مردم سالاری، 11/9/82
مسئله تجددگرایی اسلامی از دغدغه های اصلی 150 سال اخیر مردم ایران است و این مقاله رویکردی جهت حل این مسئله می باشد . رویارویی ایرانیان با غرب، پرسش هایی را در اذهانشان ایجاد کرد و برخی از شکست ها، از جمله عقب ماندن در عرصه هایی، حالت تقلید را در آنها برانگیخت . نویسنده، زندگی و تفکر گذشته را سنت و رویکرد جدید را تجدد معرفی می نماید و برای پیشرفت باید سنت را ترک نمود .
گفته های بالا، گفتمان اولی است که در آن هویت ایرانی مورد بی مهری واقع و همه فکر و تاریخ این سرزمین به دیده تحقیر نگریسته شد . بعد از شکست آن، فکری ضد خودش تولید شد که از آن تعبیر به گفتمان دوم شده است و در آن، تکریم غرب، در تمامی ابعاد، تقبیح و پناه بردن به سنت، ارزش گذاشته شده است . از این گفتمان به سنت گرایی ایدئولوژیک تعبیر شده است . پارادوکسی که گفتمان دوم به آن مبتلا است، نگاه کردن از دریچه تجدد به سنت است .
طرف داران گفتمان سوم قائل اند که تجدد از نقد سنت می گذرد و عقب ماندگی ها را باید در سنت جست وجو کرد . تجددگرایان اسلامی برای نقد سنت، از روش شناسی پست مدرن و هرمنوتیک بهره فراوان می گیرند، هرچند مدعی حفظ هویت انسانی مسلمانان هستند . طرف داران گفتمان سوم قائل اند که تجددگرایی اسلام، گرفتار یک دوگانگی است: از یک طرف خواستار عدم گسستگی با گذشته و از طرف دیگر، رویارویی با غرب و پیشرفت های آنها را خواستار است .
تجددگرایی اسلامی بین اسلام و سنت، فاصله و جدایی می اندازد . اگر سنت یک گفتمان باشد، از اسلام و نصوص دینی جدا می شود و یا از هرمنوتیک برای نقد و بررسی پیش فرض های عالمان و مسلمانانی استفاده می شود که نصوص دینی را در تاریخ قرائت کرده اند . از نظر نویسنده تجددگرایی اسلامی کوشش ارزنده ای برای رفع معضلات جامعه اسلامی و پاسخی برای پرسش دیرین این سرزمین (سنت و تجدد) است .
