دندان عالی، مستحکم!

 

توصیه‌های مهم درباره دندان
 

جاده دو طرفه
 

تحقیقات جدید نشان می‌دهند که بیماری‌های لثه فقط خسارت‌های لثه‌ای وارد نمی‌کنند بلکه پایشان را فراتر هم می‌گذارند و در سلامت عمومی بدن اختلال ایجاد می‌کنند. به‌طور مثال اگر شما دیابت و هم‌زمان بیماری لثه هم داشته باشید، کنترل قند خونتان در حد طبیعی دشوارتر از سایر افراد دیابتی است که لثه‌هایشان سالم است. از طرف دیگر خود بیماری دیابت هم می‌تواند موجب تشدید بیماری لثه‌های شما شود. دندانپزشک این مورد را یک «جاده دوطرفه» می‌داند. هنوز دقیقا معلوم نیست که چرا دیابت و بیماری‌های لثه اثر متقابل روی یکدیگر دارند ولی محققان اعتقاد دارند اگر شما بیماری لثه‌ای داشته باشید، التهابی مزمن در بدن‌تان حضور خواهد داشت که موجب مقاومت سلول‌ها به ورود انسولین (هورمون کاهنده قند خون) می‌شود و سلول‌ها نمی‌توانند به خوبی قند خون را برداشته و بسوزانند و از آن طرف قند خونتان افزایش می‌یابد. همچنین باکتری‌ها راحت‌تر می‌توانند در بدنتان عفونت ایجاد کنند. محققان دانشگاه کارولینای شمالی می‌گویند: «دیابت موجب ایجاد زخم‌های کوچکی در دهان می‌شود که باکتری‌ها می‌توانند از آن راه وارد بدن‌تان شوند.»
اگر شما بیماری لثه‌ای داشته باشید، احتمال اینکه دچار حمله قلبی، سکته مغزی و حتی بیماری‌های عروقی شوید بیشتر است. ردپای باکتری‌های دهانی داخل پلاک‌های تشکیل شده در رگ‌ها هم پیدا شده است و حتی این باکتری‌ها می‌توانند باعث به وجود آمدن لخته‌های خونی شوند.

دهانی سالم؛بدنی سالم
 

دندانپزشکان می‌گویند: «دهانی سالم یعنی بدنی سالم» این جمله یک شعار نیست بلکه یک واقعیت است. به تازگی مقاله جدیدی در مجله نیوانگلند به چاپ رسیده است که نشان می‌دهد که بیمارانی که بیماری لثه خودشان را اساسی درمان کردند، رگ‌هایشان بسیار بسیار بهتر عمل انتقال خون را انجام می‌دهد این در حالی بود که کسانی که فقط به یک مسواک‌زدن ساده و برداشتن پلاک از روی دندان‌ها اکتفا کردند، رگ‌هایشان به مراتب بدتر عمل می‌کرد.

 

شما در خطرید؟
 

دوست دارید بدانید چه کسانی در خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های لثه هستند و آیا شما جزو این گروه هستید یا نه؟
• خانم‌های یائسه: تغییرات هورمونی در دوران یائسگی، شانس ابتلا به بیماری‌های لثه را هم افزایش می‌دهد. در عین حال پوکی استخوان که به دنبال کاهش هورمون‌ها در بدن رخ می‌دهد می‌توانند استخوان فک را نیز گرفتار کند و باعث تحلیل استخوان فک شود از طرف دیگر اگر دندان‌هایتان را از دست دهید کارگذاشتن ایمپلنت در این چنین فک‌هایی دشوار است.
• خانم‌های باردار: اگر قصد دارید باردار شوید و یا باردارید، حتما سلامت لثه‌هایتان را به وسیله دندانپزشک‌تان کنترل کنید. در مراکز بهداشتی درمانی وابسته به وزارت بهداشت این کار به رایگان انجام می‌شود. پزشکان می‌گویند اگر مادر بارداری بیماری لثه داشته باشد شانس زایمان زودرس و به دنیاآوردن کودک کم‌وزن در او بیشتر است.
• سیگاری‌ها: سیگارکشیدن شانس ابتلا به بیماری‌های لثه‌ای را افزایش می‌دهد و بدتر از آن تغییر رنگ‌های شدید و بدرنگ را روی دندان‌ها بر جای می‌گذارد. سیگار دشمن اصلی دهان و دندان سالم است.

لبخندی سفید
 

داشتن لبخندی مانند آنجلینا جولی، براد پیت و جورج کلونی، آرزوی هر کسی است و هر روز بیماران زیادی با عکسی در دست روی صندلی دندانپزشکی می‌نشینند و از دندانپزشکان می‌خواهند که دندان‌هایشان را مثل این ستاره‌ها سفید و براق کنند.
قهوه، چای، انواع ادویه رنگی داخل غذاها و رنگ‌های افزودنی غذایی همه و همه باعث تغییر رنگ دندان‌ها می‌شوند و نتیجه همه اینها یک رنگ زرد نچسب در لبخند شماست. به همین دلیل است که «درمان سفیدکردن دندان‌ها» یکی از پرطرف‌دارترین، درمان‌های دندانپزشکی در دنیا به شمار می‌رود. انجمن دندانپزشکان زیبایی آمریکا می‌گوید از سال 2005 تاکنون هر سال تقاضا برای سفیدکردن دندان‌ها 50 درصد رشد کرده است. کارهایی که دندانپزشکان زیبایی برای زیباترکردن لبخند شما انجام می‌دهند محدود به «سفیدکردن دندان‌ها» به تنهایی نیست. روکش‌های چینی و لامینیت‌ها، گزینه‌هایی دیگر برای لبخند صدفی هستند که می‌توانند ترک‌ها و شکستگی‌ها و بدفرمی و حتی بدرنگی‌های دندان‌های جلویی شما را بپوشانند و نقش لبخندی رویایی را در چهره شما بیندازند.

قبل از سفیدی
 

قبل از درمان سفیدکردن دندان‌ها یک کار دیگر هم باید انجام دهید. آن هم این است که تمام پوسیدگی‌های دندان‌ها و بیماری‌های لثه و تحلیل لثه و بیماری‌های ریشه دندان‌ها‌یتان را درمان کنید. در حقیقت درمان سفیدکردن دندان‌ها باید در سلامت کامل لثه و دندان‌هایتان انجام شود. روش‌های گوناگونی برای سفیدکردن دندان‌هایتان وجود دارد که می‌توانید با مشورت دندانپزشک‌تان، بهترین و مناسب‌ترین روش را برای خودتان انتخاب کنید:
• خمیردندان‌های سفیدکننده: این روش از همه ارزان‌تر تمام می‌شود چون فقط باید پول یک لوله خمیردندان را بپردازید. هر مارک معروف‌ تجاری خمیردندان، چندین نوع خمیردندان سفیدکننده را روانه بازار فروش، داروخانه‌ها و سوپرمارکت‌ها کرده است ولی واقعا این خمیردندان‌ها می‌توانند معجزه کنند؟ دندانپزشکان می‌گویند این بستگی به میزان تغییر رنگ دندان‌هایتان و غلظت مواد سفیدکننده خمیردندان دارد. بیشتر مارک‌های تجاری خمیردندان‌های سفیدکننده غلظتی در حدود یک تا دو درصد از «پراکساید» (ماده سفیدکننده دندان) دارند. این غلظت از ماده سفیدکننده می‌تواند رنگ‌دانه‌های سطحی را از روی دندان‌ها بردارد ولی برای براق و سفیدکردن کامل دندان‌ها کافی نیست. به طور معمول این خمیردندان‌ها برای پاک‌کردن سطح دندان‌ها از رنگ‌های غذایی که در طول روز می‌خوریم، مفیدند.
• چسب‌ها و لاک‌های سفیدکننده خانگی: تبلیغ این چسب‌ها یا لاک‌های سفیدکننده دندان‌ها که می‌توانید آنها را خودتان در منزل استفاده کنید، در تلویزیون زیاد دیده‌اید. بهترین محصولات این گروه، «نوارها یا همان چسب‌های سفیدکننده دندان» هستند که مستقیم روی دندان‌ها چسبانده می‌شوند. قالب‌های مخصوص که ژل سفیدکننده درون‌شان قرار می‌گیرد هم بد نیستند. ولی مواد سفیدکننده این محصولات اگر در استفاده از آنها دقت نکنید می‌توانند موجب تحریک، سوزش و یا حتی زخم در لثه‌ها، لب و زبان شما شوند. برای کاهش این خطر، شرکت‌های سازنده غلظت مواد سفیدکننده این محصولات را پایین انتخاب می‌کنند بنابراین شما باید انتظار اندکی تغییر رنگ را در زمان استفاده طولانی داشته باشید.
• سفیدکردن دندان‌ها در مطب دندانپزشکی: اگر می‌خواهید در یک یا دو جلسه رنگ لبخندتان تغییر کند و ناگهان چند درجه سفیدتر شود به شما توصیه می‌کنیم که این روش سفیدکردن دندان‌ها را انتخاب کنید. در این روش دندانپزشک از غلظت بالاتری از مواد سفیدکننده استفاده می‌کند و از نور لیزر و یا نوعی نور آبی برای فعالیت بهتر مواد سفیدکننده روی دندان شما استفاده خواهد کرد. اگر شما پس از سفیدکردن دندان‌ها با این روش، بهداشت دهان و دندانتان را در منزل خوب رعایت کنید این درمان تا پنج سال هم دوام می‌آورد و دندان‌هایتان همچنان سفید خواهد ماند. برای اینکه رنگ دندان‌هایتان در نخستین روزهای پس از سفیدکردن، تغییر نکند، باید از «رژیم غذایی سفید» استفاده کنید که شامل ماهی، مرغ، برنج و آب است.
• سفیدکردن دندان‌ها در خانه: شما می‌توانید از دندانپزشک بخواهید ژل سفیدکننده دندان را همراه قالب‌های مخصوص دندان‌هایتان به شما بدهد تا در منزل خودتان دندان‌هایتان را سفید کنید. در این صورت باید به مدت دو هفته و هر روز یک ساعت این ژل را درون قالب‌ها بریزید و داخل دهان‌تان بگذارید. این روش مطمئن‌تر و ایمن‌تر است ولی فراموش نکنید پس از سفیدکردن دندان‌هایتان نباید سیگار بکشید و با چای، قهوه یا نوشابه بنوشید. مهم‌ترین عارضه سفیدکردن دندان‌ها «حساسیت» دندانی است.
• مواد هم‌رنگ دندان: اگر یکی از دندان‌هایتان بدرنگ یا بدفرم است، بین دندان‌هایتان فاصله است و دندانتان لب‌پر شده است، مواد هم‌رنگ دندان بهترین گزینه برای خلق لبخندی زیبا برای شما هستند.
• لامینیت: این چینی‌ها که به نازکی پوست پیاز هستند روی دندان‌های به شدت بدرنگ و بدفرم چسبانده می‌شوند و ظاهر لبخندتان را صدفی و یکدست می‌کند: البته شما نباید دندان قروچه داشته باشید و یا دندان‌هایتان را از روی عادت به هم فشار دهید چون این چینی‌ها می‌شکنند و درمان شما شکست می‌خورد.
اولین ملاقات با دندانپزشک قبل از جشن تولد یک سالگی

بعضی از پدرها و مادرها فکر می‌کنند که چون دندان‌های شیری چند سالی در دهان نیستند و بعد می‌افتند پس دیگر نیازی به مسواک‌زدن دقیق ندارند و یا حتی لازم نیست کودکان را برای معاینه و ترمیم دندان‌ها هر چند وقت یک بار نزد دندانپزشک کودکان ببرند. ولی به چند دلیل مهم باید کودکان زیر 6 سال را از همان 6 ماهگی که اولین دندان‌شان جوانه می‌زند به دندانپزشکی ببرید:
• پوسیدگی دندان‌های دایمی: جوانه‌های دندان‌های دایمی در زیر دندان‌های شیری، درون لثه کودک شما در حال شکل‌گیری است و هر روز به یک دندان دایمی شبیه‌تر می‌شود. میکروب‌های پوسیدگی‌زای دندان‌های شیری می‌توانند از روی این دندان‌ها به تاج دندان‌های دایمی زیرین برسند و آنها را قبل از رویش پوسیده کنند. بنابراین اگر وقتی خال‌ها و پوسیدگی سطح دندان شیری را روی دندان‌های کوچک کودک خردسال‌تان دیدید، به سرعت برای ترمیم آن اقدام کنید. با این کار از پرداخت هزینه‌های اضافی درمان دندان‌های دایمی هم در امان می‌مانید.
• ارتودنسی هرگز: گاهی هم وقتی دندان شیری زودتر می‌افتد و یا به دلیل پوسیدگی و آبسه شدید نیاز به خارج‌کردن آن از دهان کودک است، جای آن خالی می‌ماند. اگر شما به عنوان والدین به فکر نباشید و از دندانپزشک نخواهید فضای دندان از دست رفته را با فضا نگهدار برای شما حفظ کند، دندان‌های دیگر جای این دندان را می‌گیرند و در نتیجه دندان‌های دایمی فضای کافی برای رویش در محل‌ طبیعی خود ندارند و کج و معوج بیرون می‌آیند و شما باید در آینده هزینه‌های اضافی ارتودنسی کودکتان را نیز بپردازید. کاری که با یک هزینه اندک و گذاشتن یک فضا نگهدارنده ساده در دوران کودکی به راحتی قابل پیشگیری است.
• اولین ملاقات کودک شما با دندانپزشک: اولین ملاقات کودک شما با دندانپزشک نباید دیرتر از جشن تولد یک سالگی‌اش باشد. در جلسات مشاوره با دندانپزشک کودکان، دندانپزشک با «درمان‌های فلوراید» جلوی پوسیدگی دندان‌های کودکان را می‌گیرد و گاهی با مهر و موم‌کردن شیارهای دندان‌ها، از پوسیدگی دندان‌ها پیشگیری می‌کند. وقتی سر و کله جوانه اولین دندان در دهان کودکتان پیدا شد باید مسوا‌ک‌زدن دندان‌هایش را آغاز کنید.
• بیماری شیشه شیر: برای پیشگیری از پوسیدگی‌ دندان‌های کودک‌تان باید به این نکته هم توجه کنید که او در چه زمانی از طول روز شیر و یا نوشیدنی‌های شیرین، شیرینی و شکلات می‌خورد و چگونه این کار را انجام می‌دهد. هیچ‌وقت کودک را با شیشه شیر و یا آب قند در رختخواب رها نکنید تا خوابش ببرد. بهترین کار این است که او را پس از نوشیدن این نوشیدنی‌ها بلند کنید، دهانش را بشویید یا با یک گاز استریل تمیز کنید، باد گلویش را بزند و او را به رختخواب برگردانید. از زمانی که می‌تواند با لیوان شیر بخورد، شیشه شیر را کنار بگذارید و سراغ لیوان بروید و با لیوان به او شیر بدهید. خوردن شکلات‌های چسبنده هم برای سلامت دندان‌های کودکان تهدیدکننده است چون به آسانی از روی دندان‌ها پاک نمی‌شود و منبع خوبی برای تغذیه باکتری‌های پوسیدگی‌زا می‌شود.
 

فلوراید؛ گارانتی دندان‌های شما
 

وقتی می‌خواهید اتومبیل‌تان را علیه آسیب و تصادف ایمن کنید و خیالتان آسوده باشد، سراغ شرکت‌های بیمه می‌روید و با پرداخت مبلغی اتومبیل‌تان را بیمه می‌کنید. ولی برای سلامت دندان‌ها علیه پوسیدگی هم یک بیمه وجود دارد و آن ماده‌ای به اسم «فلوراید» است. فلوراید این روزها به آب آشامیدنی همه شهرها اضافه می‌شود و در فرآورده‌هایی مثل نمک، شیر و یا شکر هم گاهی افزوده می‌شود تا فلوراید کافی به دندان‌های همه افراد جامعه برسد. وقتی دندان‌ها در حال شکل‌گیری هستند اگر فلوراید کافی به آنها برسد، ساختمان‌شان علیه پوسیدگی مقاوم‌تر می‌شود به همین دلیل است که رسیدن فلوراید کافی به دندان‌های کودکان یکی از هدف‌های اصلی دندانپزشکان کودکان است.
• فلوراید از کجا بیاوریم؟ علاوه بر آب آشامیدنی لوله‌های آب و آب‌های معدنی استاندارد، شکر، نمک و شیر، فلوراید به همه خمیردندان‌ها هم افزوده می‌شود بنابراین اگر دندان‌های کودکان و خودتان را با خمیردندان بشویید فلوراید کافی به دندان‌هایتان می‌رسد. شما می‌توانید کودکان را هر شش ماه یا یک سال یکبار برای «درمان با فلوراید» به دندانپزشکی ببرید. در این درمان‌ها فلوراید با غلظت زیاد روی سطح دندان‌های کودک گذاشته می‌شود که می‌تواند مینای دندان‌هایش را علیه پوسیدگی مقاوم کند.
• مسموم نشوید: بیشتر کودکان عادت دارند خمیردندان را قورت دهند اگر این کار مکرر تکرار شود و خمیردندان مخصوص بزرگسالان باشد که غلظت فلوراید آن زیاد است ممکن است کودک شما دچار مسمومیت با فلوراید شود. برای پیشگیری از آن، حتما برای کودکان خمیردندان کودک که غلظت فلوراید آن مناسب کودکان است بخرید و اندازه یک نخود روی مسواکش بگذارید و از او بخواهید پس از مسواک‌زدن بقایای خمیردندان را به بیرون تف کند. بهتر است کودکان زیر دو سال خمیردندان‌های بدون فلوراید مصرف کنند مگر اینکه دندانپزشک توصیه کند.

خلاصی از عقل
 

چند تا دندان عقل داریم؟ اصلا باید دندان عقل را از دهان خارج کنیم؟ چه سنی بهترین سن برای خلاصی از شر دندان عقل است؟ اینها سوالاتی است که خیلی‌ها از دندانپزشکان می‌پرسند. حرف و حدیث پشت سر دندان عقل فراوان است. نتیجه یک مطالعه نشان می‌دهد که خانم‌های بارداری که یک التهاب و عفونت دور دندان عقل نیم نهفته‌شان در طول بارداری داشته باشند، شانس زایمان زودرس‌شان افزایش می‌یابد. آمارها نشان می‌دهد از هر 10 نفر از افراد جامعه 8 نفر با دندان عقل‌شان مشکل دارند و این دندان برایشان دردسرساز شده است.
• بهترین سن برای خلاصی از شر دندان عقل: بهترین سن برای خلاصی از شر دندان عقل و خارج‌کردن آنها از دهان زیر 20 سالگی است. البته شما از 20 تا 40 سالگی هم وقت دارید دندان عقل‌تان را بکشید ولی پس از آن چون ممکن است استخوان فک، دیگر آن حالت ارتجاعی دوران جوانی را نداشته باشد، کشیدن دندان عقل دشوارتر شود. فراموش نکنید اگر شما پا به سن گذاشته‌اید و بالای 45 تا 50 سال سن دارید و دندان‌ عقل‌تان در طی این سال‌ها برایتان مشکلی ایجاد نکرده است، دیگر از خیر خارج‌کردن آن از دهانتان بگذرید چون عوارض خارج کردن آن بیشتر از نگهداری آن است.
• کدام عقل‌ها را نکشیم؟ اگر دندان عقل شما مستقیم و در جهت درست رویش پیدا کرده است و باعث نامنظمی و نامرتبی دندان‌های دیگر فک‌تان نشده است و در اطراف آن عفونت و التهابی به وجود نیامده است، خیالتان راحت باشد که نیازی به جراحی‌اش نیست ولی باید درست و اصولی این دندان و اطرافش را مسواک بزنید و سالانه برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید تا در صورت بروز هر یک از این خطرات، حکم تبعید این دندان به خارج از دهان صادر شود.
• بی‌عقل‌های آینده: محققان دانشگاه توفس در حال کارکردن روی یک لیزر ویژه هستند که می‌تواند جوانه دندان عقل را در زمان تشکیل یعنی حدود 5 سالگی، درون لثه منهدم کند. بنابراین در این صورت دیگر دندان عقلی شکل نخواهد گرفت که بعدها شما را دچار دردسر کند و سختی جراحی آن را تحمل کنید. البته این لیزر اکنون فقط در مورد حیوانات آزمایشگاهی با موفقیت عمل کرده است و هنوز روی انسان آزمایش نشده است.

 

منبع:www.salamat.com
/خ