه السلام همچون آفتاب نیمروز می درخشد» . ⁽²¹⁾

20. اقبال لاهوری:

«علی علیه السلام سر نبوت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم است » .

ای سر نبوت محمد ای وصف تو مدحت محمد بی تو نتوان به او رسیدن بی او نتوان به تو رسیدن ⁽²²⁾!

پی نوشت ها:

1. ترجمه و شرح نهج البلاغه فیض الاسلام: 1/48.

2. چهارده معصوم علیهم السلام ، ص 43، آیت الله مظاهری.