سوغات قرن ۲۱ برای انسان

خستگی چشم هنگام کار با کامپیوتر
 

خیره شدن به صفحه مانیتور، تعداد دفعات پلک زدن را کاهش می دهد و سبب سوزش چشم و در نتیجه منجر به خشکی چشم می شود. هر چه افراد بیشتر به صفحه مانیتور خیره شوند؛ کمتر پلک می زنند و هر چه کمتر پلک بزنند، دچار سوزش و آسیب چشم می شوند و هر چه احساس خشکی در چشم زیاد شود، سوزش و اشک را به دنبال خواهد داشت.
به گفته محققان، پلک زدن سبب تر شدن چشم می شود و کارهایی که انسان را مجبور به کم کردن تعداد دفعات پلک زدن کند، مانند کار با کامپیوتر، رانندگی و تماشای تلویزیون، سبب خشکی چشم می شود.
امروزه کامپیوتر در همه جا، از خانه گرفته تا محل کار، مورد استفاده قرار می گیرد و متعاقباً اثراتی که بر سیستم سلامت انسان می گذارد، روز به روز محسوس تر می گردد. مشکلات بینایی ناشی از کامپیوتر به طور کلی تحت سندرم بینایی کامپیوتر شناخته شده است. تعداد زیادی از کاربران کامپیوتر به طور کلی تحت سندرم بینایی کامپیوتر شکایاتی ناشی از کار من جمله ناراحتی های چشمی، خستگی عضلانی، استرس و حتی اپی لپسی و جوشهای صورت و ناراحتی های پوستی را بروز می دهند. که در ذیل به برخی از عوامل مؤثر در خستگی چشم و راهکارهای پیشگیری از آن می پردازیم:

عوامل فردی:
 

فاکتورهایی شبیه خستگی عمومی؛ بیماری، استفاده از دارو و مستعد بودن به میگرن و ترس از نور (فتوفوبی) و فاکتورهای سایکولوژیک مانند نگرانی، عصبی بودن و میزان رضایت شغلی، با علایم خستگی چشم مرتبط می باشند. البته سن و جنسیت در بروز علایم خستگی چشم مؤثر است. کاربران مسن تر و زنان، بیشتر در معرض خستگی چشم هستند.

عوامل محیطی مرتبط با خود کامپیوتر:
 

عوامل محیطی شامل مسایل مختلفی است که از آن جمله می توان به کیفیت و نوع کامپیوتر به کار گرفته شده، رنگ حروف و زمینه تصویر و متناسب بودن ارتفاع کامپیوتر و صفحه کلید با اندام فرد اشاره نمود.
نکته قابل توجه این که تاکنون هیچ گونه اثر مستقیمی ناشی از تشعشعات کامپیوتر ( امواج یونیزه و غیریونیزه مانند امواج مریی؛ ماورای بنفش و...) روی سلامت عمومی و چشم پیدا نشده است. همچنین هیچ سندی مبنی بر این که تشعشعات کامپیوتر سبب آب مروارید شود، وجود ندارد. از آنجایی که رنگ های مختلف روی سیستم فولوکی چشم ها اثر می گذارند، ممکن است سبب ناراحتی آنها شوند. استفاده از یک رنگ در موارد تایپ برای وارد کردن اطلاعات در کامپیوتر مناسب تر است و کنتراست مخفی کامپیوتر (حرف مشکی روی زمینه سفید) به طور کلی بهتر قابل رویت است. می توان برای حذف انعکاس نور از مانیتور، کاهش روشنایی و افزایش قدرت تفکیک سیستم بینایی، در مقابل صفحه مانیتور فیلتر گذاشت.

عوامل محیطی مرتبط با محل کار:
 

فاکتور محیطی مانند روشنایی و خیرگی، از عوامل بسیار مهم و موثر بر خستگی چشم کاربران محسوب می شود. پس باید پنجره ها با پرده پوشیده شوند و می توان از پرده های عمودی استفاده کرد. یکی از شکایات اصلی کاربران کامپیوتر، گلایه از خیرگی و رؤیت تصاویری است که در نتیجه انعکاس نور در صفحه مانیتور دیده می شود. وجود لامپ درخشان در محیط دید ممکن است سبب ناراحتی و خیرگی شود. پنجره ها، وجود لامپ های فلورسنت در بالای سر و لامپ های میز کار نیز غالباً در این مشکل سهیم هستند.
دو نوع خیرگی کلی وجود دارد؛ در نوع اول، توانایی دیدن جزییات از بین می رود و نوع دوم سبب عدم راحتی در دیدن می شود.

چند روش برای کاهش خیرگی چشم:
 

* موقعیت مانیتور بایستی به گونه ای تنظیم شود که کاربر نتواند هیچ رفلکسی را از مانیتور یا سطوح صیقلی براق ببیند.
* منابع نور محیطی طوری تعبیه شوند که به صورت مناسبی نور را منتشر کنند.
* لامپ های فلورسنت طوری نصب گردند که با محل قرار گرفتن کامپیوتر بایستی به گونه ای باشد که انعکاس نداشته و قابلیت حرکت و تنظیم داشته باشد.
* صفحه کلید باید مات بوده و کلید های آن حداقل انعکاس را داشته باشد.
* متون ترجیحاً باید به صورت رنگی نوشته شده باشد.
* دسکتاب رنگی به دسکتاب سیاه ترجیح داده می شود.
* خشکی هوای موجود در محیط، سبب حساسیت چشم می گردد. این مساله خصوصاً می تواند سبب ناراحتی برای کسانی که از لنز استفاده می کنند شود.
* میزان گرد و غبار پرز در محیط از دیگر عوامل موثر می باشد و می توان با نظافت منظم مانیتور، گرد و غباری را که می تواند مانع دید شود زدود.
* آلودگی هوای محیط کار و ایجاد هپیوکسی سبب تسریع رسیدن به حالت خستگی در کاربر می شود. همچنین مشخص شده است که نور زیاد همراه با سر و صدا بیشترین اثر را در بروز خستگی و کاهش فعالیت های ذهنی فرد اعمال می کند.
منبع:کوچه ما شماره 7.