سخن از پیش فرض های فلسفی و کلامی اعلامیه جهانی حقوق بشر, و بیان این که این پیش فرض ها, با شریعت مسیح سازگار است, هیچ کدام تازگی ندارد, اما به مقایسه تحلیلی مبانی نظری اعلامیه با اصول شریعت عیسوی کمتر پرداخته شده است. مقاله در صدد چنین کاری است.
البته این, کار دشواری است, زیرا نه تنها شماری از اصطلاحات و عبارات کلیدی اعلامیه در بخش اعظم سنت اصلی مسیحیت یافت نمی شود بلکه این واژه ها و عبارات توسط کسانی تنظیم شده که سنت مزبور را نفی می کنند. به علاوه, بدیهی است که برخی از واژه ها و عباراتی که آشکارا به مسیحیت سنتی تعلق دارند, منحصرا مسیحی نمی باشند. نویسنده معتقد است روح اصلی حاکم بر اعلامیه, با طبیعت مسیحیت سنتی سازگار و همگام است و در واقع, خود سند فقط به این دلیل وجود دارد که مسیحیت سنتی موجود است. مقاله در آغاز میان مبانی یک مذهب و آن چه پیروان مذهب در زمان و مکان مشخصی ممکن است به آن عمل کنند تفکیک می کند. در ادامه فقط به شق اول توجه خواهد شد, آن هم مبانی مسیحیت سنتی, یعنی مذهب کاتولیک رم و ارتودوکس یونانی.
مقاله, عمدتا به مورد نخست متکی است, زیرا در مسیحیت کاتولیک رم, می توان موضعی ((رسمی)) یافت که در کلیساهای ارتودوکس مسیحی یافت نمی شود.
مفاهیم ((حقوق بشر)) و لسان آن در عصر مدرنیته و تجددگرایی ظهور کرده است. افزون بر این, کسانی که نخست, حقوق بشر را نظم بخشیدند, روشنفکرانی اروپایی و آمریکایی بودند که از مسیحیت سنتی فاصله جسته بودند و در موارد فراوانی, به کلی آن را نفی می کردند. واقعیت این است که در میان فهرست بلند و طولانی متفکران مهم حقوق بشر از جان لاک گرفته تا توماس جفرسون, امکان ندارد فردی را بیابیم که به مسیحیت سنتی گرایش و دلبستگی داشته باشد. استثنای چشمگیر در این خصوص در آثار ژان ژاک روسو یافت می شود. ولی در این مورد هم باید گفت روسو بعدها رسما از گرویدن خویش به مذهب کاتولیک اعراض نمود. بنابر این به زحمت می توان روسو را مویدی بر مدعای من دانست. در واقع به نظر می رسد که اگر امروز, مسیحیت سنتی, حقوق بشر را پذیرفته و تریج می کند, به این دلیل است که در پی مشروعیت بخشیدن به خود است, یعنی مجبور شده است در گذر زمان خود را با مفاهیم نوین آشتی دهد, مفاهیم چنان قدرت مندی که مقاومت در برابر آنان سودی نداشته است. بسیاری معتقدند که اگر چنین نمی کرد, مرگ خویش را امضا کرده بود.
11- استاد فلسفه و الهیات دانشگاه نوتردام, لبنان.
