فلزات زینتی و دردسرهای طبی
بعضی‌ها اصلا نمی‌توانند سری به فروشگاه‌های زیورآلات بدلی بزنند. این افراد به بدلیجات حساسیت دارند. این حساسیت «درماتیت تماسی» نامیده می‌شود که در واقع یک واکنش التهابی پوست است. این واکنش التهابی در اثر مواجهه با مواد حساسیت‌زا و تحریک‌کننده ایجاد می‌شود. بسیاری از مردم نسبت به مواد آلرژن (حساسیت‌زا) واکنش نشان نمی‌دهند ولی در تعداد کمی از افراد که مستعد ابتلا به این التهاب پوستی هستند، مواجهه با این مواد موجب بروز التهاب پوستی می‌شود.
موادی از قبیل اسیدها، قلیاها، حلال‌های شیمیایی و صابون‌های قوی و مواد شوینده اغلب درماتیت تماسی تحریکی ایجاد می‌کنند. این مواد قادرند روی پوست هر فردی به درماتیت منجر شوند ولی مواد آلرژن (حساسیت‌زا) فقط در افراد مستعد ایجاد واکنش می‌کنند. یکی از شایع‌ترین این واکنش‌های آلرژیک تماسی، درماتیت تماسی آلرژیک به فلزات از جمله بدلیجات است.
بدلیجات؛ زیبا اما دردسرساز
موارد بسیار زیادی دیده شده است که فرد به ساعت خود، دکمه لباس خود، گوشواره، زیپ‌شلوار و گیره‌های فلزی لباس که در تماس با پوست بدن است، واکنش نشان می‌دهد. در واقع این افراد در مواجهه با فلز مقصر که به آن حساسیت دارند و از نظر ژنتیکی مستعد هستند، واکنش پوستی نشان می‌دهند.
این واکنش در پوست محل تماس با ماده حساسیت‌زا مانند فلز بدلیجات و یا در برخی موارد فراتر از آن به صورت خارش، قرمزی، تورم، پوسته‌ریزی و در موارد شدیدتر ایجاد تاول بروز می‌کند.
شایع‌ترین فلزی که واکنش تماسی حساسیتی ایجاد می‌کند، نیکل است. حساسیت به نیکل یک مشکل ناتوان‌کننده و شایع در میان بیمارانی است که به متخصص پوست مراجعه می‌کنند. میزان شیوع آن از 4 تا 1/13 درصد است. حساسیت به نیکل ممکن است در هر سنی بروز کند. برخی افراد حتی با تماس مختصر با نیکل دچار واکنش می‌شوند ولی در بقیه پس از سالیان طولانی تماس با نیکل درماتیت ایجاد می‌شود. گاهی درماتیت محدود به دست‌ها یا محل‌های تماس با نیکل است ولی گاهی به صورت بثورات گسترده پوستی در نواحی باسن، کشاله‌ران و چین‌های بدن و پلک‌ها رخ می‌دهد.
نیکل وارد می‌شود
نیکل در بسیاری از زیورآلات، گیره‌های فلزی، دکمه‌های فلزی، ساعات، لوازم فلزی مورد استفاده در منزل، سکه‌ها و حتی وسایل ارتودنسی (مرتب کردن دندان‌ها) وجود دارد. همچنین نیکل در بسیاری از مواد غذایی از جمله گوشت، مرغ و ماهی، سیب‌زمینی، شیر و محصولات لبنی، پیاز و آجیل وجود دارد. شکلات و کاکائو و سویا حاوی مقادیر بالایی از نیکل هستند. انسان‌ها به طور دایم در محیط کار و منزل با نیکل سر و کار دارند. حساسیت به نیکل در خانم‌ها شایع‌تر از آقایان است. یون‌های نیکل در تماس با پوست انسان آزاد شده و به التهاب منجر می‌شوند، به خصوص اگر این حالت با تعریق شدید همراه باشد، تشدید می‌شود مانند حساسیت به نیکل ساعت.
در برخی از موارد دیده شده که فرد حساس به نیکل، به نیکل موجود در ساعت‌اش حساسیت نشان می‌دهد و برای جلوگیری از ایجاد حساسیت از لاک ناخن روی ساعت خود به عنوان پوشش استفاده می‌کند. باید متذکرشد که اگر چه این کار سبب ایجاد سدی روی فلز می‌شود ولی لاک ناخن هم دارای ماده‌ای است که خود این ماده یکی از آلرژن‌های شناخته شده است و می‌تواند درماتیت تماسی در فرد مستعد ایجاد کند.
راه‌حل
بهتر است کسی که به بدلیجات حساسیت دارد حتما به وسیله متخصص پوست معاینه شود و سپس برای فرد «تست حساسیت» انجام شود که در این آزمایش، مواد آلرژن متعدد فلزات با پوست تماس داده می‌شود و واکنش فرد به آنها مشاهده و بررسی می‌شود. با این روش پزشکان متوجه می‌شوند که فرد به کدام‌یک از مواد حساسیت دارد.
اگر کسی به نیکل بدلیجات حساسیت دارد می‌تواند از بدلیجات فاقد نیکل یا از طلا یا نقره استفاده کند. البته بعضی‌ها هم به خود طلا و نقره حساسیت دارند. بنابراین باید اول ببینند به چه ماده‌ای حساسیت دارند. سپس زیورآلاتی را انتخاب کنند که فاقد آن ماده باشند.
حساسیت به طلا
شاید تعجب کنید ولی برخی از خانم‌ها به طلا حساسیت دارند. نشانه آن هم این است که وقتی یک گردن‌بند، انگشتر و یا دست‌بند طلا استفاده می‌کنند، پوست‌شان قرمز می‌شود و به خارش می‌افتد. اگر شما به طلا حساسیت دارید، باید زیورآلات طلا را کنار بگذارید و به سراغ زیورآلاتی از جنس پلاتین بروید. دقت کنید که زیورآلات پلاتینی که انتخاب می‌کنید بیش از 90 درصد خالص باشند. پلاتین با درصد خلوص بالا کمتر موجب حساسیت پوستی می‌شود.
کیفیت طلا؛ ضامن سلامت
فراموش نکنید که پلاتین یا همان طلای سفید محکم‌تر از طلای زرد است و دوام آن از طلای زرد هم بیشتر است. اگر شما قصد دارید برای نامزدی‌تان یک حلقه زرد انتخاب کنید، ما به شما طلای 14 تا 18 عیار را توصیه می‌کنیم. هرچه عیار طلا بیشتر باشد، رنگ زرد آن پررنگ‌تر ولی دوام و پایداری آن کمتر است و راحت‌تر خم می‌شود. عیار طلا نشان می‌دهد که چه مقدار از آلیاژ آن از طلا ساخته شده است و یا به زبان دیگر این طلا چه قدر خالص است. اغلب به طلای خالص، نقره، مس، نیکل و روی می‌افزایند. اگر طلا 24 عیار باشد صددرصد خالص است.
مراقبت از زیورآلات طلا
نگهداری از زیورآلات طلا هم بسیار مهم است. زیورآلات طلای خود را از مواد شیمیایی مانند محلول‌های شستشوی خانگی و وایتکس و کلر دور نگه دارید. بهتر است هنگام انجام کارهای منزل، انگشتر و دست‌بند و حلقه‌تان را کنار بگذارید. با این کار شما ساییدگی و خراشیدگی روزانه طلاهایتان را کاهش می‌دهید و هم طلاهایتان براق‌تر باقی خواهند ماند. بهتر است هر یک از زیورآلات طلای خود را در یک جعبه جداگانه نگهداری کنید تا سالم‌تر باقی بمانند.
چرا طلا به جای بدل؟
این روزها بدلیجات زیبایی در بازار وجود دارد که قیمت آنها هم کمتر از طلا نیست ولی به هر حال هیچ بدلی جای طلا را نمی‌گیرد. اگر شما قصد دارید هزینه‌ای بابت خرید زیورآلات بپردازید، حتما طلا را انتخاب کنید چون هم زنگ نمی‌زند و کدر و تیره نمی‌شود و هم بسیار محکم است و در ضمن کمتر باعث حساسیت می‌شوند.
منبع:www.salamat.com
/م
