به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، اردشیر جوانمردزاده، سرپرست پروژه تعیین عرصه، پیشنهاد حریم و ساماندهی محیطی تپه گوران استان ایلام با اعلام این مطلب گفت: محوطه تپه گوران، نخستین روستای دشت هلیلان و دارای توالی فرهنگی دوران نوسنگی تا برنز است.
او افزود: از مهمترین شواهد یافت شده در این محوطه در خلال کاوش های دهه 1960 میلادی توسط هیئت باستان شناسی دانمارک می توان به استفاده انسان از کلبه و کپر اشاره کرد که با گذشت زمان تبدیل به خانه های خشتی و چینه ای می شود.
او با اشاره به منحصر به فرد بودن شواهد استقرار در کلبه ها و زندگی سیار در لایه های دوره نوسنگی تپه گوران گفت: این شواهد به خوبی نشان می دهد که چگونه نخستین دامپروران دشت هلیلان به هنگام زمستان به دشت آمده و از آن بهره برداری می کردند.
وی افزود: بقایای برجای مانده از کلبه های ساخته شده از نی و شاخ و برگ درختان و سنگ فرشهایی از جنس سنگ گچ در معابر کنار خانه ها در هیچ یک از زیستگاه های دوره نوسنگی ایران و خاورمیانه دیده نشده است.
جوانمردزاده وجود ساغرهای کاسی، لابه لای گورهای دوران مفرغ تپه گوران در منطقه پیشکوه را منحصربه فرد عنوان کرد و گفت: این ظروف با فرم و کارکرد خاص خود از تعداد انگشت شماری از محوطه های باستانی غرب ایران، که حوزه تسلط کاسی ها بوده است، پیدا می شوند که از جمله این محوطه ها، تپه گوران است.
توقف رسوب گذاری از دوره نوسنگی
این باستان شناس در ادامه گفت: همانگونه که بر اساس موقعیت و بستر قرارگیری محوطه انتظار می رفت، پس از انجام پروژه مشخص شد محوطه تقریبا از دوره نوسنگی رسوب گذاری چندانی نداشته است.
وی افزود: نرخ رسوب گذاری در بیشترین عمق حدود 2 متر است که با حفر گمانه هایی در بستر طبیعی پیرامون محوطه شناسایی و ثبت شد.
به گفته این باستان شناس، در این پروژه نخست برای مشخص کردن عرصه، گمانه هایی در اطراف محوطه ایجاد و سپس مستند نگاری دقیقی از سطح محوطه با رویکردی آسیب شناسانه انجام شد.
او افزود: برای ثبت دقیق جزئیات سطح محوطه و محیط پیرامون، از سامانه عکاسی هوایی یا کواد کوپتر استفاده شده است. این عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی گفت: مزیت استفاده از این روش علاوه بر تهیه عکس هایی با کیفیت بالا و دقیق این است که ریزترین عوارض را با دقت بالا به صورت نقشه منحنی در اختیار می گذارد این در حالی است که دوربین های متداول توتال استیشن امکان تهیه نقشه از عوارضی مانند چاله های کمتر از نیم متر را فراهم نمی کرد.
وی افزود: این نکته زمانی در مورد تپه گوران اهمیت می یابد که بدانیم تپه گوران دارای تعداد بسیار بالای چاله های قاچاق است که عمدتا سال های پیش از انقلاب برای دستیابی به اجناس عتیقه حفاری تجاری می شد.
او افزود: پس از انجام گمانه زنی، گام بعدی ساماندهی محیطی و انجام مطالعاتی از قبیل فتوگرامتری است که امکان ایجاد شرایط حفاظت پایدار را بیش از پیش فراهم می آورد.
وی اظهار داشت: پروژه تعیین عرصه، پیشنهاد حریم و ساماندهی محیطی تپه گوران توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام و با تآمین بودجه از ردیف اعتبارات ملی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد.
