کبد یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اندام‌های بدن است که بیش از 500 وظیفه‌ی حیاتی نظیر تصفیه‌ی خون، دفع سموم، تبدیل مواد مغذی به انرژی و ذخیره‌ی ویتامین‌ها و مواد معدنی را به عهده دارد. کبد شما همه‌ی چیزهای مصرفی بدن را از صافی می‌گذراند، اما راه‌هایی وجود دارد که می‌تواند عملکرد کبد را مختل کند. به‌منظور حفظ سلامت این عضو بسیار مهم باید از برخی کارها دوری کرد. اگر به تازگی با این مطلب آشنا شده‌اید، به قسمت اول آن هم سری بزنید. در ادامه با بنیتا همراه شوید.
7- خوردن چربی‌های ترانس
Credit: iStock/rivernorthphotography
اگر دارای کلسترول بالا هستید، احتمالاً در مورد خطر چربی‌های ترانس هشدارهای لازم را گرفته‌اید. روغن‌های صنعتی هیدروژنه باعث می‌شوند تا غذاها از سلامت خود فاصله بگیرند. روغن‌های ترانس کلسترول بد شما را افزایش داده و کلسترول خوب بدن شما را کم می‌کنند. میان وعده‌های بسته‌بندی‌شده نظیر چیپس و غذاهای سرخ‌شده دارای چربی‌های ترانس هستند. برخی از رستوران‌ها نیز از این چربی‌ها در سرخ کردن غذاهای خود استفاده می‌کنند.
8- داشتن رابطه‌ی جنسی پرخطر
Credit: iStock/rapideye
داشتن رابطه‌ی جنسی پرخطر می‌تواند بزرگ‌ترین تهدید برای سلامت کبد شما باشد. بزرگ‌ترین و مهم‌ترین خطر این است که فرد ممکن است به هپاتیت مبتلا شود، یک بیماری کشنده‌ی کبدی که از طریق رابطه‌ی جنسی منتقل می‌شود. هپاتیت دارای سه نوع A ،B و C است که نوع B آن می‌تواند از طریق تماس مستقیم با خون و یا مایعات بدن منتقل شود.
9- برخی از مکمل‌های گیاهی و ویتامین‌ها
Credit: iStock/_valentina_g
چه باور کنید و چه باور نکنید، مصرف زیاد مکمل‌ها می‌تواند به کبد آسیب برساند. حتی اگر این مکمل‌ها غذایی باشند. تنها به این خاطر که گفته می‌شود این مکمل تماماً طبیعی است، دلیل نمی‌شود که کاملاً برای بدن شما خوب باشد. وظیفه‌ی کبد تصفیه‌ی سموم بوده و این کار را از طریق یک فرآیند متابولیک پیچیده برای تجزیه‌ی همه‌چیز انجام می‌دهد، حتی مکمل‌های غذایی. در طول این فرآیند، برخی از مکمل‌ها می‌توانند به کبد آسیب برسانند. از آنجایی‌که مکمل‌های گیاهی به‌خوبی از سوی وزارت بهداشت نظارت نمی‌شوند، هیچ راه مشخصی برای اطمینان از سلامت آن‌ها وجود ندارد. بهترین راه برای اطمینان از سلامت این مکمل‌ها مشورت با داروخانه و یا پزشک است.
10- استرس بیش از حد و ناراحتی
Credit: iStock/africaimages
استرس طولانی‌مدت و مداوم می‌تواند به دلایل مختلفی، به خصوص برای کبد شما، مضر باشد. یک تحقیق از سوی دانشگاه ادینبورگ موفق به یافتن رابطه‌ای میان سطح بالایی از نگرانی روانی و مرگ ناشی از بیماری‌های کبدی شده است. درحالی‌که این یافته‌ها نیازمند بررسی بیشتر هستند، بسیاری از متخصصان جامعه‌ی پزشکی موفق به یافتن پیوندهایی میان ذهن و بدن شده‌اند. طب سنتی چینی نیز هزاران سال پیش به این موضوع اشاره کرده بود. به گفته‌ی آنان اکثر اندام‌های بدن با احساسات فرد مرتبط هستند. بسیاری از افراد نمی‌دانند که کبد با عصبانیت فرد مرتبط است. برخی معتقدند که عصبانیت جریان انرژی کبد را مسدود می‌کند.
11- عدم ورزش کافی
حتی اگر چاق هم نیستید، باید یک برنامه‌ی ورزشی را در تقویم هفتگی خود بگنجانید. حداقل این کار را برای سلامت کبد خود انجام دهید. دکتر شروود می‌گوید: «در هنگام ورزش کردن منافذ پوست باز شده و عمل تعریق افزایش می‌یابد. این امر به دفع سموم بدن کمک می‌کند.» این اتفاق نه تنها به کبد کمک می‌کند بلکه باری از دوش این عضو که مرتباً در حال تصفیه‌ی بدن است نیز برمی‌دارد. انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند که یک فرد باید حداقل 150 دقیقه در هفته ورزش کند. اگر سالمند هستید به مطلب ورزش هایی سبک مناسب افراد سالمند مراجعه کنید.
12- اتکای بیش‌ازحد به داروهای بدون نسخه
Credit: iStock/gradyreese
این خیلی خوب است که شما می‌توانید سردرد، تب یا درد عضلانی بدن خود را با استفاده از چند قرص بدون نسخه درمان کنید، اما واقعیت این است که این داروها می‌توانند در صورت مصرف بیش‌ازحد به سم در بدن تبدیل شوند.
این داروها مانند هر چیز دیگری که در بدن هضم می‌شوند، از کبد عبور کرده و مقداری سم به همراه خود دارند. این سم می‌تواند در بلندمدت به کبد آسیب برساند.
برای مثال وقتی‌که استامینوفن با دوز مطمئن 4 هزار میلی‌گرم در روز را با شدت زیاد مصرف کنید، به کبد خود آسیب می‌رسانید. ناهنجاری در عملکرد کبد، اختلال مزمن در کار کبد و حتی مرگ از عوارض سوءمصرف داروهای بدون نسخه است.
ازآنجایی‌که استامینوفن در بسیاری از قرص‌های ضد درد، سردرد و شربت‌های سرماخوردگی وجود دارد، احتمال مصرف بیش‌ازحد آن توسط شما زیاد است. همیشه برچسب موجود بر روی داروها را قبل از مصرف مطالعه کنید، به‌خصوص اینکه اگر قبلاً هم یک داروی حاوی استامینوفن را مصرف کرده باشید.
13- بی‌توجهی به آزمایش‌های کبد
Credit: iStock/jan-otto
بسیاری از مردم اهمیت داشتن آزمایش قلب و کلسترول در چکاپ‌های دوره‌ای را درک کرده‌اند، اما خیلی از آن‌ها تصور نمی‌کنند که نیاز باشد آزمایش کبد هم بدهند. به‌خصوص اینکه نوشیدنی‌های الکلی هم مصرف نمی‌کنند. این بسیار خطرناک است، زیرا برخی از بیماری‌های کبدی هیچ ربطی به مصرف الکل ندارند و تا زمان پیشرفت بیماری هم هیچ علائمی از خود نشان نمی‌دهند. درحالی‌که بافت‌برداری از کبد برای تشخیص دقیق بیماری نیاز است، بسیاری از بیماری‌های کبدی مشکلاتی هستند که احتمال تشخیص آن‌ها با یک آزمایش خون ساده هم ممکن است.