حکیم متأله علامه جوادی آملی، روز یکشنبه 26 مهرماه، در درس تفسیر آیات 17و18 سوره نساء، به تبیین جایگاه واقعی زنان از دیدگاه اسلام و تفاوت این دیدگاه با نظر غربیان به زن، پرداختند. معظم له با اشاره به حقیقت استعاذه و پناهگاه واقعی انسان های الهی خاطرنشان کردند: پناهگاه مردان و زنان الهی عنایت الهی است که توحید خدا و عنایت الهی، حِصن است «کلمة لا اله الاّ اللّه حِصْنی» و حَصین این حِصن و دژبان این دژ، خداست و به ما گفتند اگر وسوسه شدید، با نامحرمی برخورد کردید و یا این که احساس خطر کردید، فوراً به پناهگاه بروید «وَإِمَّا یَنْزَغَنَّک مِنَ الشَّیْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ»، «فَاسْتَعِذْ» یعنی بروید پناهگاه نه این که صرفا به ذکر «أعوذ باللّه من الشیطان الرجیم» اکتفا کنید این «أعوذ باللّه من الشیطان الرجیم» البته ذکر است و ثواب دارد، ولی این پناهگاه رفتن نیست؛ مثل اینکه در حال آژیر خطر اگر به ما گفتند بروید پناهگاه، معنایش این نیست که آدم در همان خیابان بایستد فقط لفظاً بگوید می خواهم بروم پناهگاه اینکه استعاذه نیست، این فوراً باید بدود برود در پناهگاه. لذا اگر یک حالت وسوسه گناه در آدم پیدا شد، فوراً باید مضطراً به ذات اقدس الهی پناهنده بشود، این اضطرار و این التجاء، او را نجات می دهد و این حالت در همه انسانها هست؛ البته در انبیا و اولیا به طریق اُولی. مفسر عالی قدر قرآن کریم با اشاره به آیات قرآن، کرامت، معجزه و ولایت بر امور را از امتیازات بارز و لاینفک زن و مرد دانستند و تصریح نمودند: قرآن کریم نبوّت را سهم انبیا دانست؛ و ما ارسلنا من قبلک الا رجالا نوحی الیهم. چه در سوره« مبارکه« «انبیاء» چه در سایر سوَر و در سوره« «نحل» فرمود: آنها که رسالت الهی را به عهده داشتند، مرد بودند؛ چون کارِ اجرایی است، اما کرامت، معجزه و ولایت، زن و مرد ندارد. در کارِ اجرایی که با مردها باید تماس بگیرد، مردها باید به او مراجعه کنند و بخش وسیع از کارها را با نامحرم ها باید انجام بدهد، گفتند این کار را مرد باید انجام بدهد. خدا فرمود: ما پیامبری به عنوان زن نداریم، اما ولیّ اللّه داریم که زن است؛ چون ولایت مربوط به کمال ها و قداست های روحی است که بین خدا و آن شخص است، مثل وجود مبارک حضرت مریم، حضرت فاطمه زهرا، حضرت زینب کبری و حضرت فاطمه معصومه سلام اللّه علیهم اجمعین. این است ولایت که باطنِ رسالت است؛ این برای انسانِ کامل است چه زن و چه مرد. معظم له مسئولیت امور اجرایی کشور را مختص مردها دانستند و تأکید کردند: کارِ اجرایی، کاری که با توده مردم در ارتباط است و صدها بار باید با مردم تماس بگیرد، این کار را گفتند به عهده زن ها نگذارید، چون کارِ اجرایی هنر و کمال نیست که یک زن از آن محروم باشد، کار اجرایی تماس گرفتن با نامحرم است. البته خوب است ریاست و مسئولیت دانشکده ها، دانشسراها و دبیرستان هایی که همه شان دخترها هستند را زنها داشته باشند، اما در کارهای اجرایی که با توده« مردم سر و کار دارند با نامحرم سر و کار دارند، اُولی¨ این است، اولای تعیینی احتیاط، احتیاط تعیینی اقوی این است که مردها به عهده بگیرند. بنابراین اینکه فرمود: «مَا أَرْسَلْنَا من قَبْلَکَ إِلَّا رِجَالاً نُّوحِی إِلَیْهِمْ» آن راجع به کارهای اجرایی است یعنی نبوت و رسالت، اما ولایت و کرامت، زن و مرد ندارد. لذا نیازی نیست آن چنان که جناب فخررازی در تفسیرش نقل کرده گرچه خیلی مایل به این قول نیست، این بحث در کتابهای کلامی هست نظیر تجرید مرحوم خواجه و اینها که آیا این عظمت و جلالی که فرشته ها با مریم سلام اللّه علیها داشتند، برای خود مریم بود یا ارهاص عیسی بود؟ «ارهاص» یعنی پیش درآمد معجزه. برخی ها که عظمت زن را نشناختند، گفتند این کرامت هایی که بهره وجود مبارک مریم سلام اللّه علیها شد، اینها ارهاص عیسی بود، یعنی پیش درآمد معجزه عیسی بود علامه جوادی آملی در خاتمه با تصریح به این که در انسانیت انسان، بین زن و مرد فرقی نیست، بیان داشتند: در مسئله ولایت، ولایت برای انسان است. انسانیّت انسان به روح اوست. روح نه مذکّر است نه مؤنث. این بدن است که این چنین یا آن چنان ساخته شده، اگر روح مجرد هست که هست، مجرد نه مذکر است نه مؤنث؛ این ذکوریت و اناثیت برای تَن است. این تَن که با فرشته ها در تماس نیست، مناجات نمی کند. آن که با خدا مناجات می کند، نه زن است نه مرد. بنابراین اینکه فرمود: «مِن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَی» معنایش این نیست که زن و مرد با هم تفاوت نمی کنند. غربی می گوید زن و مرد با هم تفاوت نمی کنند، ما هم می گوییم زن و مرد باهم تفاوت نمی کنند، او می گوید انسان یا زن است یا مرد، با هم همتای اند؛ ما می گوییم انسان نه زن است نه مرد. این ارشاد به نفی موضوع است. زن و مردی در کار نیست. تَن را می گویی، تن باربر است؛ روح را می گویی، نه مذکر است نه مؤنث. ما اگر می گوییم زن و مرد فرق نمی کند ارشاد به نفی موضوع است؛ سالبه به انتفاء موضوع است؛ یعنی روح نه مذکّر است نه مؤنث. آنها انسان را در همین تالار تشریح خلاصه می بینند، می گویند انسان یا مذکر است یا مؤنث، با هم فرق نمی کنند. بین این دوتا دید خیلی فرق است، ما هم می گوییم زن و مرد فرق نمی کنند آنها هم می گویند زن و مرد فرق نمی کنند، اما تفاوت ره از کجاست تا به کجا؟ اگر ولایت برای روح است، چرا مریم نداشته باشد؟ چرا فاطمه نداشته باشد؟ چرا زینب سلام اللّه علیهم اجمعین نداشته باشد؟ این ارهاصات برای پیش درآمد معجزه وجود مبارک عیساست یعنی چه، خود مریم سلام اللّه علیها به این قداست رسیده است.