مجله همشهری سرنخ - سمیرا راهی: بازیگری، خوانندگی و سردبیر مجله. هر کدام از این ها می تواند به تنهایی تمام زندگی یک نفر را درگیر کند، آن قدر که به قول قدیمی ها وقتی برای این نداشته باشی که حتی سرت را بخارانی. اما سوژه این مطلب، کسی است که توانسته با یک دست سه هندوانه بزرگ را بردارد و همه این کارها را همزمان با هم انجام دهد و موفق هم باشد.
«کامران تفتی» بازیگری که نامش و کارهای تصویری اش برای همه ما آشناست مدتی است سردبیر یک مجله هنری شده و قدم به دنیای روزنامه نگارها گذاشته است. اما از آن جا که روحیه بلندپرواز و تجربه گر این بازیگر به چیزهای عادی راضی نمی شود مدت هاست خوانندگی را هم به فهرست کارهایش اضافه کرده است. حالا ما از میان تمام این کارها، در مورد فوت و فن های درآوردن مجله با او به گپ و گفت نشسته ایم تا شما هم بدانید که دنیای خبر و روزنامه نگاری، چقدر هیجان انگیز و پیچیده است.
وارد شدن به یک کار جدید، همان قدر که می تواند هیجان انگیز باشد، همان قدر هم سخت است. اما شیرینی تجربه فعالیت تازه به تحمل سختی های آن می ارزد. «وقتی در یک حرفه، شناخته شده هستی، بعد از وارد شدن به حرفه دیگر، در ابتدا با گارد مخاطب مواجه می شوی.
بگذارید برایتان یک مثال ساده بزنم. مثلا در همین شغل بازیگری، وقتی چند نقش منفی یا مثبت پشت سر هم بازی کنی دفعات بعد، پذیرفتن نقش جدیدت برای مخاطب سخت تر می شود، انگار انتظار دارد یا تو همیشه همان دزد و قاتل و خلافکار فیلم ها باشی یا همیشه همان کسی که خوب هستی و کاری و اهل زندگی و تلاش.
من ارتباط خوبی با بچه های مطبوعاتی داشتم و البته هنوز هم دارم، وقتی تصمیم گرفتم به این حوزه ورود کنم با خیلی هایشان مشورت کردم؛ تازه آن موقع بود که فهمیدم این کار اصلا به سادگی چیزی که از بیرون به نظر می رسد نیست.
وقتی شما صفحات روزنامه یا مجله را ورق می زنید نمی توانید تصور کنید یرای سطر به سطر نوشته ها و هر فریم از عکس ها، چقدر زمان صرف می شود یا چه فرایندی برای رسیدن به سوژه ها طی شده است. همین ها بود که این کار را برای من جذاب تراز قبل می کرد و هرچقدر که با دوستان مطبوعاتی ام بیشتر در این مورد گپ می زدم، بیشتر به این نتیجه می رسیدم که دوست دارم این کار را انجام بدهم.
یکی از دلایلی که این کار را انتخاب کردم همین بود، من آدم جنب و جوش و هیجانم. دائم دلم می خواهد چیزهای جدید را کشف کنم و این یکی از ویژگی های شخصیتی من است. بعد از مشورت با دوستان مطبوعاتی ام، وقتی همه چیز را کنار هم قرار دادم و دلم به حضور و همراهی دوستان اهل فن هم خوش شد معطل نکردم و سریع تصمیمم را عملی کردم.
راستش را بخواهید نه صرفا به عنوان یک بازیگر، بلکه به عنوان یک مخاطب در عرصه مطبوعات دلم می خواست نشریه ای را منتشر کنم که حرف جدیدی برای گفتن داشته باشد. با آن که تعداد نشریات در هر زمینه در ایران زیاد است، اما دوست داشتم کاری ارائه کنیم که متفاوت باشد. به همین دلیل تصمیم گرفتم مجله را به صورت ماهنامه تولید کنیم تا از نظر محتوایی بتوانیم از پس کار بربیاییم.»
ارشاد راهنمایی تان می کند
قبل از شروع هر کاری در هر جای دنیا داشتن مجوز، لازم و ضروری است. اما مجوز بعضی از کارها به افراد خاص یا کسانی که تحصیلات مرتبط با آن را دارند داده می شود. راه انداختن مجل و روزنامه هم یکی از این شغل هاست. «مجله و روزنامه از آن دسته کارهایی است که شما یک خط آن را هم نمی توانید بدون مجوز انتشار دهید و گرفتن مجوز آن هم جزو مجوزهای سخت مشاغل دسته بندی می شود. برای اینکه بتوانید مجوز یک نشریه را بگیرید باید مراحلی را پشت سر بگذارید. کسی را که مجوز نشریه به اسم او صادر می شود به عنوان «صاحب امتیاز» می شناسند، صاحب امتیاز چارچوب کلی نشریه را مشخص می کند و بالاترین مقام پاسخگو در نشریه است.
شرایط اعطای مجوز برای چاپ نشریه از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام شده است که دو نوع مجوز برای شخصیت های حقیقی و حقوقی است، شخصیت های حقیقی افراد عادی جامعه هستند که درخواست انتشار نشریه را ارائه می کنند و شخصیت های حقوقی هم ارگان ها و نهادهایی هستند که درخواست انتشار نشریه را دارند.»
به چه مدارکی نیاز دارید؟
اولین مورد ذکرشده در فرمی که وزارت ارشاد دراختیار شما قرار می دهد این است که باید تابعیت ایرانی داشته باشید. ورد بعدی داشتن حداقل 25 سال سن در هنگام ارائه تقاضاست. مدرک تحصیلی مورد نیاز برای این کار، حداقل کارشناسی یا همان لیسانس و یا پایان دوره علوم حوزوی است.
مورد بعدی که حتما باید آن را ارائه دهید نداشتن سوءسابقه است. البته در مورد مدرک تحصیلی یک بند در اساسنامه آورده شده، که اگر شخصی مدرک تحصیلی مورد نظر را نداشت، اما سوابق فرهنگی و مطبوعاتی مناسبی داشت، می تواند با همراه داشتن نمونه کارها و مستندات آن به اداره «امتیازات» سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی مراجعه کند و درخواست بررسی سوابقش را بدهد.
در این صورت هیئت نظارت بر مطبوعات بررسی های لازم را انجام می دهد و در صورت رسیدن امتیاز به حد نصاب مورد نیاز، مجوز لازم را صادر می کند. علاوه بر این ها مدارک کارشناسی و اصل مدارکی مثل عدم سوءپیشینه و برای آقایان اصل کارت پایان خدمت هم جزو مواردی است که به عنوان مدارک مورد نیاز در لیست اعلامی از سوی وزارت ارشاد وجود دارد و باید حتما آن ها را هنگام مراجعه همراه داشته باشید.
البته این را هم اضافه کنم که با توجه به نوع نشریه ای که می خواهید راه اندازی کنید کارشناسان وزارت ارشاد شما را راهنمایی می کنند و مشاوره هایی را به شما می دهند تا دیدگاه شما نسبت به ژانر یا به قول معروف همان سبک و سیاقی که برای نشریه تان در نظر گرفته اید بازتر شود. دریافت این مجوز با توجه به مدارک شما ممکن است از چند ماه تا چند سال طول بکشد. اگر مدارک تان کامل باشد، با هیچ مشکلی برخورد نخواهید کرد و کارتان به سرعت انجام می شود.»
صرفه جویی کنید
«مهم ترین مسئله برای انتشار مجله، ماهنامه و روزنامه، داشتن یک فضای مناسب با این کار است که تمام پرسنل در آن اساس راحتی کنند. اجاره کردن یک ساختمان مناسب برای تحریریه که هم از نظر جغرافیایی و هم از نظر فضای داخلی با کار مجله همخوانی داشته باشد نکته مهمی است. در این مورد به دلیل این که بچه های نویسنده، روزنامه نگار، عکاس و صفحه آرا ممکن است ساعات های بیشتری نسبت به ساعت کاری معمول، در محل تحریریه باشند؛ بهتر است یک ساختمان نورگیر با پنجره های بزرگ در نظر بگیرید تا خستگی و رخوت ساعت ها کار آن ها را اذیت نکند.
بعد از حل شدن مسئله اسکان، داشتن اینترنت پرسرعت و خوب دومین چیزی است که باید به آن توجه داشته باشید. عصر ارتباطات و انجام همه کارها با اینترنت و دسترسی به جدیدترین و به روزترین اخبار، نیازمند یک اینترنت مناسب و پرسرعت است که می توانید با ارائه مجوز نشریه، بالاترین حجم و پهنای باند را برای محل کار خود تهیه کنید.
بعد از آن می رسیم به وسایلی که برای چیدمان دفتر نیاز دارید، از میز و صندلی ها، مانیتور، کیس و چاپگرهای مرغوب، تا تهیه وسایل یک آبدارخانه مناسب با نیازهای همکاران تان که بسته به شرایط نشریه، قیمت هرکدام از این ها می تواند متغیر باشد.»
همه ما هر روز، بارها از جلوی دکه های روزنامه فروشی رد می شویم و روزنامه ها و مجلات زیادی را روی پیشخوان آن می بینیم که تعداد آن ها تقریبا قابل شمارش نیست. اما واقعا چند درصد آن ها حرف تازه ای برای گفتن دارند؟ «با توجه به این که شغل اصلی من بازیگری است و سال هاست زندگی ام با روزنامه نگارها و مجله های مختلف گره خورده است، خودم را با این فضا بیگانه نمی بینم و اتفاقا همیشه هم سعی کرده و می کنم تا جایی که فرصت داشته باشم به روزنامه ها و مجلات مختلف نگاهی بیندازم.
البته در این که سلیقه ها متفاوت است و خیلی از نشریه ها تخصصی هستند و در ژانر خودشان فعالیت می کنند شکی نیست اما باز هم هستند مجله هایی که نه تنها در محتوا بلکه در فرم هم تقریبا شبیه به هم شده اند. پس اگر فکر می کنید قرار است شما هم کاری شبیه به بقیه انجام دهید بهتر است بی خیال این کار شوید و وقت و سرمایه تان را جای دیگری خرج کنید. با وجود نشریه های مختلف سینمایی، ورزشی یا هر ژانر دیگری، به سختی می شود مجله جدیدی را روی پیشخوان آورد که حتی از نظر جلد با سایر مجله های موجود متفاوت باشد.»
برای این که در روزنامه نگاری موفق باشید باید یک تیم حرفه ای داشته باشید
جور دیگر باید دید
یکی از مهم ترین راه های موفق شدن در مسیر انتشار یک نشریه، داشتن تیم قوی و قدرتمند است. تیمی که کاربلد و حرفه ای باشد و بتواند به مسائل نگاه متفاوتی داشته باشد. در هر حوزه ای، خبرهای یکسانی وجود دارد، مثلا در حوزه ورزش، اخبار مربوط به برگزاری مسابقات و تورنمنت ها و مدال ها یک خبر واحد است، اما اینکه چطور بتوانی از دل آن ها سوژه هایی را به دست بیاوری که دیگران به آن نرسیده اند هنر است.
متاسفانه من این هنر را ندارم، اما تیم حرفه ای و قوی از روزنامه نگاران باتجربه و عکاس های عالی دارم که در حوزه سینما می توانند این کار را به شکل درست و خوبی انجام بدهند.
شاید یکی از دلایلی که کار ما را در این مدت کم متمایز کرده علاوه بر استفاده از امکانات سخت افزاری مثل استفاده از کاغذ خوب و باکیفیت که لازمه هر نشریه نوشتاری است، همین نگاه متفاوت و برخورد از نوع دیگر با ماجراهای اتفاق افتاده است.
صداقت؛ رمز موفقیت
گاهی اوقات بعضی از نشریات برای این که فروش بهتری داشته باشند به سمت نوشتن شایعات می روند یا مسائلی را مطرح می کنند که غیرواقعی است. کامران تفتی که خودش جزو بازیگران مطرح است و چند مرتبه هم شاهد چنین مسائلی بوده اعتقاد دارد که صداقت یک رسانه، رمز موفقیتش است: «اگر شما در رسانه تان دروغ بگویید یا شایعه هایی را که دست به دست می شوند منتشر کنید، نه خوانندگان به شما اعتماد می کنند نه افرادی که قرار است با آن ها سر میز گفت و گو بنشینید.
پس بهتر است برای موفق شدن، هیچ وقت صداقت را فراموش نکنید. در غیر این صورت هم مخاطب تان را از دست می دهید و هم پای تان به دادگاه مطبوعات باز می شود و گاهی تا لغو امتیاز هم پیش خواهیدرفت.»