ریزش موی زنان در گفتگو با دکتر حسین طباطبایی
به نظر بسیاری از مردم، طاسی مختص مردان است و خانم‌ها موهایشان را از دست نمی‌دهند اما حقیقت چیز دیگری است. میلیون‌ها زن در دنیا از طاسی رنج می‌برند و سالیانه به تعداد آنها افزوده می‌شود.
درباره ریزش موی بانوان با دکتر حسین طباطبایی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و دبیر انجمن متخصصان پوست و موی ایران، گفت و گویی نمودیم تا بیش از پیش با این معضل آشنا می شویم.
آقای دکتر مقدمه‌ای درباره ریزش موی بانوان بفرمایید، لطفا.
بحث را باید از اینجا شروع کنیم که وراثت عامل پرقدرتی در طاسی زنان است. یک زن از هر چهار زن،این نوع طاسی را تجربه می‌کند. بعضی از زنان در مورد از دست دادن موی خود با هیچ کس صحبتی نمی‌کنند زیرا به تصور آنها ریزش مو و طاسی فقط مختص آقایان است و برای خانم‌ها کاملا غیرطبیعی است. بنابراین از نظر روحی بسیار آشفته می‌شوند و احساس اضطراب شدید و کاهش جذابیت، کیفیت زندگی آنها را تهدید می‌کند. اگر از دست دادن مو تا این حد باعث مشکلات روانی شود، خانواده، دوستان و پزشک آن فرد باید تا حد ممکن به او کمک کنند.
علت به وجود آمدن ریزش مو در خانم‌ها چیست؟
برای فهم علت ریزش مو باید اطلاع دقیقی از مراحل چرخه طبیعی رشد مو داشته باشیم. موهای انسان به طور طبیعی با یک روش دوره‌ای رشد می‌کنند که سیکل رشد مو نامیده می‌شود (یک مرحله رشد ویک مرحله استراحت و در نهایت ریزش). مرحله رشد یک فولیکول با فولیکول همسایه متفاوت است و به‌این حالت رشد موزاییکی گفته می‌شود. مدت آناژن (فاز فعال یا رشد) 2 تا 8 سال، کاتاژن (فاز تحلیل رونده) 2 تا 4 سال، تلوژن (فاز استراحت) 2 تا 4 ماه است.
چه عواملی بر این مراحل موثرند؟
طول مدت هر کدام از‌این فازها با توجه به سن، شرایط تغذیه، عوامل هورمونی و عوامل فیزیولوژیک و آسیب شناختی بدن ممکن است تغییر کند. یک فولیکول مو در مرحله آناژن به بلندترین طول خود می‌رسد و تا عمقی‌ترین ناحیه درم پایین می‌رود در محکم‌ترین حالت ممکن قرار دارد. بعد از مدتی فولیکول وارد مرحله کاتاژن می‌شود. در‌این مرحله تغییرات تحلیل برنده کوچک شدن و کوتاه شدن فولیکل شروع شده و طول مو تا حدود یک‌ششم طول آناژن کوتاه و قسمت انتهایی آن جدا می‌شود. در‌این زمان مو وارد فاز استراحت یا تلوژن شده و 2 تا 4 ماه در‌این حالت رکود به سر می‌برد. وقتی یک فولیکول جدید از انتهای باقی مانده شروع به رشد کرد، موی در حال استراحت ریزش پیدا می‌کند و یک موی جدید از جای خالی آن خارج می‌شود.
در هر زمان چه تعداد از موهای سر در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
در حالت طبیعی 90 درصد موها در فاز رشد قرار دارند و 10 درصد در فاز استراحت و به طور متوسط روزانه 50 تا 100 تار موی تلوژن به هنگام شستن مو و‌شانه کردن ریزش پیدا می‌کنند. پس همچنان که یک مو می‌ریزد موی جدید جای آن را می‌گیرد.
چند نوع ریزش مو در بانوان وجود دارد؟
معمول‌ترین ریزش مو در خانم‌ها، طاسی منتشر است. در‌این نوع طاسی، موها در ناحیه وسیعی از سر نازک شده و تراکم آن کم می‌شود. البته به‌طور معمول خط موی پیشانی باقی می‌ماند. عوامل مختلفی می‌توانند‌این نوع طاسی را ایجاد کنند. در بیشتر موارد علت این نوع ریزش، ژنتیکی است. البته بیماری‌ها و داروهای خاصی هم می‌توانند باعث ریزش منتشر شوند، از جمله: فاکتور ژنتیکی.
در بانوان هم طاسی ارثی وجود دارد؟
طاسی ارثی در خانم‌ها، الگوی زنانه نامیده می‌شود و ژن آن از پدر و مادر منتقل می‌شود. در زنانی که دچار‌این نوع ریزش می‌شوند، فولیکول‌های مو از نظر ژنتیکی نسبت به تستوسترون بسیار حساس‌اند و با وجود طبیعی بودن میزان هورمون، موها از پشت خط پیشانی، شروع به نازک شدن می‌کنند و به سمت پایین پشت و کناره سر کشیده می‌شوند که به‌طور معمول در سنین 40 تا 50 ظاهر می‌شود و در مواردی هم در 20 سالگی اتفاق می‌افتد. خوشبختانه در بیشتر موارد خط موی پیشانی حفظ شده و مانند مردان، عقب رفتن موهای پیشانی‌ایجاد نمی‌شود. شواهد نشان داده در افرادی که از نظر ارثی درمعرض ابتلا به طاسی هستند، مصرف قرص‌های ضد بارداری، سن شروع ریزش موی آنها را پایین آورده و زودتر دچار طاسی می‌شوند. بنابراین افرادی که سابقه خانوادگی طاسی زنانه دارند، بهتر است این قرص را مصرف نکنند.
بعد از یائسگی به دلیل کاهش استروژن، ریزش مو افزایش می‌یابد. در خانم‌ها هورمون استروژن، اثر محافظتی قوی بر مو و پوست دارد. از طرفی بعد از مدتی که خانمی‌تغذیه نامناسب دارد، بدن با کمبود ویتامین، کم خونی، کمبود پروتیین و کالری، کمبود روی و اسید‌های چرب ضروری، مواجه شده و هر کدام از این کمبودها می‌توانند باعث ریزش شدید مو شوند. البته اثر آنها موقت است و در صورتی که کمبودها اصلاح شوند، ریزش مو طبیعی می‌شود. خانم‌هایی که خون‌ریزی‌های ماهیانه شدید دارند، در معرض کمبود آهن قرار دارند و در صورتی که این کمبود توسط تست آزمایشگاهی تشخیص داده شد، حتما باید به دنبال درمان آن باشند زیرا می‌تواند یک عامل پر قدرت در ریزش موی خانم‌ها باشد. همچنین افزایش ویتامین A در بدن می‌تواند باعث ریزش مو شود.
درباره نقش استرس در ریزش مو توضیح دهید؟
ریزش با تاخیر ناشی از استرس و دارو می‌تواند عامل مهم ریزش مو محسوب شود. به طور طبیعی 10 تا 50 درصد از موهای سر در مرحله استراحت به سر می‌برند. یک استرس شدید باعث می‌شود درصد زیادی از موها در یک زمان وارد مرحله تلوژن شده و رشدشان متوقف شود. چند ماه بعد از استرس وارد شده، موهای در حال استراحت دچار ریزش شده و این ریزش به حدی شدید است که باعث نگرانی فرد می‌شود.این استرس می‌تواند شامل: یک ضربه روحی ناگهانی (مرگ یکی از نزدیکان، از دست دادن شغل، جدایی)، بیماری (تب شدید، عفونت، آنفلوآنزا و...) خستگی شدید ناشی از کار زیاد و انجام دادن جراحی باشد چون‌این حادثه چند ماه قبل اتفاق افتاده، فرد ریزش موی خود را به آن نسبت نمی‌دهد. تعداد نسبتا زیادی از داروها می‌تواند باعث این پدیده شود.
1) داروهای رقیق‌کننده خون مثل وارفارین و هپارین
2) داروهای ضدتشنج مثل فنی‌تویین
3) داروهای ضدنقرس مثل کولشیسین و آلوپورینول
4) داروهای ضدفشار خون به خصوص بتابلوکرها مانند پروپرانولول
5) داروهای ضدالتهاب مثل پردنیزولون
6) داروهای پایین‌آورنده کلسترول
7) داروهای ضدافسردگی مثل لیتیوم
8) داروهای ضدبارداری
9) مصرف زیاد ویتامین A
10) داروهای لاغری
ریزش موی ناگهانی چگونه است؟
آناژن افلوویوم شرایطی است که درصد زیادی از موهای در حال رشد به طور ناگهانی ریزش پیدا می‌کنند. شیمی‌درمانی و رادیوتراپی روی سلول‌هایی از بدن که به سرعت تقسیم می‌شوند مثل سلول‌های سرطانی، و روی سلول‌های طبیعی اثر کرده و باعث از بین رفتن فولیکول‌ها می‌شود.
فاکتورهای شیمیایی مانند مواد شیمیایی که در رنگ کردن موها، فر کردن، صاف کردن و دکلره استفاده می‌شوند، می‌توانند باعث خشک شدن و خورده شدن موها شده و ریزش موقت‌ایجاد کنند، در مواردی این ریزش موها دایمی‌شده و موهای ریخته شده دوباره رشد نمی‌کنند.
آیا ممکن است ریزش موی خانم‌ها مانند مردان باشد؟
در‌این نوع ریزش مو، در خانم‌ها هم مانند آقایان، عقب رفتن خط موی پیشانی و خالی شدن وسط سر دیده می‌شود. در‌این افراد موها در جلو و وسط سر نازک شده در حالی که در ناحیه پشت و کناره‌ها موها ضخیم و پر تراکم می‌شود. این نوع ریزش مو بر اثر افزایش غیرطبیعی میزان هورمون مردانه است. در صورتی که این افزایش با آزمایش مشخص شد، مصرف داروهای آنتی‌اندروژن یا ضد هورمون مردانه و محلول موضعی ماینوکسیدیل تا حد زیادی از ریزش بیشتر جلوگیری می‌کند.
این زنان به دلیل داشتن موهای خوب و پرتراکم در ناحیه پشت سر کاندید مناسبی برای جراحی پیوند مو هستند.
چرا گاهی اوقات، موی خانم‌ها نازک یا به اصطلاح مینیاتوری می شود؟
مقداری هورمون مردانه تستوسترون در بدن زنان وجود دارد. در سلول‌های خاصی از بدن، هورمون تستوسترون به هورمون قوی‌تر دی هیدروتستوسترون (DHT) تبدیل می‌شود. البته این کار توسط آنزیم 5- آلفا ردوکتاز انجام می‌شود. این هورمون از طریق کوتاه کردن چرخه رشد مو، باعث می‌شود موی ضخیم در فولیکول‌های حساس موی سر به موی کرکی و نازک تبدیل شود.
برای درمان ریزش مو در بانوان چه باید کرد؟
باتوجه به علت‌های متفاوت ریزش مو، مهمترین قدم در درمان آن تشخیص دقیق علت است. در مواردی که بیماری یا اختلال هورمونی و یا کمبود تغذیه عامل ریزش مو باشد، باید به دنبال درمان کامل علت زمینه‌ای باشیم. سپس می‌توان پیوند مو هم انجام داد. روش فولیکولار یونیت جدیدترین تکنیک در پیوند مو است که باعث ایجاد یک خط موی کاملا طبیعی می‌شود و با‌این روش زیباترین نتایج را در بیماران می‌توان دید. به طوری که بقیه افراد قادر به تشخیص آن نخواهند بود. این جراحی به صورت سرپایی با بی‌حسی موضعی انجام شده و در این عمل یک نوار باریک از ناحیه پشت سر برداشته شده و به واحد‌های فولیکولی تقسیم شده و در قسمت جلوی سر کاشته می‌شود.
منبع:http://salamat.com
/ک
