امروزه با افزایش مشغله های روزمره، فرصت چندانی برای خواب نیمروزی باقی نمی ماند؛ اما نباید فراموش کرد که خواب کوتاه بعدازظهر برای قلب و حافظه مفید است. از این گذشته، به هضم غذا کمک کرده و با الزایمر مقابله می کند. در این مقاله شما با فواید چرت بعدازظهر آشنا می شوید.
خواب بعدازظهر برای حافظه مفید است
پژوهش های متعددی نشان داده است که چرت بعدازظهر تأثیر مثبتی روی حافظه دارد. می پرسید چرا؟ به خاطر اینکه چرت کوتاه به ذهن انسان نظم بخشیده و به مغز استراحت می دهد. حافظه با تبادلات بین نرون ها (سلول های عصبی) ساخته می شود و در طول خواب این رابطه دوباره شکل می گیرد. وقتی خود را از خواب نیمروزی محروم می کنید، سلول های عصبی اشباع می شوند و قابلیت های خود را از دست می دهند. ناسا پژوهش هایی انجام داده و با تجزیه و تحلیل اثرات چرت بعدازظهر روی حافظه، اثرات خواب نیمروزی را روی عملکرد بهتر حافظه به اثبات رسانده است. نتایج این پژوهش علمی حاکی از آن است قدرت ذهنی به یادسپاری و افرادی که بعدازظهر چرت کوتاهی می زنند، به میزان 34 درصد افزایش می یابد. در واقع چرت کوتاه حداقل نیم ساعته، بین ساعات 14 الی 16 بعدازظهر، برای «بازیابی و بازسازی توانمندی های ذهنی» کافی است.
تاثیر چرت بعدازظهر روی آلزایمر
پژوهشگران با مشاهده تأثیرات مثبت خواب نیمروزی روی بهبود حافظه، به دنبال بررسی تأثیرات آن در مقابله با بیماری آلزایمر برآمدند و به این نتیجه رسیدند که خواب کوتاه با آلزایمر مقابله می کند. دکتر دی دیه کوژی در این رابطه می گوید: «خواب نیمروزی فرایند به خاطر سپردن را بهبود می بخشد و باعث می شود نرون ها با نظم بیشتری کارهای خود را انجام دهند؛ از این رو تأثیر خوبی در مقابله با آلزایمر دارد» همچنین، خواب نیمروزی با محافظت از نرون ها، سرعت «پیشرفت بیماری» را کند می سازد. تأثیر خواب بعدازظهر روی بیماری آلزایمر همچنان موضوع پژوهش های علمی است. نتیجه مطالعات گوناگون نشان می دهد که بین کیفیت خواب و بیماری آلزایمر رابطه ای وجود دارد. بر اساس پژوهشی که در سال 2000 روی 337 بیمار مبتلا به آلزایمر در ژاپن انجام گرفت، خواب کوتاه مدت (کمتر از نیم ساعت) تأثیرات پیشگیرانه روی این بیماری دارد (برعکس، چرت های طولانی مدت می تواند احتمال ابتلا به آلزایمر و علائم آن را افزایش دهد). البته در این مورد پژوهش های بیشتر و گسترده تری باید انجام شود.
خواب بعدازظهر به هضم غذا کمک می کند
خوابیدن بعد از صرف ناهار باعث می شود که بدن صرفاً روی عملکرد دستگاه گوارش متمرکز شود. به همین دلیل است که بعد از غذا بدن تحریک می شود و ما به ناگاه احساس خواب آلودگی می کنیم. دکتر دی دیه کوژی می گوید: «بدن برای هضم بهتر غذا نیاز به خواب دارد و موادی به نام نروهورمون ترشح می کند که نیاز به خواب را تشدید می کند». به طور طبیعی بدن ما بعد از صرف غذا فعالیت های دیگر خود را رها می کند تا انرژی خود را روی هضم غذا متمرکز سازد. به این ترتیب چرت زدن بهترین کمک برای هضم غذاست. البته توجه داشته باشید که بلافاصله بعد از صرف غذا نخوابید. بهترین زمان برای خواب نیمروزی 15 دقیقه بعد از خوردن ناهار است و کمتر از نیم ساعت خواب برای داشتن گوارشی مطلوب و کسب انرژی دوباره جهت انجام کارها کافی است.
خواب بعدازظهر برای قلب مفید است
یک پژوهش آمریکایی که در سال 2000 روی نزدیک به 1000 نفر انجام گرفت، نشان داده است احتمال ابتلا به مشکلات قلبی عروقی در افرادی که بعدازظهر می خوابند جدی تر است. اما دکتر دی دیه کوژی توضیحاتی ارائه می دهد که مشخص می کند در این پژوهش افرادی که دچار آپنه خواب بوده اند، به حساب نیامده اند. مبتلایان به این بیماری 5 الی 7 برابر بیشتر از سایرین در معرض بیماری های قلبی ــ عروقی قرار دارند. پژوهشگران متوجه شدند اگر تعداد افرادی را که دچار آپنه خواب و مستعد بیماری های قلبی ــ عروقی بوده اند نادیده بگیرند، خواب نیمروزی به استراحت فیزیکی بدن کمک می کند و تأثیر مثبتی روی سلامت بقیه افرادی که در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته اند، داشته است.
خواب بعدازظهر باعث خوش خلقی می شود
خواب نیمروزی با آرامشی که به مغز و بدن می دهد، تأثیر خوبی روی خلق و خوی افراد می گذارد. زمانی که انسان خسته است، بداخلاق، کم طاقت و عصبی می شود؛ اما چرت کوتاه در طول روز باتری ها را شارژ می کند و باعث می شود که فرد قبراق و سرحال به فعالیت روزانه خود ادامه دهد. دکتر دی دیه کوژی می گوید: «بدن در طول شب کاملاً شارژ می شود؛ پس برای اینکه در طول روز نیز سرحال باشید، کمی بخوابید»! سعی کنید بین ساعت 1 تا 4 بعدازظهر استراحت کوتاهی داشته باشید تا سرحال، پرانرژی و خوش اخلاق روز را به شب برسانید.
چگونه بخوابیم؟
دکتر دی دیه کوژی می گوید: «نحوه خوابیدن افراد متفاوت است. برخی در وضعیت های ناراحت یا مکان های پر سر و صدا به راحتی می خوابند؛ اما بهتر است جای راحتی را برای خواب انتخاب کنید. اگر برای تان امکان دارد، دراز بکشید، کفش های تان را در آورید، کمربندتان را باز کنید و راحت باشید! در حد امکان اتاق، کم نور و دور از هیاهو باشد». البته همه چیز به انتخاب و راحتی افراد بستگی دارد. برخی به تشک راحت نیاز دارند و برخی دیگر به یک صندلی هم اکتفا می کنند.
آیا لازم است هر روز بعدازظهر بخوابیم؟
به عقیده دکتر کوژی افراد می توانند بسته به فشار کاری و خستگی روزانه، بعدازظهر چرت کوتاهی بزنند، اما توجه داشته باشید اگر در طول روز خسته نشده اید، خواب نیمروزی بیهوده خواهد بود و ممکن است در خواب شبانه تان اختلال ایجاد کند. برای افراد شاغل اغلب بسیار دشوار است که در محل کار بخوابند. در این صورت تا جایی که امکان دارد از بقیه فاصله بگیرید و در محلی آرام اندکی استراحت کنید.
آیا همه به خواب نیمروزی احتیاج دارند؟
دکتر کوژی در جواب این سؤال می گوید: «تاکنون خلاف این امر ثابت نشده است. خواب تنها مختص انسان نیست؛ کرم خاکی، مگس و تمام موجودات زنده می خوابند. خواب عملکردی برای احیا و بازسازی توان فیزیکی و روحی است که نیروی از دست رفته در مدت بیداری را ترمیم می کند.» البته برخی افراد نیاز چندانی به خواب احساس نمی کنند و برعکس برخی دیگر حقیقتاً به خواب بیشتری نیاز دارند. در واقع، ساعت درون ما نیاز و مدت خواب را تعیین می کند. با این حال در همه موارد خواب برای بدن لازم است.
منبع: دنیای زنان، شماره 64