تراخم یکی از قدیمی ترین بیماری های ثبت شده بشر است. مشخصات این بیماری در متون پزشکی مصری به روشنی ذکر شده و ظاهرا در آن زمان کاملا شیوع داشته است.
به گزارش ، آفتاب یزد نوشت: این بیماری یک عفونت چشمی شدید و مزمن است که در مناطق فقیر با سطح بهداشت پایین، مناطق گرم و خشک، آب و هوای همراه با گرد و خاک، در کشورهای در حال توسعه و جایی که آب کم است شایع تر می باشد.با توجه به اهمیت موضوع با دکتر بهرام آزادی، جراح و متخصص چشم به گفتگو نشستیم که در ادامه می خوانید.
** آقای دکتر آزادی در ابتدا برایمان بیماری تراخم را تعریف کنید ؟
تراخم نوعی عفونت مزمن چشمی است که موجب التهاب و ایجاد ترشح چرکی در چشم میشود. طولانی شدن بیماری تراخم و تاخیر در درمان این بیماری از عواملی است که منجر به از دست دادن قسمتی از بینایی و یا نابینایی کامل فرد خواهد شد. در واقع تراخم شایع ترین علت کوری چشم به دلیل عفونت بخصوص در جوامع در حال توسعه نیافته است. این عفونت چشمی شدید و مزمن در مناطق فقیر با سطح بهداشت پایین، مناطق گرم و خشک، آب و هوای همراه با گرد و خاک و در کشورهای در حال توسعه و البته در زنان شایعتر است و با وجود اینکه بیماری خوشبختانه در حال ریشه کن شدن است، هنوز مهمترین علت کوری در افراد مسن مناطق مذکور به حساب میآید. تراخم دو مرحله دارد: مرحله اول، عفونت فعال ملتحمه چشم توسط باکتری کلامیدیا تراکوماتیس است. این مرحله از بیماری بسیار مسری است. در مرحله دوم، بیماری سبب آسیب به قرنیه چشم می شود.
** علائم و نشانه ها بیماری تراخم را برایمان شرح دهید.
علائم اولیه بیماری شامل درد و ورم پلک ها، ترشح، اشک ریزش، ترس از نور، پرخونی چشم و تاری دید است. تمامی نشانه های تراخم در پلک فوقانی، قسمت بالایی ملتحمه و قرنیه شدیدتر از قسمت پایینی است و در صورت عدم درمان در این مرحله، به تدریج عروق خونی روی قرنیه رشد خواهند کرد. در اثر تکرار عفونت، عوارضی چون اشک ریزش، افتادگی پلک، انسداد مجاری اشک و برگشتن مژه ها به داخل پلک بیمار را درگیر خواهد کرد. البته معمولا یک هفته بعد از تماس، علائم بیماری به تدریج بروز خواهند کرد. شروع بیماری در کودکان یا شیرخواران آهسته است و ممکن است بیمار با عوارض کم یا بدون عوارض بهبود یابد اما بیماری در بالغین به صورت شدید آغاز می شود و عوارض زودتر بروز می کند.
** علل و عوامل خطرسازایجاد کننده بیماری تراخم چیست؟
تعداد زیادی میکروب، باکتری و ویروس از طریق دست آلوده، آب آلوده، حوله، گردوغبار، مگس و اشیای مختلف به چشم منتقل شده و باعث ایجاد عفونت و التهاب میشوند. به عبارتی انتقال این بیماری با تماس مستقیم صورت می گیرد. بنابراین تماس کودکان، والدین و اعضای
خانواده به راحتی موجب انتقال بیماری خواهد شد. بنابراین افراد خانواده نیز باید توسط پزشک معاینه شوند. در عین حال، باکتری میتواند به وسیله استفاده از وسایل شخصی مشترک مثل حوله، پتو یا بالش مشترک نیز انتقال یابد. به علاوه نوعی مگس نیز که قادر به تخمگذاری روی صورت انسان است، می تواند ناقل این باکتری باشد.
** راه های درمان بیماری تراخم را برایمان بگویید.
درمان تراخم در صورت عدم رعایت بهداشت محیط و فردی، کاری مفید نخواهد بود و بیماری مجدداً بروز خواهد کرد. جهت درمان از روش های زیر استفاده می شود:
درمان طبی: در مراحل اولیه تراخم، درمان با آنتی بیوتیک خوراکی به تنهایی جهت ریشه کن کردن تراخم کافی است. البته تمام خانواده باید همزمان درمان شوند. درمان جراحی: در مراحل بعدی تراخم که شامل دردناک شدن چشم و بروز ناهنجاری های پلکی است به جراحی نیاز است. همچنین در مواردی که قرنیه کدر شده و سبب اختلال دید می شود، پیوند قرنیه جهت بهبود دید می تواند کمک کننده باشد ولی نتیجه همیشه ایدهآل نیست.
** راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری تراخم چیست؟
تراخم بیماری قابل پیشگیری است و پیشگیری از این بیماری از طریق رعایت بهداشت فردی امکان پذیر است. در مواقعی که به دلیل گردوغبار و آلودگی، مخاط چشم تحریک و سبب ایجاد ترشح میشود، میتوان ابتدا با چایدمکرده و صاف شده چند بار چشم را
شست و شو داد تا گردوغبار از چشم خارج شود. در صورتی هم که با شستشو با چای، ترشحات و تحریکات چشم برطرف نشد، فرد باید به پزشک مراجعه کند.