اشاره:
پیامبر اعظم(ص) اسلام مجموعة تکامل یافتة فضائل همة انبیاء و اولیای الهی در طول تاریخ و درخشان ترین کهکشان عالم وجود است که هزاران منظومه و خورشید درخشان فضیلت و کرامت را در خود جای داده است، علم توأم با اخلاق، حکومت همراه با حکمت، عبادت همراه با خدمت به خلق، جهاد توأم با رحمت، عزت همراه با فروتنی، روزآمدی توأم با دوراندیشی و صداقت با مردم در عین پیچیدگی های سیاسی از ویژگی های بارز پیامبر اکرم(ص) است.1
جلوة آشکار و مظهر اسمای خداوندی، نمونة انسان کامل و سرآمد تمام پیامبران و ختم رسل است.
احادیث بسیاری از چنین شخصیتی وجود دارد که به بیان اسامی و ویژگی های اهل بیت گرامی اش می پردازد. هنگامی که می خواهد از کسی صحبت کند که او را هم نام خود معرفی می کند2 می فرماید: آگاه باشید که هر کس (از پیامبران و امامان) پیش از او، نوید آمدنش را داده اند، آگاه باشید که او برگزیدة و انتخاب شدة خداوند است، آگاه باشید که او آنچه بگوید از پروردگارش می گوید و هشداردهنده به امر ایمان است.3 و مردم را به یاری، اطاعت و پیروی از او فرا می خواند. همانی که خداوند متعال تمام معجزات انبیاء و اوصیاء(ع) را به دست مبارکش جاری می سازد.4پیامبر رحمت و رأفت دربارة اسامی حضرت مهدی(ع) بیاناتی دارند که به اجمال به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم:
آنچه که در روایات نبوی به عنوان اسامی، و نسب حضرت مهدی(ع) آمده است با عبارات مختلفی همچون: مردی از عترت من، مردی از اهل بیتم، مردی از فرزندانم، مردی از فرزندان فاطمه(س)، مردی از امت من؛ و بارها به نام مبارک آن حضرت یعنی «مهدی» اشاره شده است. احادیثی که در ذیل می آید سند گویایی است مبنی بر این مدعا که مهدی آل محمد(ص) روزی به اذن خداوند ظهور خواهد کرد و جهانی را که مملو
از ظلم و ستم است، به جهانی بر مبنای عدل و عدالت و عاری از هر نوع ظلم و ستم و تجاوز تبدیل خواهد نمود:
همانا زمین پر از ظلم و دشمنی می شود، پس از اهل بیت من و از عترت من فردی می آید، کسی که زمین را پر از قسط و عدل می کند همانگونه که از ظلم و جور پر شده است.5
در آخرالزمان کسی می آید، مردی از ذرّیه ام، اسم او همانند اسم من و کنیه اش، کنیة من است. زمین را پر از عدل می کند آنگونه که از ظلم پر شده است. 6
مهدی حق و حقیقت است، او از فرزندان فاطمه (س) است.7 یک روز از دنیا باقی نمی ماند مگر آنکه خداوند آن روز را طولانی کند تا مردی از اهل بیت من بیاید. درحالیکه ملائکه او را دربر گرفته اند اسلام را نمایان خواهد کرد. 8
مردی از امت من می آید، اسم او همانند اسم من است و اخلاق او همچون اخلاق من است. زمین را پس از اینکه از ظلم و ستم پر شده است، پر از عدل و قسط می کند.9
مهدی (عج) جوانی است از ]نَسل[ ما اهل بیت.10 مهدی (عج) مردی از ذرّیه من است، صورتش همانند ماه تابان است، ... زمین را پر از عدل می کند همانگونه که پر از ظلم است، اهل آسمان و زمین و پرندگان در آسمان از خلافت او راضی می شوند. 11
در آخرالزمان مردی از عترت من بپا می خیرد، وی جوان است، صورتی زیبا و نیکو دارد، پیشانی فراخ و بینی کشیده، زمین را پس از ظلم و جور، پر از قسط و عدل می سازد ... .12
معرفی امام مهدی(ع) از سوی پیامبر گرامی(ص) به حضرت فاطمه(س)
آن هنگام که پیامبر(ص) مریض بود، بر او وارد شدم. فاطمه (س) کنار بستر ایشان نشسته بود، فاطمه (س) گریست، آنگونه که صدای گریه اش بلند شد، رسول الله (ص) رو به سوی فاطمه(س) نمود و فرمود: عزیزم فاطمه! چه چیزی باعث گریاندن تو شده است؟ فاطمه (س) گفت: از دوران پس از شما می ترسم. آن حضرت فرمود: عزیزم! مگر نمی دانی که خداوند عزّوجل [اهل] زمین را آگاه ساخت و از آن، پدرت را به رسالتش برگزید. سپس دوباره زمین را آگاه ساخت و از آن همسرت را انتخاب کرد و بر من وحی نمود تا تو را به همسری او درآورم. ای فاطمه! خداوند به ما اهل بیت (ع) هفت ویژگی عطا کرده است که به هیچ کسی قبل از ما عطا نکرده است و به کسی بعد از ما هم عطا نخواهد فرمود:
من آخرین پیامبران و مکرم ترین آنها در نزد خداوند هستم. و دوست دارترین آنها نسبت به خداوندام و نیز پدر تو هستم، جانشین من بهترین برگزیدگان و دوست دارترین آنها نزد خدا است که همسر توست، و شهید ما که برترین شهیدان است و دوست دارترین آنها نزد خدا است عموی تو، حمزة پسر عبدالمطلب است که او عموی پدرت و عموی همسرت است. و آن کسی که دو بال سبز دارد و در بهشت با ملائکه به هر طرف که خواسته باشد پرواز می کند از ماست، و او پسرعموی پدرت و برادر همسرت است، دو سرور و آقای این امت از مایند و آن دو پسران تو هستند. [امام] حسن و [امام] حسین که هر دو آقایان اهل بهشتند. و قسم به کسی که مرا برانگیخته است، پدر آن دو بهتر از آنانند، ای فاطمه! قسم به کسی که مرا به حق مبعوث کرده است مهدی این امت از آن اوست. همانا آن زمان که هرج و مرج تمام دنیا را دربر گیرد و فتنه ها آشکار گردند، راه ها مسدود شوند [نا امن گردند]. هیچ کسی به کوچک تر از خود رحم نکند و کسی بزرگ تر از خود را محترم نشمارد در این هنگام خداوند عزوجل از آن دو کسی را مبعوث می کند تا زندان های ضلالت و قلب های مکدّر را بگشاید. آنگونه در آخرالزمان برای این به پا می خیرد که من در اول امر، این کار را کردم. دنیا را پر از عدل و داد می کند پس از اینکه از جور و ستم پر شده باشد. ای فاطمه، ناراحت نباش و گریه مکن. چرا که خداوند متعال به خاطر تو می بخشاید و بر تو نسبت به من رئوف تر و مهربان تر است و این، به خاطر مقام تو در نزد من است و جایگاهی که تو در قلب من داری و خداوند تو را به همسری کسی درآورد که شریف ترین اهل بیت است و بالاترین منصب و جایگاه را دارد، بخشاینده ترین افراد به مردم، باعدالت ترین مردم و هوشیارترین آنهاست. و از خداوند خواسته ام اولین کسی از اهل بیتم باشی که به من ملحق می شوی. 13
و خداوند تبارک و تعالی دعای بهترین خلق امتش را بی پاسخ نگذاشت و به زودی اجابت نمود.
امام مهدی(ع) معدن علوم پیامبر(ص)
همچنین در زبان ادعیه و زیارت معروفی که از جانشینان پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) به دست ما رسیده است از حضرت مهدی(ع) با این القاب و صفات یاد می شود:
ای حجت خدا و ذخیرة الهی و ای باقی ماندة امامان پاک.14
ای سرچشمة فرمان های الهی،15 صاحب دیانت الهی و برپادارندة دین براساس عدالت16 و ای پایه و اساس اسلام.17ای فروغ بخش ظلمت و تاریکی و ای بینا کنندة نابینایان18، خورشید فروزان در تاریکی ها، ای خورشید خورشیدها19، دارندة روشنایی و نور20، ای چراغ شب های تار21.
ای ظهور حق، دولت حق و ای امام حق22 تو خود عین حقی، حق با توست و در تو، از توست و به سوی تو. و از جانب توست.23تو که منبع و مخزن هر علمی24، صندق سر الهی و معدن علوم پیامبری25 سخنت و کلامت راست و صادق و براساس علم و حکمت است.26تو که کشتی نجات27 و نجات یافتة به فرمان خدایی.28
تو که با همه، حاضر در شهر و مکان ها، و حتی حاضر در افکار منتظرانی.29 تو که از بین مردم عبور می کنی و در بازارهای مردم راه می روی و بر فرششان قدم می گذاری ولی مردم تو را نمی شناسند.30
و تویی که نابودکنندة متکبران سرکش، و به هلاکت رسانندة فاسقان و عصیانگران و ستمگرانی31 و درهم شکنندة قدرت و عظمت متجاوزان و ستمکاران.32