نجمه روای و محدث

نجمه مادر امام رضا علیه السلام[1]، (محدث، متوفی قرن 2 ه) سکن النوبیه، ام ولد امام کاظم علیه السلام و مادر امام رضا علیه السلام است.کنیه اش ام البنین و به نامهای اروی، نجمه، سمانه، تکتم و خیزران نیز نامیده شده و به شقراء ملقب است.هنگامی که امام رضا علیه السلام را به دنیا آورد، طاهره نام گرفت.صدوق به اسناد خود حدیثی درباره وی نقل کرده است: حمیدة المصفاء، مادر امام موسی بن جعفر علیه السلام، کنیزی که از اشراف عجم بود و در بین عربها متولد شده و با فرزندان آنها رشد و نمو کرده، و نزد ایشان تربیت شده بود خریداری و آن را به فرزندش موسی علیه السلام هدیه کرد و به آن حضرت گفت: کنیزی برتر از این ندیده ام و شکی نیست که خداوند متعال به زودی نسل تو را از وی آشکار خواهد ساخت.

شیخ در حدیث دیگری به اسناد خود از علی بن میثم از پدرش نقل می کند: هنگامی که حمیده، مادر موسی بن جعفر علیه السلام، نجمه، ام الرضا علیه السلام را که کنیزی بود خریداری کرد، پس از آن رسول الله علیه السلام را در خواب دید که به او فرمود: ای حمیده، نجمه را به فرزندت موسی هدیه کن، زیرا او بهترین خلق روی زمین را به دنیا خواهد آورد.حمیده، نجمه را به فرزندش بخشید و او دوشیزه بود.

همچنین شیخ صدوق نقل کرده است که ابن میثم از پدرش و او از مادرش (جده علی بن میثم) گفت: شنیدم نجمه، مادر امام رضا می گفت: هنگامی که فرزندم علی را حامله شدم، سنگینی بارداری را حس نمی کردم و در خواب صدای تسبیح و تعریف و تمجید خداوند را از درون شکمم می شنیدم که مرا ترسانده بود.چون حضرت به دنیا آمد دستهایش بر زمین گسترده و سرش به طرف آسمان بلند بود و لبانش تکان می خورد، گویا سخن می گفت.پدرش موسی بن جعفر علیه السلام وارد شد و به من فرمود: مبارک باد بر تو کرامت پروردگارت ای نجمه! او را در پارچه سفیدی پیچیدم و امام علیه السلام در گوش راست (نوزاد) اذان گفت و در گوش چپ اقامه، و آب فرات خواست و آن را به سقف و اطراف دهان نوزاد مالید و پس از آن او را به من بازگرداند و فرمود: او را بگیر که نماینده خداوند متعال در زمین است.