غذا یکی از نیازهای اولیهی بشر است. امروزه آشپزی به هنری گسترده تبدیل شده و روز به روز پیشرفت بیشتری میکند. سرآشپزها و متخصصین این رشته، همواره به فکر خلق طعمهای جدید و متفاوت هستند. اما با اینوجود، هنوز هم غذاهای کلاسیک، مورد استقبال افراد مختلف قرار میگیرند.
بنیتا در این سری مقالات به توضیح تاریخچه و طرز تهیهی خوراکیهای کلاسیک جهان میپردازد. در ادامه با ما همراه باشید.
هلیم یا حلیم را شاید بتوان از غذاهای خاورمیانه دانست که با گوشت و گندم و بلغور و حتی جو درست میشود؛ به این ترتیب که این مواد را در آب یا شیر به گونهای میپزند که کاملا له شوند و حالت خمیری شکل به خود بگیرند. حلیم را اغلب شیرین مصرف میکنند و در هنگام سرو به آن شکر اضافه میکنند. رنگ حلیم معمولا با اضافه کردن ادویهجات، خصوصا دارچین، تغییر میکند. این غذا در ایران به صورت صبحانه و در ماه مبارک رمضان، در هنگام افطار خورده میشود.
کشمکشهای زیادی دربارهی منشا این غذای مقوی وجود دارد. انگلیسیها این غذای محبوب را از آن خود میدانند و بسیاری از افراد هلیم یا حلیم را صبحانهای انگلیسی میدانند. این صبحانه در انگلیس، ایرلند و ولز نیز طرفداران بسیاری دارد و صبحانهی سنتی محسوب میشود. این غذا در زبان انگلیسی «porridge» نام گرفته که در فارسی هلیم فرنگی نیز خوانده میشود. در واقع هلیم فرنگی تفاوت زیادی با هلیم شرقیها ندارد و تقریبا با همان دستور پخته میشود. هندیها هم حلیم را بسیار دوست دارند و آن را با همین نام میخوانند. اعراب این غذا را هریسه مینامند و در برخی منابع آمده که نام هریسه و دستور پخت آن برای اولین بار در قرن دهم در یک کتاب آشپزی عربی به نام «کتاب الطبخ» آمده است. این دستور، شباهت زیادی به دستوری که شرقیها از آن استفاده میکنند دارد.
این غذا در پاکستان و هند شهرت و محبوبیت بسیاری دارد. علاوه برآن مسلمانان سراسر جهان، این غذا را بر سر سفرهی افطار خود قرار میدهند تا از خواص بیشمار آن بهرهمند شوند.
Recipe
چطور حلیم درست کنیم؟
3 ساعت
سختی 5 از 10
حلیم در سراسر جهان، دستورهای گوناگونی برای پخت دارد. حتی در ایران هم از یک شهر به یک شهر دیگر دستور پخت و سرو این غذا متفاوت است.
مواد لازم
- گندم پوست کنده (یک و نیم لیوان)
- نخود (نصف لیوان)
- گوشت گوسفند (400 گرم)
- نمک (1/5 قاشق چای خوری)
- پیاز متوسط (2 عدد)
- آب گوشت (2 لیوان)
- دارچین (به مقدار لازم)
- شکر (به مقدار لازم)
- کره یا روغن کرمانشاهی (4 قاشق سوپ خوری)
مسیر پخت
- نخود را از شب قبل خیس کرده و میجوشانیم تا نفخ آن گرفته شود. گندم را نیز از شب قبل خیس کرده و با نمک خوب میپزیم.
- نخود را (آب آن را خارج می کنیم) به همراه پیاز و گوشت کاملاَ میپزیم، گوشت پخته را از آب و نخود جدا میکنیم و میکوبیم تا ریش ریش شود، گندم را با مقداری آب جوش در مخلوط کن میریزیم تا کاملاَ له شود.
- نخود را نیز با کمی آب گوشت در مخلوط کن میریزیم و خوب له میکنیم (میتوانیم از گوشتکوب برقی استفاده کنیم) بقیه ی آب گوشت، نخود، گوشت و گندم له شده را با هم مخلوط کرده و در قابلمهای میریزیم.
- قابلمه را روی حرارت ملایم میگذاریم. حدود نیم لیتر آب به آن اضافه میکنیم (آب حلیم را اندازه میکنیم) و میگذاریم تا حلیم به مدت نیم ساعت جا بیفتد البته باید در این مدت حلیم مرتب هم زده شود تا ته نگیرد. بعد از جا افتادن حلیم، آن را در ظرف مناسب میریزیم، با روغن، دارچین و نخود پخته تزیین و با شکر سرو میکنیم.
نکات مهمی پیرامون حلیم:
گوشت حلیم باید کاملاَ ریشریش شده باشد تا باعث کشدار شدن این غذا شود. بهتر است پوست نخود پس از پختن جدا شود. حلیم را میتوان با گوشت مرغ یا گوشت بوقلمون نیز تهیه کرد. در صورتی که حلیم پس از جا افتادن کم نمک بود، میتوان مقداری نمک به آن اضافه کرد.
حلیم به دلیل داشتن گندم، علاوه بر خاصیت سیر کنندگی بالا منبع بسیار خوب روی، منیزیم، آهن و نیاسین است. اگر در تهیه ی این غذا از گندم سبوسدار که فیبر زیادی دارد استفاده شود، دربهبود برخی از بیماریهای دستگاه گوارش، سرطان روده و سینه موثر خواهد بود.
این غذا به علت داشتن گندم، نخود و گوشت منبع خوب آهن بوده و برای زنان، دختران جوان و افرادی که در معرض کم خونی هستند، توصیه می شود. البته کسانی که چربی خون بالا و یا مشکلات قلبی-عروقی دارند در خوردن حلیم جانب احتیاط را رعایت کنند.
اگر دوست دارید از خوراکیها بیشتر بدانید، «داستان های خوشمزه/ این قسمت: آش عباسعلی» را نیز بخوانید.
دوستان و همراهان همیشگی بنیتا، شما میتوانید داستانهای خوشمزه را هر هفته شنبه دنبال کنید. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش نظرات به اشتراک بگذارید؛ همچنین میتوانید به کانال تلگرامی بنیتا بپیوندید.
منابع:
1. jordanscereals.co
2. encyclopedia
3. مجله هنر آشپزی